Cahokia: Kuzey Amerika'nın Kolomb öncesi en büyük şehrinin yükselişi ve düşüşü
Binlerce insanın yaşadığı kalabalık bir şehirde yürüdüğünüzü hayal edin. Bin yılı aşkın bir süre önce Amerika'nın kalbinde yer alan yüksek toprak höyükler ve işlek pazar yerleri var. Kulağa fantastik bir rüya gibi gelse de gerçek bir yerdi. Cahokia, Kolomb öncesi bir şehir devletiydi.
KOLOMB ÖNCESİ KUZEY AMERİKA'NIN EN BÜYÜK ŞEHRİNİN YÜKSELİŞİ VE ÇÖKÜŞÜ
Cahokia'nın tarihi, Amerika Birleşik Devletleri'nde şu anda güneydoğu Illinois olan bölgede yüzyıllar boyunca gelişen yerli bir uygarlığın büyüleyici bir hikayesidir.
Cahokia, Kolomb öncesi bir şehir devletiydi. Bir zamanlar Meksika'nın kuzeyindeki en büyük şehir merkeziydi. O zamanlar Avrupa'nın büyük şehirlerine rakip olan canlı bir kültüre ev sahipliği yapıyordu.
İhtişamına rağmen, Cahokia gözden kaçtı ve tarihte bir dipnot olarak reddedildi. Yerli Amerikan toplumlarının neye benzediğine dair birçok yanlış anlama arasında kayboldu.
Bu gözden kaçırma trajik bir hatadır. Cahokia, yerli kültürlerin zenginliği ve karmaşıklığına dair eşsiz bir bakış açısı sunuyor. Yerli halkların ilkel, bilgisiz ve karmaşık toplumlardan yoksun olduklarına dair yaygın yanlış algılar, onların varlığına meydan okuyor.
Zirvede, şehir devleti büyük bir nüfusa sahipti. Çağdaş Avrupa medeniyetleriyle aynı seviyede olan karmaşık bir ticaret, siyasi ve dini sistemler ağını içeriyordu.
Cahokia'nın tarihi sadece unutulmuş bir geçmişin hikayesi değildir. Tarihte kaybolan yerli bir uygarlığın zengin çeşitliliğinin acil bir hatırlatıcısı.
ESKİ AMERİKA KÜLTÜRÜ
Cahokia, bugün Mississippian kültürü olarak bilinen yerde bulunuyordu. Ortabatı, Doğu ve Güneydoğu Amerika Birleşik Devletleri'nde 800 ila 1600 yılları arasında gelişen bir Kızılderili uygarlığıydı.
Bu kültür, yerleşik yaşam tarzlarının, tarımın ve merkezileşmenin kayda değer gelişimi ile işaretlendi. Ve özellikle büyük toprak platform höyüklerinin inşası.
Uygarlığın en ayırt edici özelliklerinden biri höyük inşa etmekti. Arkeologlar ve antropologlar, bu özelliği onu diğer yerli kültürlerden ayıran önemli bir ortak nokta olarak vurguluyorlar.
Cahokia'da höyük yapımı özellikle dikkate değerdi. Savunma tahkimatları inşa etmek için binlerce ağaç kesildi.
Mississippian yaşam tarzı, adını aldığı Mississippi Nehri Vadisi'nde şekillenmeye başladı. Birçok farklı yerleşim ve nüfus merkezinden oluşuyordu.
Bu yerleşimler, gevşek ticaret ağları ve iletişim ile yakından bağlantılıydı. Cahokia, birçok kentsel yerleşim yeri ve uydu köy arasında açık ara en büyük ve potansiyel olarak en etkili olanıydı.
Mississippian kültürü üç ana dönemde gelişti.
Erken Mississippian dönemi yaklaşık 1000 ila 1200 arasında sürdü. Bu süre zarfında, farklı gruplar, artan karmaşıklık, yerleşiklik, merkezileşme ve tarım yaşam tarzları karşılığında tipik yaşam tarzlarını terk etmeye başladı.
Orta Mississippian dönemi 1200'den 1400'e kadar sürdü. Mississippian döneminin zirvesiydi. En önemlisi, Cahokia'daki büyük metropolün ve tören kompleksinin genişlemesini, diğer beyliklerin oluşumunu ve sanatın yayılmasını içeriyordu.
