Soğuk Savaşlar Sırasında Nükleer Faciaya Ramak Kala!
Soğuk savaşlar sırasında tarih boyunca atılan bombaların yanlış yerlere isabet etmesi sonucu veya nükleer bombaların etkisiz hale getirilmesi ile birlikte dünya nükleer felaketlerden ramak kala kurtulmuştur. Dünyada ki nükleer faciaya ramak kala...
Nükleer felaketler, tipik olarak nükleer silahlı bir ülkeye yönelik algılanan yakın bir tehdidi içerir ve algılanan saldırgana karşı misilleme saldırılarına yol açabilir. Uluslararası nükleer değişimin yol açtığı hasar, yalnızca katılımcı ülkelerle sınırlı değildir; çünkü küçük ölçekli bölgesel nükleer savaşla ilişkili olduğu varsayılan hızlı iklim değişikliği, dünya çapında gıda üretimini tehdit edebilir. Soğuk savaşlar sırasında nükleer felaketlere ramak kala...
1. 22 Mayıs 1957: Kirtland Hava Kuvvetleri Üssü - Meksika
22 Mayıs 1957'de bir bahar gününün tadını çıkaran Albuquerque sakinleri, kendilerini nükleer patlamaya benzeyen bir olayla kelimenin tam anlamıyla sarsılmış halde buldular. Uzakta değillerdi. O gün Teksas'tan Meksika'ya nükleer silah taşıyan B-36 uçağında ne olduğunu kimse tam olarak bilmiyor, ancak bir şekilde cihaz bomba bölmesi kapılarından düşerek Kirtland Hava Kuvvetleri Üssü'nün güneyindeki bir alana yaklaşık 500 metre düştü. Geleneksel patlayıcılar infilak ederek 12 fit derinliğinde ve 25 fit genişliğinde bir krater patlattı. Şans eseri, nükleer kapsül taşıma sırasında güvenlik nedeniyle geleneksel patlayıcılardan ayrılmıştı ve kapsül sağlam bir şekilde bulunmuştu. Patlamadaki tek kayıp ise yakınlarda otlayan bir inek oldu.
2. 5 Şubat 1958: Savannah Nehri - Gürcistan
Şubat 1958'de bir eğitim simülasyonu sırasında nükleer cihaz taşıyan bir B-47, bir F-86 uçağıyla havada çarpıştığında, yetkililer bombayı Savannah Nehri'ne atmaya karar verdi. Neyse ki, cihazın geleneksel patlayıcıları, silah suya kaydığında patlamadı ve "canlı ateş" tatbikatının nükleer versiyonunda standart olduğu gibi, nükleer kapsül silaha takılı değildi. Hava Kuvvetleri Nisan ortasına kadar arama yaptı ancak bombanın yerini bulamadı. Bugün bölge sakinleri bu kırık oka Tybee Bombası adını veriyor.
3. 11 Mart 1958: Florence - Güney Karolina
Mart 1958'de askeri dalgıçlardan oluşan bir ekip Georgia'daki Savannah Nehri'nde kırık bir ok ararken, bir diğeri Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğu çeyreğine düştü. Termonükleer silah taşıyan bir B-47E uçağı, Güney Karolina'dan denizaşırı bir üsse doğru havalandı ve kısa bir süre sonra yanlışlıkla onu fırlattı. Geleneksel patlayıcılar Floransa banliyösündeki bir mahallede yere çarparak patlayarak bir evi yıktı ve çok sayıda yaralanmaya neden oldu.
4. 4 Kasım 1958: Dyess Hava Kuvvetleri Üssü - Teksas
Nükleer savaş başlığı taşıyan bir B-47'nin kalkış sırasında alev alması bir sorundur. Bir B-47, bir termonükleer cihazı başka bir yere taşımak için Kasım 1958'de Teksas'ın Dyess Hava Kuvvetleri Üssü'nden ayrıldığında olan da buydu. 1.500 feet'te sorun yaşamaya başladı. Uçağın mürettebat üyelerinden üçü güvenli bir şekilde uçaktan atladı, ancak uçağın daha sonra düşerek bombanın konvansiyonel patlayıcılarını patlatması ve 35 fit çapında ve 6 fit derinliğinde bir kraterin patlaması sonucu bir kişi hayatını kaybetti. Olay yerinde tüm nükleer bileşenler ele geçirildi.
