Türk milletinin kaderini değiştiren ilk adım: 19 Mayıs 1919! Fotoğraflarla 19 Mayıs'ın hikayesi ve o dönem yaşananlar

104 yıl önce bugün, 19 Mayıs 1919'da, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Milli Mücadele'yi başlatmak üzere Türk milletinin kaderini değiştiren ilk adımı attı.

30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi'nin ardından Yunanlar İzmir'i, Fransızlar Adana'yı, İtalyanlar ise Antalya ve Konya'yı işgal etti. İngiliz donanması 13 Kasım 1918 tarihinde İstanbul önlerine demir attı. İngiliz askerleri, Urfa, Maraş, Antep, Merzifon ve Samsun'a çıktı.

Yıldırım Orduları Grup Komutanlığından 3 Kasım 1918'de İstanbul'a dönen, vatan toprağını korumak için yıllarını cephelerde geçiren Mustafa Kemal, 6 ay kaldığı İstanbul'da kurtuluş planları yaptı.

Samsun ve çevresinde bulunan Rumlar, bölgeye çıkan İngiliz askerleri de arkalarına da alarak 17-18 Mart 1919 tarihinde çete baskınlarıyla kargaşa çıkarmak istedi. Böylece Mondros Ateşkes Antlaşması'nın 7. maddesi gereği bölgeyi İtilaf Devletlerinin işgaline açmak istiyorlardı.

Rumların bu hamlesi üzerine Türk halkı kendini savunmak için teşkilatlanmaya, can ve mal güvenliklerini korumaya çalıştı. Türk halkının bu tavrından endişelenen İngiliz Yüksek Komiserliği ve Karadeniz Ordusu Başkumandanlığı, 21 Nisan 1919 tarihinde İstanbul Hükümetine nota verdi ve bölgedeki gerilimin yatıştırılmasını, Rumlara karşı yapılan sözde saldırıların önlenmesini istedi.

ATATÜRK'ÜN SAMSUN'A ÇIKIŞI

9. Ordu Müfettişi olarak görevlendirilen ve bölgede asayişi sağlaması istenen Mustafa Kemal, İzmir'in işgal edildiği 15 Mayıs 1919'un ertesi günü Bandırma Vapuru ile yola çıktı.

Mustafa Kemal ve arkadaşları, Samsun'a ilk adımlarını Reji İskelesi'nden attı. Birinci Dünya Savaşı'nda Ruslar tarafından kentin bütün iskeleleri bombalanmış ancak bir tek Fransızlara ait Reji (Tekel idaresi) İskelesi sağlam kalmıştı. Fransızlar o dönemde Samsun'da kurulu bir fabrikada sigara üretiyordu, iskelenin adı bu nedenle Tütün İskelesi olarak da geçiyordu.

Büyük Önder Atatürk'ün Samsun'a gelişi, İngilizlerde tedirginlik oluşturdu. Samsun'da 6 gün kalan Mustafa Kemal Atatürk, 25 Mayıs'ta Havza'ya geçti.

Kurtuluş'a giden yolda Mustafa Kemal Atatürk'ün ikinci durağı Havza oldu. İlk miting de Havza'da yapıldı. Mustafa Kemal Paşa'nın talimatıyla gerçekleştirilen mitingde, İzmir'in işgali protesto edildi.

Bir sonraki durağı Amasya olacak Mustafa Kemal, 18 gün boyunca Havza'da Milli Mücadele için önemli adımlar attı.

Havza'daki hareketlilikten haberdar olan İngilizlerin yaptığı baskı ile Atatürk, Dokuzuncu Ordu Müfettişliği görevinden alındı. Mustafa Kemal Atatürk, Havzalılara sivil olarak veda etti.

Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının Samsun'a çıkarak yaktığı Milli Mücadele meşalesi sırasıyla Amasya, Erzurum ve Sivas'ta da yakılarak tüm yurda yayıldı. Milli Mücadele sonunda 29 Ekim 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti, bu yıl 100. yaşına giriyor.

Kurtuluş Savaşı'nın başlangıç tarihi olarak kabul edilen ve Türk milleti için dönüm noktalarından biri olan 19 Mayıs, her yıl tüm yurtta "Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı" olarak kutlanıyor.