Yerli savaş uçağı KAAN görünmez mi olacak?
TÜBİTAK, KAAN'ın başarılı ilk uçuşunun ardından yeni çalışmalara başladı. Bu sefer, TÜBİTAK yerli ve milli projelere odaklanarak uçağa radar tarafından algılanmama özelliği kazandıracak yazılımlar olduğu belirtildi.
Geçtiğimiz hafta, Türkiye'nin 5. nesil savaş uçağı KAAN'ı "benzersiz" kılacak sistemler için yeni projeler hayata geçiriliyor. KAAN, 21 Şubat'taki ilk uçuşunda 13 dakika boyunca havada kalmış, 8 bin fit yüksekliğe çıkmış ve 230 knot hıza ulaşmıştı.
Uçak, üstün hava hakimiyetini sağlamak için yeni silahlarla desteklenmiş havadan havaya muharebe menzilini artırıyor. Dahili silah yuvalarından hassas ve tam vuruşu, yapay zeka ve heterojen hesaplama desteği içeren "Yüksek Başarımlı ve Bütünleşik Aviyonik Sistemi" ile yüksek, süpersonik hızda gerçekleştiriyor.
TÜBİTAK'ın geliştirdiği sistemlerin entegre edildiği uçağa yeni yazılım ve donanımlar ekleniyor.
Uçak, merkezi yönetim bilgisayarı, aviyonik arayüz birimleri, deterministik ağ, çok çekirdekli gerçek zamanlı işletim sistemi ve ara katman yazılımlarını içeren TÜBİTAK tarafından geliştirilen teknolojilerle donatıldı. Bu teknolojiler, KAAN'ın ilk uçuşunda kullanıldı.
KAAN'ın işletim sistemi TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) tarafından geliştirildi. Sistem, planlanan tarihten önce 2022'de Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ'ye (TUSAŞ) teslim edildi.
BEYNİ BİLGEM'DEN
KAAN'ın işletim sistemi TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) tarafından geliştirildi. Sistem, planlanan tarihten önce 2022'de Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ'ye (TUSAŞ) teslim edildi.
Aviyonik bilgisayar sistemi, emniyet kritik ve yüksek başarımlı işlemci modülleriyle donatılmıştır ve deterministik ve yüksek hızlı iletişim altyapılarına sahiptir. Bu sistem, motor sistemleri yönetimi, uçuş sistemi yönetimi gibi kritik hava aracı yönetim fonksiyonlarını ve görev (haberleşme, seyrüsefer, AESA radar, elektronik harp, elektro-optik hedefleme ve silah) sistemlerinin veri işleme ve yönetim fonksiyonlarını gerçekleştirir.
Görev bilgisayarları, pilotun iş yükünü azaltacak ana ve kaska monteli göstergelerin görüntülerini de üretiyor.
Çok çekirdekli milli gerçek zamanlı işletim sistemi, TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildi.
Sistem, KAAN'ın yüksek hesaplama ihtiyaçlarını karşılamak için çok çekirdekli hale getirildi ve KAAN'ın ilk uçuşunda ana yönetim bilgisayarları üzerinde kullanıldı.
TÜBİTAK BİLGEM, KAAN'ın ilk uçuşunda kullanılan, "uçuş kontrol ve hava aracı yönetim bilgisayarları"nı, "merkezi yönetim bilgisayarları"nı, "görev yönetim bilgisayarları"nı, "aviyonik ara yüz birimleri"ni, "deterministik ağ"ı, "yüksek hızlı ağ"ı, "çok çekirdekli gerçek zamanlı işletim sistemi"ni, "ara katman yazılımları"nı geliştirdi.
GÖRÜNMEZLİK İÇİN PROJELERE ODAKLANILDI
Ayrıca, TÜBİTAK BİLGEM, KAAN'ın üzerinde bulunan tüm elektronik sistemlerin birbirleriyle uyumluluğunu ölçen ve analiz eden EMC test sistemini ve KAAN'ın geometrisini belirleyen ve 5. nesil hayalet uçak için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan "ant