Son olarak, 1400'den 1540'a kadar olan Geç Mississippian dönemi vardı. Bu süre zarfında, savaşlarda, siyasi kargaşada ve büyük ölçekli göçlerde bir artış oldu. Cahokia'nın nüfusu bu dönemin başlarında dağıldı. Belki de bu şehir devletinin gerilemesine ve çöküşüne yol açan diğer yükselen şehirlere göç ettiler.
CAHOAKİA'NIN YÜKSELİŞİ
Arkeolojik kanıtlara göre Cahokia, Geç Ormanlık döneminde, yaklaşık 600 veya 700'de kuruldu. Ancak, onların imzası olan höyük inşası, 9. yüzyılda Mississippian kültürel döneminin ortaya çıkmasına kadar başlamadı.
Ne yazık ki Cahokia'da yaşayan insanlar herhangi bir yazılı kayıt bırakmadılar. Ancak Woodhenge, höyükler ve mezar yerleri dahil olmak üzere ayrıntılı topluluk, onların karmaşık ve sofistike toplumlarını ortaya koyuyor.
Kentin orijinal adı bilinmemektedir. Höyükler, adını 17. yüzyılda ilk Fransız kaşifler geldiğinde bölgede yaşayan Cahokia kabilesinden almıştır.
Bununla birlikte, bu kabilenin daha önceki Mississippian dönemi insanlarının soyundan gelmesi gerekmiyordu. Cahokia bölgesi, orijinal sakinleri tarafından Cahokia kabilesi gelmeden yüzyıllar önce terk edilmişti.
Şehrin toprak höyüklerini inşa etmek kesinlikle önemli ölçüde el emeği gerektiriyordu. Bu, kazı, kazma ve malzemelerin taşınması gibi uygulamaları içeriyordu.
Şehrin inşaatının yaklaşık 55 milyon fit küp toprak kullandığı tahmin ediliyor. Antropologlar, başarmanın birkaç on yıl süreceğini düşünüyor.
Höyüklerin çevresinde, düzenlenmiş patikalar ve avlularla birbirine bağlanan oldukça planlı tören meydanları vardı. Bu, şehrin binlerce insan için evleri olan merkezi bir dini hac yeri olduğunu gösteriyor.
Alanı planlamak, inşa etmek ve bakımını yapmak için yetenekli yöneticilere ve büyük bir iş gücüne ihtiyaç duyulması da muhtemeldir.
Cahokia'nın büyük bir şehir merkezi olarak erken gelişimi ve yükselişi hakkında fazla bir şey bilinmiyor. Politik, kültürel veya coğrafi nedenlerle Cahokia hızla büyümeye devam etti.
Cahokia sonunda Orta Mississippian kültürünün birincil merkezi haline geldi. Nüfus zirvede onbinlere ulaştı.
Bugün, Cahokia Mounds, Meksika'nın kuzeyindeki en büyük Kolomb öncesi arkeolojik sit alanıdır . Aynı zamanda büyük Mississippian yerleşim yerlerinin en eskisidir. Eski uygarlığın tarihine paha biçilmez bir bakış sunuyor.
CAHOKİA ZİRVESİNDE
Cahokia, Meksika ve Orta Amerika'daki büyük Mezoamerikan şehirlerinin kuzeyindeki en büyük şehir merkeziydi. Hatta diğer küresel metropollerin büyüklüğüne ve ihtişamına rakip oldu.
Bölgede bir yer edindikten sonra nüfusu hızla arttı. Nüfus tahminleri 6.000 kadar düşük ila 40.000 kişi arasında değişiyordu. Hepsi ana şehir merkezinde ve onu besleyen uzaktaki çiftçi köylerinde yaşıyordu.
Daha yüksek nüfus tahminleri doğruysa, Cahokia, Philadelphia'nın nüfusunun 40.000'in üzerine çıktığı 1780'lere kadar Amerika Birleşik Devletleri'ndeki herhangi bir şehirden daha büyüktü.
Hatta Atlantik ötesindeki çağdaş Londra ve Paris'ten daha büyük bir nüfusa sahip olmuş olabilir.
Cahokia özenle planlanmış bir şehirdi. İdari ve törensel işlevler, seçkin siteler, konut mahalleleri ve banliyöler için açıkça tanımlanmış bölgelerle tasarlandı.
Muazzam merkezi plaza yaklaşık 40 dönümlük bir alanı kaplıyordu ve çok sayıda muazzam toprak işi içeriyordu. Buna piramidal Monks Höyüğü de dahildir. Bu, 100 fit'e yükselen, 14 dönümden fazla alanı kaplayan ve 25 milyon fit küpten fazla toprak içeren bir yapıydı.
