Antik Roma'da töre cinayetlerine yol açan kanunlar! Antik Roma'da kadınların yeri

Romalı töre olayları, genç nesiller için evlenme ve çocuk sahibi olma geleneğini küçümsemenin nasıl giderek daha yaygın hale geldiğidir. Bu, nüfusun azalması ve yaşlanan nüfus sorunu hakkında korkutucu hikayelere yol açtı. Ancak bu fenomen o kadar da yeni değil. M.Ö. 18'de Roma'nın ilk imparatoru Augustus, kendisini benzer bir sorunu çözmekle görevlendirdi. Özellikle Roma'nın üst sınıflarında giderek daha az insan evleniyor ve çocuk sahibi oluyordu. Çözümü, evliliği ve geleneksel Roma değerlerini teşvik eden bir dizi güçlü yeni yasa getirmekti. Bunlardan biri, Lex Julia De Adulteriis Coercendis, Romalı babaların sadakatsiz oldukları takdirde kızlarını öldürmelerine bile izin vererek, Antik Roma'da namus cinayetlerinin artmasına neden oldu.

LEX JULİA DE MARİTANDİS ORDİNİBUS

Augustus'un evlilik yasalarından ilki MÖ 18'de getirildi. Bu yasalar en çok kadınlara yönelik sert muameleleri ve Romalı namus cinayetlerine nasıl yol açtıklarıyla hatırlanırken, bazı yasalar doğrudan erkekleri hedefliyordu.

Lex Julia de Maritandis Ordinibus, Augustus'un getirdiği, belirli bir yaş ve sosyal gruptaki Romalı erkekleri evlenip çocuk sahibi olmaya zorlayan bir yasaydı. Amacı, Roma'nın “yerli” nüfusunun devamını sağlamak ve sosyal hiyerarşiyi güçlendirmekti.

Yasaya göre, 25 ila 60 yaşları arasındaki senato veya binicilik sınıfından (Roma'daki en yüksek iki sınıf) Romalı erkekler, uygun sosyal statüye sahip kadınlarla evlenmek zorundaydı. Evlendikten sonra belli bir süre içinde çocuk sahibi olmaları gerekiyordu.

Yasa, onu çiğneyenlere ciddi cezalar getirdi. İtaat etmeyen erkekler ağır para cezalarına çarptırılabilir, bazı ayrıcalıklar kaybedilebilir ve aşırı durumlarda Roma vatandaşlığından çıkarılabilirler. 

Bununla birlikte, bazı önemli uyarılar var. Yasa, Roma'daki tüm erkekler için geçerli değildi ve uygulayanlar için bile birçok boşluk ve istisna vardı. Bunun da ötesinde, yasa her zaman katı bir şekilde uygulanmadı ve kulağa sert gelen cezalara rağmen, gerçekte erkeklerin bileğine bir tokat yeme olasılığı daha yüksekti.

LEX JULİA DE REPUDİATİONE ET DİVORTİİS

Augustus'un erkekleri evlenmeye zorlayan yasasını çıkardığı sıralarda, nasıl boşanabileceklerini düzenleyen başka bir yasa çıkardı. Buna göre, boşanma davası sadece koca tarafından açılabilir.

Bu yasalar evliliği teşvik etmeyi amaçladığından , kocanın evliliğini sona erdirmek için geçerli bir neden sunması gerekiyordu. Boşanma gerekçeleri arasında zina, kısırlık ve "evlilik sadakati veya görevinin diğer ciddi ihlalleri" vardı. Bu belirsiz geliyorsa, çünkü öyleydi.

Kanun, boşanma nedenlerinin kapsamlı bir listesini sunmadı. Fiziksel ve duygusal taciz, ihmal ve terk edilme gibi şeylerin evlilik görevinin ciddi ihlalleri olarak sayıldığı yaygın olarak kabul edildi. Koca, karısını zina dışındaki nedenlerle boşamak isterse, çeyizini tam olarak iade etmesi gerekiyordu.

Kanun ayrıca boşanma bekleme süresi getirdi. Herhangi bir boşanma kesinleşmeden önce, çift 6 aylık bir bekleme süresinden geçmek zorunda kaldı. Bu süre zarfında uzlaşmaya çalışmak zorunda kaldılar. Çift bu süre içinde barışamaz ise boşanma davası açılabilirdi.

