İstanbul'un tarihi simgeleri ve efsaneleri

İstanbul'un İstanbul Boğazı, Haliç, Sultanhamet Meydanı gibi gözde yerlerinin her köşesi tarihe tanıklık etmekte. Tabii ki bu doğal güzelliklerle birlikte şehir efsaneleri de günümüze kadar ulaşmayı başarmış. İşte İstanbul'un çeşitli yerlerinden efsaneleşmiş hikâye...

İŞTE İSTANBUL BOĞAZI'NIN EFSANESİ

İstanbul Boğazı olarak bilinen Bosphorus efsanesi Yunan mitolojisine dayanıyor. Bazı mitlere göre Poseidon’un oğlu olarak bilinen Kral Byzas Yunanistan’ın Megara kentinde yaşamış ve anlaşmazlıklardan dolayı Yunan yarım adasını terk eder. Kral Byzas yeni şehrini kurmak için Delfi tapınağının kâhinine danışır kâhin “Körler ülkesinin karşısına ”der. 

Byzas halkıyla beraber İstanbul, Khalkedon’a yani bugünkü Kadıköy’e gelir. Kral Byzas Kadıköy’den Sarayburnu’nun konumunu fark eder ve büyülenir. "Körler ülkesi burası olmalı" der. "Bu kadar iyi bir konum varken buraya şehir kuranlar ancak kör olabilirler" diyerek Sarayburnu'na geçer. Böylece dünyanın en eski kentlerinden birisinin temeli atılmış olur. 

Kral Byzas’ın soyu Yunan mitolojisinde tanrı ve tanrıçalara dayanır. Nehirler tanrısı İnahor’un kızı olan İo, Byzas’ın anneannesi ve Hera tapınağının rahibesidir.

İo efsaneye göre tanrıların kralı olan Zeus ile aşk yaşar. Zeus ve İo bir gün beraberken, Zeus’un asıl eşi Hera durumu fark eder. Hera, İo’yu boynuzlu bir ineğe çevirir. Hera, daha sonra İo’nun başına bir sinek musallat eder ve İstanbul Boğazı'nın Bosphorus hikayesi tam bu noktada başlar.

Yine efsaneye göre İo sinekten kurtulmaya çalışırken dağları, ovaları ve kıtaları aşar ancak bir türlü kurtulamaz. Bir gün bir vadiye denk gelir bu vadi İstanbul Boğazı’dır. İo vadiyi tam geçerken sular dolar ve İstanbul Boğazı oluşur.

Boğaz'ın adının oluşmasına şöyle derler; Greeekçe “boos” inek, “foros” ise geçit demektir. Eski Yunancada inek geçidi Bosphorosus demektir.

HALİÇ'E NEDEN ALTIN BOYNUZ DENİR?

Rivayete göre İo sinekten kaçarken başını sürekli sağa sola sallar. Boynuzunu oradan oraya vuran İo toprağı birbirinden ayırır ve derin yarıklar oluşturur. Bu yarıklardan birisi de Haliç’tir. Boynuzu altın renkli olduğu için Haliç’e Altın Boynuz denmiştir.

ÇEMBERLİTAŞ'TAKİ KADEH

Rivayete göre Çemberlitaş'ın altında Hz. İsa'nın son kez kullandığı kadeh bulunuyor ve bin havari tarafından korunuyor. Bu kadehten bir şey içenin ölümsüz olduğuna inanılıyor. 

Bizans İmparatoru Helena'nın Kudüs ziyaretinde Hz. İsa'nın birçok eşyasıyla birlikte kadehi de İstanbul'a getiriliyor ve korunması için 3. Konstantinos adına Çembertaş'ta dikilen sütunun altına yaptırdığı odada saklandığı söyleniyor.

YILANLI SÜTUN EFSANESİ

Sultanahmet Meydanı'nında yer alan yılan heykeli, Yunanistan'dan İstanbul'a getirilmiştir. Heykel o dönem adı Hipodrom Meydanı olan yere yerleştirildi. Yılanlı sütun rivayetlerde Konstantinopolis'i yılanlardan sürüngenlerden koruyan bir tılsımdır. 

Uzun zamanlar boyunca İstanbul'u korumuş ve kollamış olan Yılanlı Sütun padişahlardan birinin sakarlığı nedeniyle kırılmış ve rivayete göre o gün İstanbul'u yılanlar basmıştır. 

Kaynak: https://www.haberturk.com/istanbul-un-tarihi-sehir-efsaneleri-osmanli-ve-istanbul-un-unlu-sehir-rivayetleri-3574528