5. 24 Ocak 1961: Goldsboro - Kuzey Karolina
Kazara meydana gelen nükleer patlama tarihindeki en yakın çağrılardan birinde, Ocak 1961'de Kuzey Carolina'da 20 megatonluk Mk39 hidrojen bombasının patlamasını tek bir emniyet anahtarı engelledi. Bombalardan ikisini taşıyan bir B-52'nin kanadında yakıt sızıntısı meydana geldiğinde , uçak patladı ve her iki bombayı da dünyaya attı. Bir bombanın paraşütü açıldı, ancak diğer silah, altı güvenlik cihazından beşi arızalandığında neredeyse patlayacaktı ve yere çarptığında parçalanacaktı. Hava Kuvvetleri bombanın plütonyumunu bulurken, uranyum içeren termonükleer aşama hiçbir zaman bulunamadı. Hava Kuvvetleri daha sonra yetkililerin uranyumun bulunduğuna inandığı bölgede bir arazi irtifak hakkı satın aldı ve etrafını çitle çevirdi.
6. 14 Mart 1961: Yuba Şehri - Kaliforniya
Mart 1961'de, kahraman bir Hava Kuvvetleri komutanı, uçağın kompartıman basınçlandırma sistemi 10.000 feet yükseklikte arızalanınca mürettebatına bir çift termonükleer cihaz taşıyan sakat B-52'den kurtarmalarını emretti. Komutan, uçağı 4.000 feet yükseklikte güvenli bir yere fırlatmadan önce uçağı Kaliforniya'nın Yuba Şehri yakınlarındaki yerleşim bölgelerinden uzaklaştırmak için gemide kaldı. Uçakta bulunan iki nükleer silah, düştüğü sırada uçaktan koptu, ancak hiçbir şey patlamadı ve herhangi bir radyoaktif kirlilik açığa çıkmadı.
7. 17 Ocak 1966: Palomares - İspanya
Dört hidrojen bombası taşıyan B-52'nin havada patlamasını yüzlerce izleyicinin izlediği bir ortamda örtbas etmek oldukça zor. Dolayısıyla, Palomares olayının, olayın meydana gelmesinden sadece üç gün sonra, Ocak 1966'da The New York Times'ın ön sayfasında yer alması hiç kimse için sürpriz olmadı. İspanya üzerinde rutin bir yakıt ikmali operasyonu sırasında, havadan alarma geçen bir Amerikan B-52, yakıt uçağının patlamasıyla vuruldu ve bu patlama, her iki uçağı da anında yok etti ve toplam 11 mürettebat üyesinden yedisini öldürdü.
B-52'nin bombalarından ikisi Palomares köyü yakınlarında yere çarparak patladı ve yaklaşık 1 mil karelik alanı radyoaktif plütonyumla kirletti. Bir bomba daha nehir yatağında patlamamış halde bulunurken, dördüncü silah ise Akdeniz'e düştü. Kırık ok, kurtarma haklarını talep etmek için derhal mahkemeye giden yerel bir balıkçı tarafından görüldü. Geçerli deniz hukuku uyarınca kurtarma hakları, cihazın 2 milyar dolarlık değerinin yüzde 1'ini (yaklaşık 20 milyon dolar) balıkçıya verecekti. Hava Kuvvetleri'nin açıklanmayan bir meblağ karşılığında mahkeme dışında karara vardığı bildirildi.
8. 21 Ocak 1968: Thule Hava Kuvvetleri Üssü - Grönland
Ocak 1968'de Kuzey Kutup Dairesi yakınlarında alarm durumunda uçan bir B-52'nin navigasyon bölmesinde yangın çıktığında, uçak Grönland'daki Thule Hava Kuvvetleri Üssü'ne inmeye çalıştı. Pistten yaklaşık yedi mil uzakta düştü ve alevler içinde kalarak bir bombanın patlamasına, birinin yanmasına ve diğer ikisinin buz tabakasından körfeze batmasına neden oldu. Kaza, plütonyum çekirdeğindeki radyoaktif kirlenmenin, kazanın etrafındaki 300 metrelik bir alana yayılmasına neden oldu. Yaklaşık çeyrek milyon fit küp kirlenmiş buz, kar, su ve çarpışma kalıntıları, dört ay boyunca Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bir depolama alanına taşındı. Buz tabakasını delip geçen iki silahtan biri nihayet 1979'da ele geçirildi, ancak henüz keşfedilmemiş kırık bir ok hala Baffin Körfezi'nin zemininde duruyor.
9. 19 Eylül 1980: Şam - Irak
Irak Şam'daki bir Hava Kuvvetleri tamircisi, Eylül 1980'de rutin bir bakım operasyonu sırasında İngiliz anahtarını Titan II ICBM füze silosuna düşürdüğünde, başarısızlığı felakete yol açtı. Ağır anahtar, füzenin basınçlı yakıt deposunu deldi; yakıt patlamasından önce sekiz saatten fazla bir süre boyunca yavaşça sızdı, bir asker öldü ve 21 kişi de yaralandı. Füzenin yeniden giriş aracında bulunan bir nükleer savaş başlığı patlamada fırlatıldı ancak daha sonra sağlam bir şekilde kurtarıldı.