Ev sahibi ve kiracı hakkında merak edilen 9 soru
Ev sahipleri ve kiracı arasında özellikle zamlar dolayısıyla oluşan anlaşmazlık konusunda kafalarda bazı soru işaretleri yer alıyor. Bunlar, kira sözleşmesinin detayları, sözleşmenin kaç yıl geçerli olabileceği ve ne kadar zam yapılabileceği gibi. İşte konu hakkında merak edilen 9 soru...
1 YILLIK KİRA SÖZLEŞMESİ BİTİNCE EV SAHİBİ KİRACIYI ÇIKARABİLİR Mİ?
Türk Borçlar Kanunu'nda yer alan maddeler ışığında belirli süreli kira sözleşmesi yani genellikle uygulamada görülen 1 yıllık kira sözleşmesi bittiğinde kira sözleşmesini sona erdirme hakkı kiracıda ol yönündedir. Ancak sebeplerin olması halinde kiraya veren kiracıyı evden çıkartabilir.
Konut ve çatılı işyeri kiralarında sürenin bitiminde sözleşme kendiliğinden uzamaktadır. Dolayısıyla kiralayan, kira sözleşmesinin süresinin bitimine dayanarak tahliye talep edemez.
1 YILLIK KİRA SÖZLEŞMESİ KAÇ YIL GEÇERLİ?
Kanunda kira sözleşmesinin süresiyle ilgili bir kısıtlama bulunmuyor. Ancak konut kira sözleşmesi genellikle yıllık yapılıyor. İş yerlerinde ise dekorasyon gibi değişiklikler yapıldığından dolayı uzun süreli sözleşmeler tercih ediliyor.
SÖZLEŞMESİ BİTEN KİRACIYA NE KADAR ZAM YAPILIR?
Söz konusu hüküm ile kira artışı bakımından 2023 Temmuz'a kadar %25 olarak belirlenen sabit oran öngörülmektedir. Böylece kiralayan lehine, bir önceki yıla ait kira bedelinin %25'ini geçmemek koşuluyla kira artışı yapılması mümkün kılınmaktadır.
KİRACI EN FAZLA KAÇ YIL OTURABİLİR?
10 yıllık sürenin sonunda ev sahibi kiracıyı yasal olarak tahliye edebilir. Bunun için ev sahibinin sözleşme bitiminin 3 ay öncesinde kiracıya yazılı olarak evi tahliye etmek istediğini bildirmeli.
KİRACI İLE EV SAHİBİ ARASINDA KİRA KONTRATI OLMAZSA NE OLUR?
Kira sözleşmeleri kural olarak şekle tabi bir sözleşme türü değildir. Bu kapsamda yapılan kira sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılmamış olması, onun geçerliliğini etkilemeyecektir.
KİRAYA YILDA 2 KEZ ZAM YAPILIR MI?
Kiralık mülkler için yapılan aylık ödeme tutarının artışı yılda bir kez olmak üzere gerçekleşiyor. Kiralara yapılan zam oranı bir önceki yılın kira tutarına ve son 12 ayın tüketici fiyat endeksi bir diğer adıyla TÜFE'ye göre belirleniyor. Mülkün aylık kiralama bedeline TÜFE oranından daha yüksek bir zam uygulanamıyor.
EV SAHİBİ HANGİ DURUMLARDA KİRACIYI EVDEN ÇIKARABİLİR?
Ev sahibinin eve ihtiyacının olması,kiracının mülkte on yıldır ikamet etmesi, ev sahibinin tadilat yapmak istemesi, kiracının kira ödemesini yapmaması, ev sahibinin değişmesi gibi haklı sebepleri olduğu durumda kiracıyı çıkarmak adına ihtarname çekilebilir.
KİRA KONTRATINDA ARTIŞ ORANI YAZMIYORSA NE OLUR?
Kiracı ile mal sahibi arasında yazılı sözleşme yoksa veya sözleşme var fakat sözleşmede zam oranı açıkça belli değilse mal sahibi hiç zam yapamaz. Ancak kira tespit davası açarak zam oranının belirlenmesini hakimden isteyebilir (TBk madde 345).
FAHİŞ KİRA ARTIŞI CEZASI NEDİR?
Fahiş fiyat artışı belirlenmesi halinde 33 bin lira ile 331 bin lira arasında ceza uygulanabiliyor. Eğer müfettişler piyasa bozucu eylem tespit ederse 100 bin liradan 2 milyon TL'ye kad9ar ceza uygulanabiliyor.