Atatürk Cumhuriyet'i İlan Etmeden Önce Neler Oldu? İlber Ortaylı 29 Ekim 1923 Olanları Anlattı
İlber Ortaylı katıldığı bir programda 1923 29 Ekim Cumhuriyet'in ilanından önce Atatürk'ün konuşmaları ve yaşananları anlattı. Peki Atatürk Cumhuriyet'i ilan etmeden önce neler oldu?
Mustafa Kemal Atatürk, 1923 28 Ekim tarihinde arkadaşlarıyla Çankaya'da yemek yerken 'Yarın Cumhuriyeti' ilan edeceğiz diyor. Bu fikri Erzurum'dan bu yana söyleyen Atatürk, dönüp Mazhar Müfit Kansu'ya bunu not almasını rica ediyor. Atatürk'ün sırdaşı olan Mazhar Müfit'le bir deftere o anlar karalanıyor.
Atatürk Cumhuriyet'i İlan Etmeden Önce Neler Oldu?
Atatürk yemek sonrası Haymana'dan Ankara'ya gelirken yolda Mazhar Bey'e "defteri çıkar ve not al devletin yönetim şekli Cumhuriyet'tir" diyor.
Ardından Atatürk, İsmet Paşa ile beraber ilk kanun müsveddesi karalanarak hazırlandı. İsmet Paşa ve Fevzi Paşa Atatürk'ün Cumhuriyet fikrine oldukça sadık olan kişiler olmuş.
28 Ekim gecesi aslında bir devletin işleyiş yapısından her şeyine kadar veriliyor. Ardından 29 Ekim sabahı Mustafa Kemal Atatürk Gazi Meclisinde Cumhuriyet'i ilan ediyor.
29 Ekim'de Cumhuriyet'in ilan edilmesi ise Atatürk yıllar önce aslında sürekli dile getirmiş. 23 Temmuz 1919 gecesi Mustafa Kemal "Zaferden sonra şekl-i hükümet Cumhuriyet olacaktır" demişti.
Bunu ise yıllar sonra omuz omuza savaş verdiği arkadaşlarıyla gerçekleştirdi.
Cumhuriyet'in 100. yılında İlber Ortaylı, katıldığı programda bunları anlatırken yakın tarih olan bu bilgilere gerçek kitaplardan ulaşılması gerektiğinin altını bir kez daha çizdi.