Tarihe tanıklık etmiş 13 köprü
Türkiye'nin dört bir yanında bulunan ve tarihten kalıntıları ile günümüze gelen köprüler, zamana meydan okuyan görünümleri ile dikkat çekiyor. İşte eşsiz tarihi ve etrafındaki gezilecek yerleri ile tarihe tanıklık etmiş 13 köprü...
1- ORTACALAR ÇİFTE KÖPRÜLER - ARTVİN
18. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen Ortacalar Çifte Köprüleri, Küçükköy ve Arılı yol ayrımında birbirine dik olacak şekilde planlanmıştır.
2- JUSTINIANUS KÖPRÜSÜ - SAKARYA
Sapanca Gölü’nün sularını Sakarya Nehri’ne boşaltan Çark Deresi (Melas Çayı) üzerinde yer alan Justinianus Köprüsü, Erken Bizans Dönemi’nin Anadolu’daki en görkemli anıtsal yapılarındandır.
Bizans İmparatoru Justinianus (527-565) tarafından MS 558-560 yıllarında yaptırılan taş köprü, 365 metre uzunluğunda 9.85 metre genişliğinde olup toplam 12 kemerlidir. Köprünün batı ucunda tak izi, doğu ucunda apsisli yapı ve köprü ile ilgili tonozlu yapı kalıntıları bulunmaktadır.
3- MALABADİ KÖPRÜSÜ - DİYARBAKIR
1147 tarihli inşa kitabesine göre, Timurtaş b. İlgazi b. Artuk tarafından Artukoğulları döneminde inşa ettirilmiştir. 12. yüzyıl Selçuklu dönemi anıtsal mühendislik-mimarlık başyapıtlarındandır.
Tarihî Malabadi Köprüsü, 40,86 metre açıklığındaki sivri ana kemeri ile dünyanın günümüze ulaşan en büyük kemer açıklığına sahip taş kemer köprüsüdür.
4- EKMEKÇİZADE AHMET PAŞA (TUNCA) KÖPRÜSÜ - EDİRNE
Ekmekçizade Ahmet Paşa Köprüsü ya da diğer adıyla Tunca Köprüsü 1608-1615 yılları arasında Ekmekçizade Ahmet Paşa tarafından Tunca Nehri üzerine yaptırılmıştır. Mimarı Sedefkar Mehmet Ağa'dır. Dünya’nın halen kullanılan en eski köprülerinden biri olarak kabul edilmektedir.
5- MERAM KÖPRÜSÜ - KONYA
Meram Köprüsü Meram ilçesi sınırlarında ve Meram Deresi üzerindedir. Kuzey- güney yönünde uzanan yapı beş̧ kemer gözünden oluşur. Kitabesi bulunmayan köprünün 13. ya da 14. yüzyılda inşa edildiği düşünülmektedir.
6- PALU KÖPRÜSÜ - ELAZIĞ
Palu Kalesi’nin doğu yamacında ve Fırat Irmağının kolu olan Murat suyu üzerinde kuzey-doğu güney-batı yönünde uzanan Palu köprüsü, farklı genişlik ve yüksekliklerde sivri kemerli on kemer gözünden ibarettir.
7- BELKIS SULTAN ALAEDDİN KÖPRÜSÜ - ANTALYA
Aspendos Akropolü’nün 2 km güneyinde ve Köprüpazar Çayı üzerinde yer almaktadır. Literatürde Köprü Pazar, Köprü Çayı, Sultan Alâeddin ya da Belkıs köprüsü gibi adlarla geçmektedir.
Köprünün inşa kitâbesi, mansap cephesinde ve kuzeybatı kanattaki ilk kemer ayağının tempan duvarı üzerindeki korkuluktadır. Zamanla eksilen kitâbenin yeniden ele alınması sonucunda, köprünün, Sultan I. Alâeddin Keykubad’ın oğlu Sultan II. Gıyâseddîn Keyhüsrev tarafından 1239-1240 yılında inşa ettirildiği kanıtlanmıştır.
8- TAŞ KÖPRÜ - ADANA
Taş Köprü, Seyhan Nehri üzerindedir. Roma İmparatoru Hadrianus tarafından 4. yüzyılda yaptırılmıştır. Yüzyıllarca Avrupa ile Asya arasında önemli bir köprü olmuştur.
9- ŞAHRUH KÖPRÜSÜ - KAYSERİ
Kayseri-Sivas arasındaki Orta Çağ yol güzergâhında ve Kızılırmak üzerinde yer alan Şahruh Köprüsü, doğu-batı yönünde uzanan kârgir bir tarihî köprüdür.
Köprünün menba cephesinde ve batı yönündeki son kemer gözü üzerinde çerçeveli bir taşa kabartma olarak işlenmiş aslan ve üzüm tasvirleri vardır.
10- KESİKKÖPRÜ - KIRŞEHİR
Kırşehir merkez Kesikköprü köyünde, Kızılırmak üzerinde kurulu olan köprü 1248 yılında Anadolu Selçukluları tarafından yaptırılmıştır. Kırşehir ile Konya’yı birbirine bağlamak için yapılan köprü, Türk mimarisinin önemli eserlerindendir.
11- DİCLE KÖPRÜSÜ - DİYARBAKIR
Dicle Köprüsü Diyarbakır-Silvan yolunda ve Dicle nehri üzerinde doğu-batı yönünde uzanan köprü, sivri kemerli on kemer gözünden oluşur.
Güneybatı yönünde ve kara bölümünde kalan ilk kemer ayağındaki kitabe kuşağının sol kanadında ve bir bazalt bloğuna yürür vaziyette profilden işlenmiş yüksek kabartma aslan tasviri dikkat çekmektedir.
12- VARDA KÖPRÜSÜ - ADANA
Varda Köprüsü, Adana ili Karaisalı ilçesi Hacıkırı (Kıralan) mahallesi'nde bulunmaktadır. Hacıkırı Demiryolu Köprüsü olarak ya da 1912 yılında Almanlar tarafından inşa edildiği için Alman köprüsü olarak bilinmektedir.
13- OSMANLI (TİMİSVAT) KÖPRÜSÜ - RİZE
Osmanlı (Timisvat) Köprüsü Köprüköy ile Hoşdere köylerini birbirine bağlamaktadır.
Kaynak: Kültürportalı.gov.tr