Çiftlerin barışmaya çalışması gerekirken, bu aslında kanunen uygulanmadı. Bir çift uzlaşma girişiminde bulunmadıysa herhangi bir ceza belirtmedi. Muhtemelen bu gereklilik, uzlaşma sürecine belirli bir sonuç empoze etmekten ziyade, çiftleri farklılıkları üzerinde çalışmaya ve aceleci veya dürtüsel boşanmaları önlemeye teşvik etmeyi amaçlayan bir kılavuzdu.

Kadınlar bu yasayla anlaşmanın ham tarafını almış gibi görünüyorsa, dahası var. Boşanmış erkekler istedikleri kadar çabuk yeniden evlenebilirdi, ancak boşanmış kadınlar aynı şeyi yapmadan önce en az 6 ay beklemek zorunda kaldılar (muhtemelen eski sevgilileri fikrini değiştirirse diye). Yasa aynı zamanda çok hızlı bir şekilde veya uygun izin olmadan yeniden evlenen kadınlara da cezalar verdi.

Lex Julia de Repudiatione et Divortiis, aile değerlerini desteklemek ve Roma toplumunu istikrara kavuşturmak amacıyla Augustus tarafından çıkarılan birkaç evlilik yasasından biriydi. Yasa o dönemde tartışmalı olsa da, yüzyıllarca yürürlükte kaldı ve eski Roma'da evlilik ve boşanmanın düzenlenmesi üzerinde önemli bir etkisi oldu.

LEX JULİA DE ADULTERİİS COERCENDİS

Augustus'un tüm evlilik yasaları arasında bu en uç olanıydı. MÖ 17'de tanıtılan, zinayı suç haline getirdi ve evlilik dışı ilişkilere girenlere cezalar verdi. Bu cezalardan bazıları biraz sertti.

Örneğin, bir baba, kızıyla ilişkisi olan birini yakalarsa, taraflardan herhangi birinin sosyal sınıfı veya rütbesi ne olursa olsun, erkeği öldürmesine izin veriliyordu. Ayrıca babanın bu durumda kızını öldürmesine izin verildiğini (genellikle izin verilmese de) belirtti. Bazıları bunun Romalıların namus cinayetlerine izin verdiğinin kanıtı olduğuna inanıyor.

Öldürme eylemine katılabilecek olanlar sadece babalar değildi. Bir koca, karısını başka bir adamla yakalarsa, uyarılarla onu öldürmesine izin verildi. İlk olarak, yalnızca adam bilinen bir suçlu, fahişe veya köle ise bunu yapmasına izin verildi. İkincisi, zina yapanı ancak karısıyla birlikte kendi evinde yakalamışsa öldürmesine izin veriliyordu.

Bir koca karısını öldürmesine izin verilmeyen biriyle yakalarsa, seçenekleri sınırlıydı. Yasa, kocanın tanıkları bulurken ikisini 20 saate kadar bir odaya kilitlemesine izin verildiğini belirtti. Daha sonra, tanık ifadelerini delil olarak kullanarak boşanma davası başlatması istendi.

Aldatan karısından boşanmasaydı pezevenk olarak yargılanacaktı. Aldatan bir eşi öldürmek bir seçenek değildi ve hâlâ cinayet olarak görülüyordu. Ancak yasa, böyle bir durumda kocaya daha hoşgörülü davranılması gerektiğini belirtiyordu.

Orada da durmadı. Yasa, zinayı cezai bir suç haline getirdi, yani boşanma sadece başlangıçtı. Zina suçundan hüküm giyen kadınlar, çeyizlerinin yarısını ve tüm mallarının üçte birini kaybetti. Daha sonra bir adaya sürüldüler. Karşı taraf mal varlığının yarısını kaybetmiş ve bir adaya sürgüne gönderilmiştir. Yasa, farklı adalara gönderilmeleri gerektiğini açıkça ortaya koydu.

Augustus da dalga geçmiyordu. Bu yasaların uygulanacağını açıkça belirtti. Kızı Julia'nın bir ilişkisi olduğu keşfedildiğinde, onu Pandateria adasına sürgüne gönderdi.

Başlangıcından kısa bir süre sonra, Lex Julia de Adulteriis Coercendis diğer cinsel aktivite türlerini kapsayacak şekilde genişletildi. Eşcinsel eylemler yasaklandı ve bu eylemlerde bulunanlar, sürgün ve vatandaşlık kaybı da dahil olmak üzere ağır cezalarla karşı karşıya kalabilir. Özgür bir erkeğe tecavüz ölümle cezalandırılıyordu.

Kadına tecavüzden pek bahsedilmedi. Kölelere tecavüz, kölede çalışma yeteneklerini engelleyen kalıcı bir hasara yol açmadığı sürece sorun değildi. Bu durumda kölenin sahibine, malına zarar verildiği için tazmin edilmesi gerekiyordu.

