Mustafa Kemal Paşa’nın talimatıyla Anadolu Ajansı kuruldu (6 Nisan 1920) | Prof. Dr. Haluk Eraksoy yazdı
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Haluk Eraksoy, geçmişte 6 Nisan tarihine ait bir konuyu sosyal medya hesabından yazdı. İşte Prof. Dr. Haluk Eraksoy'un Anadolu Ajansı'nın kuruluşu ile ilgili yazdığı yazı...
Anadolu Ajansı, Heyet-i Temsiliye Reisi Mustafa Kemal Paşa’nın talimatıyla 103 yıl önce bu gün Ankara’da kuruldu (6 Nisan 1920)
ANADOLU AJANSI, MİLLİ MÜCADELE’NİN SESİNİ DUYURMAK İÇİN KURULDU
Adını Halide Edip (Adıvar) Hanım ve Yunus Nadi (Abalıoğlu) Bey’in verdiği ajansın kuruluşu, TBMM’nin açılmasına 17 gün kala bir genelgeyle askeri ve sivil makamlara duyuruldu. Heyet-i Temsiliye Reisi Mustafa Kemal imzalı bir telgrafla da tüm yurda bildirildi. Anadolu Ajansı'nın kuruluş amacı, yabancı ajansların sürekli olarak Türkiye aleyhine uydurma haberler yapmasına karşı bir önlem almak ve Milli Mücadele’nin sesini tüm yurda ve dünyaya tek bir noktadan duyurabilmekti.
ANADOLU AJANSI’NIN HABERLERİNİ YAYMALARI İÇİN HALKTAN VE YEREL YÖNETİMLERDEN YARDIM İSTENDİ
Ajansın ilk bürosu, Milli Mücadele'nin ilk karargahı olan Ankara'daki Ziraat Mektebi (bugünkü Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü) binasında ayrılmış bir bölümdü. Büyük sofaya açılan dar ve uzun odalardan birisi ajansın bürosu haline getirildi. Odada büyük bir yazıhane, dosya rafları, sandalyeyle birlikte iki masa ve bir de eski yazı makinesi bulunmaktaydı. Halide Edip, burada İngilizce gazetelerin siyasete ilişkin bölümlerini çevirmekte, Mustafa Kemal Paşa'nın katibi Hayati Bey'in getirdiği telgraflar arasında, Anadolu Ajansı veya Hakimiyet-i Milliye gazetesi için gereken parçaları kesmekte ve Mustafa Kemal Paşa'nın diğer yazışmalarına ait yazıları hazırlamaktaydı. Ajansın 12 Nisan 1920 tarihinde yayımladığı ilk bültende, ajansın verdiği haberlerin en uzak yerleşimlere kadar duyurulabilmesi için halktan ve yerel yönetimlerden şöyle yardım istenecektir:
- Bugün alınan haber ve bilgilerin mümkün olduğu kadar fazla kimse tarafından okunup bilinmesi gereğini arz ve izah etmeye gerek yoktur. Bu amaçla, her gün vereceğimiz bilgilerin telgrafhane kapılarında siyah levhalar üzerine yayılması ve yeterli araç olan yerlerde basılması, yayınlanması ve dağıtılması, nahiyelere ve hatta köylere kadar gönderilmesi hususlarının yerine getirilmesini, hepinizin vatan ve millet sevgisinden ve yardımlarından rica ederiz.
MUSTAFA KEMAL PAŞA, ANADOLU AJANSI BÜLTENLERİNİN ULAŞTIRILMASINDAKİ İHMALİN VATAN SUÇU SAYILACAĞINI DUYURDU
Mustafa Kemal Paşa, 18 Nisan 1920'de Anadolu Telgraf Merkezi'ne gönderdiği genelgede Anadolu Ajansı bültenlerinin ulaştırılmasındaki ihmali şu ifadelerle vatan suçu sayacaktır:
- Anadolu Ajansı'nın bazı yerlere yayılmadığı ve gönderilmediği yolunda şikayetler alıyoruz. Anadolu'nun dışarıyla bütün ilgisinin kesilmiş bulunduğu şu sıralarda millet fertlerinin bütün bütün habersiz kalmaması amacıyla üstlenilen bu hizmetin tüm telgrafçılarımızca da kabul ve güçlendirileceğini şüphesiz addeder ve bu konuda yapılacak bir ihmalin vatan suçu teşkil edeceğinin bilinmesini arz ederiz.
Kaynak: Prof. Dr. Haluk Eraksoy