Görülmeye değer inanılmaz bir yapı olan Monks Mound'un güçlü bir öneme sahip olduğuna inanılıyor. Antropologlar, yaklaşık 100 fit uzunluğunda, yaklaşık 50 fit genişliğinde ve 50 fit yüksekliğinde bir bina barındırdığına inanıyor. Bu, Cahokia'nın yönetim merkezi olacaktı.
Cahokia, Mississippi, Missouri ve Illinois nehirlerinin kavşağının yakınında bulunuyordu. Bu konum, onu uzak ve geniş ticaret için stratejik bir konum haline getirdi ve aynı zamanda onu önemli bir ekonomik merkez haline getirdi.
Takas, o zamanlar ticaretin normuydu. Yerleşim yerleri arasında bakır, Mill Creek çört ve deniz salyangozu kabukları gibi egzotik öğeler değiş tokuş edildi.
Cahokia özellikle el aletleri üretiminde yetenekliydi. Bu, ticaret ve şehrin gelişmesine izin veren ekonomik faaliyeti teşvik etmek için önemli bir maldı.
Cahokia'nın inanılmaz başarısına rağmen zorluklarla karşılaştı. Büyük, yoğun nüfus için sürekli bir gıda ve atık bertarafı sağlamak sürekli bir sorundu. Bu, kirli su yollarına ve sağlıksız bir yaşam ortamına yol açmış olabilir.
Ancak şehir, sosyal ve politik çekiciliği nedeniyle her yerden göçmen çekmeye devam etti.
Cahokia, Amerika'daki Kolomb öncesi uygarlıkların inanılmaz başarılarının bir kanıtıdır. Tarımın, ticaretin ve canlı ekonomik faaliyetlerin önemi, başarısı için çok önemliydi.
ESKİ AMERİKA'DA TARIM
Tarım, Cahokia'da toplumda merkezi bir rol oynadı. Çoğu üye çiftçilikle uğraştı.
Mısır veya mısır, birincil mahsuldü. Yerel bölgedeki en büyük yüksek kaliteli toprak bölgesi, büyük mısır tarlalarının bulunduğu doğuda yer alıyordu.
Bu alan taşkın yatağında ve sınırları boyunca yer alıyordu. Başarılı tarım için ideal koşulları sağladı.
Bu karma tarım stratejisinin avantajlarına rağmen, sonunda Cahokia'daki çok daha yoğun nüfus için uygun olmadığı ortaya çıktı.
Şehir, Mississippi Nehri'nin büyük bir yerel kolu üzerinde bulunuyordu. Halk için en önemli protein kaynağı olan balık sağlayan geniş açık sular ve bataklıklar da dahil olmak üzere çeşitli habitatlara erişimi vardı. Ancak, şehir içinde yaşayan insanların çokluğu, böylesine karma bir tarım sisteminin sürdürülmesini zorlaştırıyordu.
Çok ürünlü tarlalar ve ev bahçeleri, şehir içinde, daha önce insan yerleşimi ile zenginleştirilmiş topraklarda bulunuyordu. Ancak bu küçük ölçekli bahçeler, Cahokia'daki büyük nüfusu beslemek için yeterli değildi. Sonunda şehir, çevresel bozulma ve diğer faktörlerin bir sonucu olarak gerilemeye başladı.
Buna rağmen, Cahokia'nın tarımsal uygulamalarının bölge üzerinde derin bir etkisi oldu. Tarım tekniklerini ve bugüne kadar devam eden uygulamaları etkiledi.
ESKİ AMERİKA'NIN GERİLEME VE DÜŞÜŞÜ
Cahokia bir zamanlar hareketli bir şehirdi. Canlı, renkli bir topluma ve büyük bir çiftçi, tüccar ve uzman nüfusuna ev sahipliği yapıyordu.
Bununla birlikte, şehrin düşüşü ve 1350 civarında nihai olarak terk edilmesi, arkeologlar için çoğunlukla bir gizem olmaya devam ediyor. Akademisyenler, Cahokia'nın düşüşü için çeşitli teoriler önerdiler. Ancak net kanıt eksikliği, spekülasyona çok şey bıraktı.