Son olarak, yasa ensesti kapsamıştır. Ensestten suçlu bulunan herhangi bir erkek bir adaya sürülecekti. Şaşırtıcı bir şekilde, ensestleri doğası gereği zina niteliğinde olmadıkça kadınlar bu yasaya göre yargılanamadı. Ayrıca Romalı bir kocanın zina nedeniyle cezalandırılmasının tek yolu buydu.

LEX PAPİA POPPEA

Augustus'un evlilik yasalarıyla işi henüz bitmemişti. MS 9'da Roma'da evliliği ve doğumu teşvik etmeyi amaçlayan başka bir dizi yasa çıkardı. Lex Papia Poppaea ile evlenen ve çocuk sahibi olan herkese çeşitli mali ve yasal teşvikler sunarak sopa yerine havuç yaklaşımı benimsedi.

Bu yasaya göre, üç veya daha fazla çocuğu olan çiftlere özel yasal imtiyazlar tanındı. Bunlar, belirli vergilerden muafiyetleri ve yasal veliler olmadan miras alma olanağını içeriyordu. Evli ve çocuklu kişilere de hukuki ihtilaflarda öncelik tanındı ve kamu kaynaklarının tahsisinde özel imtiyazlar tanındı.

Yine de hepsi güneş ışığı ve gökkuşakları değildi. Bu Roma'da hâlâ bir sopa vardı, bu kez evlenmemiş ya da çocuksuz kalmayı seçenler için ceza şeklinde. 25 yaş üstü bekar erkekler ve 20 yaş üstü bekar kadınlar özel vergilerle vuruluyor ve akrabalarından miras alamıyordu. 

Lex Julia de Maritandis Ordinibus yalnızca üst sınıf erkeklere uygulanırken, bu yeni yasalar herkesi etkiledi. Evli olup da çocuğu olmayanlara bile çocuk sahibi olanlarla aynı yasal imtiyazlar tanınmıyordu.

ANTİK ROMA YASALARI NEDEN BU KADAR ACIMASIZDI?

Bu yasalar bugünün standartlarına göre aşırı görünebilir, ancak aynı zamanda o dönemde Roma'nın aile ve evliliğe yaklaşımından büyük bir sapmayı temsil ediyorlardı. Basitçe söylemek gerekirse, birçok Romalı da yasaların biraz aşırı olduğunu düşünüyordu.

Öyleyse Augustus neden bu kadar ileri gitti ve bu kadar çok Romalıyı üzme riskini aldı? Augustus'un olaylara bakış açısına göre, umutsuz zamanlar umutsuz önlemler anlamına geliyordu. Sadece azalan doğum oranına ve yüksek ölüm oranına yanıt vermiyordu, aynı zamanda yaygın sosyal ve ahlaki çürüme olarak gördüğü şeye de tepki veriyordu.

Augustus bir muhafazakardı ve bu eğilimleri tersine çevirmek ve Roma İmparatorluğu'nun sürekli başarısını ve istikrarını sağlamak için evlilik ve aile değerlerini teşvik etmenin gerekli olduğuna inanıyordu. Ona göre aile, Roma toplumunun temeliydi. Güçlü aileleri destekleyerek sosyal düzeni koruduğuna, devlete sadakati geliştirdiğine ve büyük imparatorluğunun devamını sağladığına inanıyordu. 

Augustus, evliliği ve aileyi müreffeh ve istikrarlı bir Roma İmparatorluğu vizyonunun merkezinde gördü. Ayrıca evliliği ve aileyi düzenlemenin, sosyal düzen ve istikrarı teşvik etmek ve imparator olarak kendi gücünü pekiştirmek de dahil olmak üzere siyasi hedeflerine ulaşmasına yardımcı olabileceğine inanıyordu. Bazı yasalar modern standartlara göre aşırı görünse de, o zamanlar Roma toplumunun karşı karşıya olduğu zorlukları ele almak için birçok kişi tarafından gerekli görülüyordu.

EVLİLİK YASALARI POPÜLER MİYDİ?

Augustus'un evlilik yasalarının ve politikalarının ne kadar popüler olduğunu tam olarak bilemeyiz, çünkü bunların ne kadar geniş çapta kabul edildiğine veya uygulandığına dair sınırlı bilgi vardır. Bununla birlikte, tarihsel kayıtlardan Roma toplumu üzerinde önemli bir etkiye sahip oldukları ve bazı önlemlerin biraz tartışmalı olduğu oldukça açık görünüyor.

