6.000 Yıllık bira tarifi: Sümerliler tabletlere belgelemiş!
Binlerce yıllık çivi yazılı tabletlerden çıkarılan antik bira tarifi: birayı kim buldu bilemeyiz ama 6.000 yıllık tarifi ile en eski bira tarifi olduğunu biliyoruz. Sümerlileri çok gelişmiş medeniyet olarak biliriz ve hiçbir şeyi de belgelemeyi eksik etmemişler!
Günümüzde insanlar birayı güzel tadı ve iyi hissettiren etkileri için içiyor. Ancak binlerce yıl önce bira toplumda çok daha merkezi bir rol oynuyordu. Sümerce bira kelimesi din, tıp ve mit ile ilgili birçok bağlamda geçmektedir ve Mezopotamyalı işçilere bira ile ödeme bile yapılmıştır.
Antik bira yapma sanatı en az 6.000 yıl öncesine dayanmaktadır ve son yıllarda bira fabrikaları, binlerce yıllık çivi yazılı tabletlerde kaydedildiği gibi antik Sümer bira tariflerini yeniden yaratmak için arkeologlarla işbirliği yapmıştır.
Bira içmenin bilinen en eski tasviri, yaklaşık MÖ 4.000 yılına tarihlenen bir Sümer tabletinde bulunabilir. Bu tablette insanlar kamış çubuklar aracılığıyla aynı kaptan biralarını yudumlarken gösterilmektedir.
Şansımıza, Sümerler çok iyi kayıt tutuyorlardı ve bira, bereket ve hasat tanrıçası Ninkasi'nin 3.900 yıllık şiirinde bir bira tarifi bile bıraktılar. Şiirde, Sümer ekmeği olan "bappir"'in büyük bir fıçıda mayalanmak üzere "aromatikler" ile nasıl karıştırıldığı anlatılmaktadır.
MEZOPOTAMYA BİRA ÜRETİMİ
Tarihçiler biranın ilk olarak nasıl keşfedildiği konusunda hemfikir değildir. Bazıları bunun tamamen tesadüfi olduğuna, bir parça ekmek ya da tahılın ıslanıp mayalanarak sarhoş edici bir yavruya dönüştüğüne inanmaktadır. Ancak diğerleri bira üretiminin erken bir teknolojik başarı olduğunu ve hatta Sümer uygarlığının ortaya çıkmasından önce Mezopotamya'da başlamış olabileceğini savunmaktadır.
BİRA ŞİRKETLERİ SÜMER TARİFLERİNİ KOPYALIYOR
Eski insanların beş bin yıl önce içtiği biranın aynısını içtiğinizi bilerek biranızı yudumladığınızı hayal edin. Sümerlilerin içtiği biranın aynısını yeniden yaratmak için eski kayıtların yanı sıra kaplarda kalan malzeme izleri şeklindeki arkeolojik bulguları kullanabilen arkeologlar ve bira şirketleri arasındaki ortak çaba sayesinde bu artık mümkün.
Çok sayıda şirket Çin, Mısır, Irak ve Avrupa'dan eski bira ve şarapları yeniden canlandırmayı başarmış durumda. Bu işe en son el atanlardan biri de Ohio'da bulunan ve zanaat birasına özel bir ilgi duyan Great Lakes Brewing Company oldu. GLBC, 5.000 yıllık bir Sümer birasını yeniden canlandırma projesini birkaç yıl önce tamamladı ve hatta bu birayı Sümerler tarafından kullanılanlara benzer kil kaplarda servis etti. Her ne kadar projenin daha çok bir eğitim çalışması olduğunu ve halka satmayı planlamadıklarını belirtmiş olsalar da.
Şirketin ortaklarından Pat Conway, şu ifadeleri kullandı:
- Bu işte olup da atalarınızın formüllerinin ve teknolojilerinin nereden geldiğini nasıl bilmek istemezsiniz?
Şirket, Sümerlerin kullandığı kişniş, kakule, incir, hurma ve nar gibi malzemeleri taklit etmenin yanı sıra, sadece tahta bir kaşık ve Irak'ta kazılan eserlerden esinlenerek modellenen kil kaplar kullanarak aynı süreci takip etmeyi de amaçladı. Bira evinin çatısında başarılı bir şekilde arpa maltladılar ve ayrıca aktif maya için tuğla benzeri bir "bira ekmeği" kullandılar. Sonuçta ortaya bakterilerle dolu, ılık ve hafif ekşi bir bira çıktı. Belki de herkesin zevkine göre değil!