İnsanlar kendiliğinden yanabilir mi?

Bu fenomene göre, insan vücudu bir dış etken olmadan aniden alev alarak yanabiliyor. Adelaide Üniversitesi’nden patolog Roger Byard, adli tabipler olay yerine geldiğinde, kurbanın gövdesi ve başı yanıp kül olurken, ayakların ve ellerin el değmeden kaldığını ifade ediyor. Yakındaki mobilyalar ise çok az hasar görülüyor.   

Byard, eğer anlık insan yanması gerçek bir fenomense neden sürekli olmağını düşünmeye başlıyor. Son 300 yılda ise benzeri 200 olay olduğu raporlandı.

Byard'a göre, “Gerçekte insanlar durup dururken, yanmaz” düşüncesi oluşuyor.

İlk bir insanın kendiliğinden yanma vakası 17.yy’da Danimarkalı bir anatomi uzmanı tarafından tanımlanmıştır. Aslen yanma vakaları 14.yy sonlarında İtalya’dan Polonus Vorstius adlı şövalyenin yanma vakası nedeniyle yanma vakaları sürekli alkol tüketimiyle ilişkilendiriliyor.

Charles Dickens, 1853 tarihli “Kasvetli Ev” adlı romanında, bu fenomenden bahsederek bu miti daha da körükledi. Kitapta alkolik Krook, adlı bir karakter kendiliğinden alev alır yanarak ölür.

Sonrasında yıllar geçtikçe bu fenomen tanrının ziyareti, obezite veya bağırsak gazları olarak ilişkilendirildi. Ancak Byard, bu teorilerin fazla bir bilimsel dayanağı olmadığını belirtmiştir.

Byard, insanların yanması akla yatkın ve birkaç anlatıma göre doğru olsa da, bunun kendiliğinden meydana geldiği fikrinin yanlış bir tabir olduğunu söylemiştir: “Evet, insanların vücutları yanar, ancak bunun kendiliğinden yanma olarak meydana geldiğine dair kesinlikle hiçbir kanıt yoktur.”

Byard, pratik olarak harici bir alev kaynağının, hesaba katılması gerektiğini de söylemiştir. Genelde suçlu; söndürülmemiş bir sigara, lamba veya mumdur. İnsanların kendiliğinden yanmasının bilimsel açıklaması, fitil etkisi olarak ifade ediliyor ve teoriye göre insanlar mum gibi yanabiliyor.

1998’de, İngiltere’deki bilim insanları, BBC’de televizyon programında benzer koşulları yaratarak, ölü bir domuzda deneme yaptılar. Denemede, domuzu ateşe vermeden önce bir battaniyeye sardılar. Domuzun ayakları dışarıda kaldı ve aynı insan yanması vakalarına benzer bir sonuç ortaya çıktı.

Fitil teorisine göre; yanma kaynağı yağlardır ve insan vücudundaki yağlar yandığında yanmaya devam eder. Burada battaniye ve elbiseler aynı mum fitili gibi davranır.

Byard, "Battaniyelere sarılmış, alkollü içen ve temelde benzin veya gaz gibi hızlandırıcı olarak davranan alkollü içkileri döken insanları hayal edebilirsiniz. Büyük bir alkol havuzuna sigara atıldığında tutuşur ve çok yavaş yanar. Aslında yağın da çok düşük sıcaklıklarda yanabileceğini biliyoruz" ifadelerini kullandı.

Eller ve ayaklarda daha az yağ olduğundan, tümüyle yanacak kül olacak kadar yakıt içermez. Yani eller ve ayakların yanması daha zordur.

Sonuç olarak, insanlar bazı koşullar altında kendinden yanabilir.