En az popüler olan Lex Papia Poppaea idi. Bazıları tarafından evli olmayanlara ve çocuk sahibi olamayanlara haksızlık olmakla eleştirildi. Lex Julia de Maritandis Ordinibus, benzer nedenlerle popüler değildi ve bazı çevrelerden muhalefetle karşılaştı. 

Diğer önlemlerin daha popüler olduğu ortaya çıktı. Hem Lex Julia de Adulteriis Coercendis hem de Lex Julia de Repudiatione et Divortiis genel olarak iyi karşılandı ve yüzyıllarca yürürlükte kaldı. Bunun nedeni muhtemelen yanlış bir şey yaptığı görülen insanları cezalandırırken, diğer yasaların insanların kişisel yaşamlarına müdahale etmesidir. 

Aile fikri her zaman Roma idealinin merkezinde yer almıştır. Zina her zaman kaşlarını çatmıştı, bu yüzden Lex Julia de Adulteriis Coercendis gerçekten bir şok değildi. Sadece kadın zinasını damgalamakla birlikte, aldatan kocaların genellikle kamuoyu mahkemesinde yargılandığı unutulmamalıdır.

ANTİK ROMA YASALARI İŞE YARADI MI?

Augustus'un evlilik yasalarının ve politikalarının gerçekte ne kadar etkili olduğu hala tartışmaya açık. Bazıları, bu önlemlerin evlilik ve aile değerlerini teşvik etmede, Roma toplumunu istikrara kavuşturmada ve Pax Romana olarak bilinen göreli bir barış ve refah dönemine katkıda bulunmada başarılı olduğunu iddia ediyor.

Diğerleri aynı fikirde değil. Bazı tarihçiler, Lex Julia de Maritandis Ordinibus'un oldukça etkisiz olduğuna dikkat çekti. Sadece Roma toplumunun son derece küçük bir bölümünü hedefliyordu ve o kadar çok boşluk vardı ki neredeyse uygulanamaz hale geldi. 

Öte yandan Lex Papia Poppaea, doğum oranını artırmayı ve Roma'da daha fazla evliliği teşvik etmeyi başarmış olabilir, ama ne pahasına? Aynı zamanda, Roma İmparatorluğu'nun sonraki yıllarında aşırı nüfusa ve ekonomik gerginliğe katkıda bulunan, çiftleri kendi geçimlerini sağlama yeteneklerinden bağımsız olarak geniş ailelere sahip olmaya teşvik etmek gibi istenmeyen sonuçlara da yol açtı.

Sonra birçok yasanın genel adaletsizliği var. Özellikle Roma toplumundaki mevcut cinsiyet ve sınıf eşitsizliklerini ele almak yerine nasıl güçlendirdiklerini. Özellikle kadınlar çubuğun kısa ucunu aldı. Lex Julia de Adulteriis Coercendis, zina yapan kadınlara inanılmaz sert cezalar verirken, kocaları beladan kurtuldu. Bu, yol güvenliğini artırmak için hız yapmayı yasaklamaya ve ardından sadece kadınları ücretlendirmeye benzer. 

ANTİK ROMA'DA ÇÖZÜM

Antik Roma'da Augustus döneminde çıkarılan evlilik ve aile yasaları, onun geleneksel Roma değerlerini yerleştirme ve imparatorluğun sosyal dokusunu güçlendirme arzusunu yansıtıyordu. Bu kanunlardan bazıları amaçlanan hedeflerine ulaşmada başarılı olurken, diğerleri imparatorluğu Augustus'un öngöremeyeceği şekillerde etkileyen istenmeyen sonuçlara yol açtı. 

Bazıları, Lex Julia de Adulteriis Coercendis'in Roma'da namus cinayetlerine yol açtığını iddia etti. Yasanın bir babanın aldatan kızını öldürmesine izin verdiği doğru olsa da, bunun olağan hale geldiğine dair çok az kanıt var.

Augustus'un reformlarının mirası bugün hala yankılanıyor. Toplumlar evlilik, aile ve nüfus artışı meseleleriyle ve geleneksel değerleri teşvik etme ile bireysel özerkliğe saygı duyma arasındaki dengeyle boğuşmaya devam ederken, Çin'in tek çocuk kuralını terk etmesinden gelişmiş ülkelere vergi dağıtmasına kadar bugün benzer yasaların çıkarıldığını görmeye devam ediyoruz. evli ve çocuklu insanlara tatil.