Empatinin bile fazlası zararlı... Herkesi gereğinden fazla düşünme hastalığı: Hiper empati nedir? Hiper empati neden zararlı?
İnsan psikolojisinin tüm gizemleri henüz çözülebilmiş değil. Her gün psikolojimize dair yeni bir bilgi öğrenmek mümkün. İnsan iletişiminde çok önemli olan empati kavramına dair uzmanlar uyarıyor: Fazlası zarar. Fazla empati yapmak insan psikolojisine nasıl zarar veriyor?
Empati sağlıklı insan ilişkileri kurabilmek açısında olmazsa olmaz bir özellik. Çoğu zaman anlayışlı olmak kadar basit açıklanabilecek olan empati kavramının aşırıya kaçması kişinin kendi psikolojik sağlığından olmasına neden olabiliyor.
İnsanları anlamak için gereğinden fazla çaba harcamak duygusal çöküntüye neden olabiliyor. Hiper-empati denilen bu sendromda kişiler karşısındaki kişiyi anlamak için gereğinden fazla hassas davranabiliyor ya da kendisinden ödün verebiliyor. Peki hiper-empati ne demek?
Kişinin olağandan fazla duygusal empati yeteneğine sahip olması, çevresindeki insanların duygusal durumlarını aşırı derecede hassas bir şekilde algılaması ve bu duyguları derinden hissetmesiyle kendisini gösteriyor.
HİPER-EMPATİ NEDİR?
Uzman psikologlar hiper-empati yaşayan kişiler başkalarının yaşadıklarını ya da hissettiklerini sanki kendisi yaşıyor gibi hissedebilir ve bu şekilde kendi hissettikleri gibi yaşayabilirler. Duygusal bağ kurma konusunda yetenekli kişilerin daha yatkın olduğu hiper-empati nasıl sonuçlara yol açıyor?
Hiper-empati, kişinin kendi duygusal sınırlarını koruma konusunda zorlanmasına, aşırı stres yaşamasına ve duygusal tükenmişlik hissetmesine neden olabilir. Hiper empati sendromunun etkileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak genellikle aşırı duygusal yük altında hissetme ve bu nedenle kişisel refahın olumsuz etkilenmesi gibi sorunları içerir.
HİPER-EMPATİ NEDEN ORTAYA ÇIKIYOR?
Kişiden kişiye değişiklik gösterse de yaşanan travmatik deneyimler nedeniyle bazı kişiler hiper-empatiye daha yatkın olabiliyor. Aynı zamanda uzun süreli ya da yoğun stres de buna yol açabiliyor.
Çevresindeki insanların duygusal yüklerini taşıyan kişiler, bu sürecin getirdiği ağırlık nedeniyle aşırı stres ve yorgunluk yaşayabilir, duygusal tükenmişlik hissine kapılabilir.
Klinik Psikolog Uluğ Çağrı Beyaz bu durumdan korunma yollarını şöyle aktarıyor:
"Bu durumun üstesinden gelmek için, duygusal sınırları belirleme, başkalarının duygusal yükünü çekmekten kaçınma, karşıdaki kişiye sınır çizme, öz saygı geliştirme, benlik saygısını artırma, hayır diyebilme üzerine pratikler yapma, bunun dışında da kişinin kendi ilgi alanlarına ve hobilerine zaman ayırması gibi etkenler yardımcı olabilir. Ayrıca, profesyonel destek almak da önemlidir. Bu süreçte, kişinin bu sendromu yaşamasında etkisi olan düşünce ve inançlarını değiştirmesine yönelik çalışmalar son derece faydalı olacaktır."