Cahokia'nın düşüşü için yaygın olarak alıntılanan bir açıklama, çevresel bozulmadır. Cahokia'daki nüfus, yakıt ve inşaat için büyük ölçüde oduna güveniyordu. Bu, bölgede yüksek düzeyde ormansızlaşmaya yol açabilirdi.
Bu, artan akış, erozyon ve mevsimsiz yaz selleri oranlarıyla sonuçlanacaktı. Bu, mahsullerin bozulmasına ve istikrarlı üretimin düşmesine neden olurdu.
Böyle bir gelişmenin ekonomik ve sosyal sonuçları felaket olurdu. Açlığa, liderlikte değişikliklere, toprak için artan rekabete ve hatta potansiyel olarak bölgesel savaşa yol açacaktı.
Bununla birlikte, son araştırmalar, Cahokia'da insan kaynaklı erozyon veya sel baskınlarına dair çok az kanıt olduğunu öne sürüyor. Bilim adamları şimdi bu hipotez hakkında şüphe uyandırıyor.
Bunun yerine, siyasi ve ekonomik sorunlar topluluğun gerilemesine katkıda bulunmuş olabilir. Hem sosyal hem de çevresel faktörler, insanların Cahokia'yı terk etmesine neden olan koşulları oluşturmak için muhtemelen bir araya geldi.
Başka bir olası neden, dışarıdan insanlar tarafından istila edilmesidir. Ancak Cahokia'nın ana tören bölgesini çevreleyen savunma amaçlı ahşap barınak ve gözetleme kulelerinin ötesinde savaşa dair çok az kanıt var.
Büyük, yoğun kentsel nüfus arasında bulaşan hastalıklar, düşüşün bir başka olası nedenidir.
Cahokia'nın düşüşü ve düşüşü bir sır olarak kalıyor. Akademisyenler, büyük şehrin hızlı nüfus azalmasına ve terk edilmesine neyin sebep olduğunu tam olarak belirleyemiyor.
Çevresel bozulma, siyasi ve ekonomik sorunlar, istila ve hastalık olasılıklardır, ancak tek bir açıklama şehrin terk edilmesini tam olarak açıklayamaz.
Daha fazla araştırma, bir zamanlar büyük olan bu toplumun gerileyişine dair ek içgörüler sağlayabilir.
AMERİKA'NIN GEÇMİŞİNİ ANLAMADA CAHOKİA
Cahokia'nın mirası, Kuzey Amerika'daki yerli kültürlerin neye benzediği ve neler yapabildiklerine dair birçok önyargılı düşünceye meydan okuyor.
Birçok Kolomb öncesi toplumun sofistike ve karmaşık olduğunu gösteriyor. Gelişmiş şehir planlamasına ve anıtsal mimariye sahiptiler.
Cahokia'nın Monks Höyüğü gibi toprak işlerinin ölçeği, Mississippians'ın mühendislik ve inşaat yeteneklerinin bir kanıtıdır. Aynı zamanda rafine bir toplumsal hiyerarşinin kanıtıdır.
Cahokia ayrıca yerli kültürlerin durağan ve değişmez olduğu fikrine de karşı çıkıyor. Şehrin yükselişi ve düşüşü, Kolomb öncesi Kuzey Amerika'daki güç ve etkinin gelgitlerini gösteriyor. Aynı zamanda toplumların değişen çevresel ve sosyal koşullara uyum sağlama yeteneğini de vurgulamaktadır.
Cahokia'nın önemi, fiziksel kalıntılarının ve tarihi ve arkeolojik değerinin ötesine geçer.
Site, Amerika Birleşik Devletleri'nin Kızılderili mirasının bir sembolü haline geldi. Avrupalı kaşiflerin Amerika'ya gelmesinden önceki yüzyıllarda var olan ve gelişen zengin kültürlerin ve etkileyici uygarlıkların sürekli bir hatırlatıcısı olarak hizmet eder.
Cahokia'nın incelenmesi ve takdir edilmesi, Kuzey Amerika'daki yerli kültürlerin hem karmaşıklığının hem de çeşitliliğinin giderek daha fazla tanınmasını sağladı. Bu toplumların klişelerine ve basite indirgenmiş temsillerine meydan okur.
Bugün site, etkileyici yapılara hayranlıkla bakmak ve erken Mississippians'ın büyüleyici tarihi ve onların inanılmaz kültürü hakkında bilgi edinmek için dünyanın dört bir yanından gelen ziyaretçileri kendine çekiyor.
Kaynak: