Cidde liderler Zirvesi'nde Çin ve Rus düşmanlığı tutmadı
ABD Başkanı Biden’ın ‘Orta Doğu’ya yeniden nizam verme’ hayalleri suya düştü. Bölge ülkeleri Rusya ve Çin’e düşmanlığı reddederek çok kutuplu dünya vurgularını öne çıkardı.
ABD Başkanı Joe Biden’ın ‘Orta Doğu’yu Atlantik yörüngesine sokma’ seferi fiyaskoyla sonuçlandı. Biden, çantasında bulunan acil ve stratejik gündemlerin hiçbirinde amacına ulaşamadı.
Suudi liderliği, petrol üretimini arttırma baskısına ve Çin düşmanlığına karşılık vermedi. Cidde Liderler Zirvesi’nin Sonuç bildirisinde Rusya ve İran’a karşı ılımlı yaklaşım ile Suriye’nin toprak bütünlüğü vurguları öne çıktı.
Joe Biden, Washington’a dönüş yoluna çıkarken, Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın Kaşıkçı cinayetiyle ilgili ABD eleştirilerine ‘tokat’ gibi bir yanıt verdi.
Veliaht Prens Bin Selman ise Biden’ın eleştirilerine ‘Başka ülkelere değer dayatmak için yaptığınız Irak ve Afganistan işgallerine bakın.’ yanıtını verdi.
Joe Biden, Ziyaretten önce Washington Post için kaleme aldığı yazıda ve Cidde’de yaptığı basın toplantısında “Rusya ve Çin’in dolduracağı bir boşluk bırakmayacağız.” diyerek esas hedefini ilan etmişti. Ancak Suudi liderliğinin verdiği mesajlar ve Güvenlik ve Kalkınma Zirvesi’nin sonuç bildirisi, çok kutuplu dünya gerçeğini ortaya koydu.
Suudi Arabistan’ın hiçbir açıklamasında Rusya ve Çin’e yönelik en ufak bir suçlayıcı ifade yer almadı.
Suriye krizi konusunda da siyasi çözüme ulaşılması için çabaların artırılması gerektiği kaydedildi. İlgili maddede “Suriye’nin birliği ve toprak bütünlüğünün korunması” vurgusu yer aldı.
Irak'ın egemenliğine, güvenlik ve istikrarına vurgu yapılan bildiride, terörle mücadele çabalarına destek verildiği belirtildi.
Yemen'de ateşkes sürecinin siyasi çözüme ulaşmasının yanı sıra Lübnan'ın güvenlik ve istikrarı ile ekonomik olarak iyileşmesi için gerekli tüm reformlara destek verildiği belirtildi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, "Arap NATO"su diye bir şey olmadığını ve Cidde'deki zirvede İran'a karşı İsrail'le bir savunma ittifakı kurulması konusunun gündeme gelmediğini söyledi.