Sosyal Medyada Paylaşım Yaparken Dikkat Etmeniz Gereken Şeyler

Pek çok kişi sosyal medyada, kendileri, aileleri, arkadaşları ve hatta istemeden olaya karışan üçüncü şahıslar için doğurabileceği sonuçların farkında olmadan pek çok gönderi ve yorumu paylaşıyor.  İnsanların kişisel yaşamları hakkında çok fazla bilgi yayınlamak, onları kimlik hırsızlığından iftiraya kadar çeşitli risklere maruz bırakır. Bu nedenle, internete bir şeyler yüklemeden önce iki kez düşünmek ve daha sonra olması gerekenden daha büyük bir sorun haline gelebilecek herhangi bir şeyi yayınlamaktan kaçınmak için elimizden gelen her şeyi yaptığımızdan emin olmak önemlidir. Bizde, sizi sıkıntıya iler ki zamanlarda sokabilecek sosyal medyada paylaşım yaparken dikkat etmeniz gereken şeyleri derledik...

1. Çocuklarınızın Resimleri ve Kişisel Verileri

Günümüz ebeveynlerinin, çocuklarını daha 5 yaşına gelmeden görebileceğiniz farklı sosyal medya sitelerinde 1000'e yakın fotoğraf paylaştığı tahmin ediliyor. 2 yaşından beri bu sitelerde bulunuyorlar. Bu tam da ileride gizlilik sorunu yaratabilecek türden bir şey. İnsanlar, çocuklarını çevrimiçi halka açık sohbetlere maruz bırakma tehlikesini göz ardı ederek daha fazla beğeni almak için rekabet etmeye başlıyor.

Ancak riskli bir şey haline gelen sadece fotoğraf yayınlamak değil. Ebeveynlik ve çocuk sağlığıyla ilgili kişisel bilgilerin sağlanması da uzmanlara göre tavsiye edilmekten uzaktır. Birçok yeni ebeveyn daha deneyimli olabilecek başkalarından tavsiye almak için sosyal medyaya başvururken, bunu yapmak potansiyel olarak çocuğun bu şekilde ifşa edilerek utanmasına yol açabilir. Daha sonra çocuk taciz ve siber zorbalığın kurbanı olabilir.

2. Doğum Tarihiniz

Sosyal medyadaki kişilerinizin bildirim alması ve sizi tebrik etmesi için doğum tarihinizi yayınlamak, günümüzde birçok insanın yaptığı yaygın bir şeydir. Ancak ilk bakışta anlamsız gibi görünse de bu bilginin ifşa edilmesi çoğu insanın düşündüğünden çok daha risklidir. Bunun nedeni, bir parolayı kurtarmaya yönelik güvenlik sorularının, hatırlanması en kolay şeylerden biri olduğundan genellikle bu bilgileri içermesidir. Bu durumda bilgiyi herkese açık hale getirmek geri tepebilir, çünkü bilgiyi her zaman herkesin kullanımına sunacaksınız.

Doğum tarihinizi profilinizde herkese açık hale getirirken karşılaşabileceğiniz bir diğer potansiyel risk, başkalarının banka hesabı veya kredi kartı şifrenizi bulmasına izin vermektir. Genellikle 4 rakamdan oluştuğu için birçok kişi doğum günlerini kullanır ki bu da pek tavsiye edilmez. Birçoğu kimlik hırsızlığını önleyeceğini düşünerek bu rakamlarla yeni "kombinasyonlar" oluşturarak önlem alırken, verilerinizin güvende olduğundan emin olmanın en iyi yolu onu herkese açık hale getirmemektir.

3. Sahte Haberler

Sosyal medyada bilgi paylaşmanın bir ifade özgürlüğü atmosferi yaratmaya katkıda bulunabileceğini inkar etmek zor. Ancak, bu yeni özgürlüğün bazı zorlukları da beraberinde getirdiğini ve çoğu durumda olduğu gibi, kişinin olayların diğer tarafına bakmayı denemesi gerektiğini anlamak önemlidir. Sosyal medya aynı zamanda sahte haberlerin oluşturulmasına ve yayılmasına da katkıda bulunabilir. Bunlar genellikle farklı amaçlar göz önünde bulundurularak oluşturulur, ancak bazı durumlarda, bir kişiyi veya şirketi itibarsızlaştırdıkları, yanıltıcı içeriği viral hale getirdikleri veya insanları belirli konulardaki kavramlarını güçlendirmek için bir fikirle ilişkilendirdikleri bilinmektedir.

Sahte haber oluşturmak ve paylaşmak birçok istenmeyen sonuca yol açabilir. Bunlar arasında belirli gruplara yönelik düşmanlığın artması, kişinin bütünlüğüne saldırı ve bunun yayılmasına katkıda bulunan bir şirketin veya medyanın itibarının kaybedilmesi yer alıyor. Tüm bu nedenlerden dolayı, söz konusu makalenin veya bilginin güvenilir bir kaynaktan geldiğinden veya en azından onaylandığından emin olmak için hızlı bir arama yapmak ve hatta bazen internette okuduklarınızı iyice araştırmak her zaman iyi bir fikirdir. 

4. Özel Görüşmeler

Özel WhatsApp konuşmalarının ekran görüntülerini paylaşmada sorun yaşamayan pek çok kişi var. Bu arada bu, diğer tüm mesajlaşma servisleri için de geçerlidir. Diğer kişinin rızasını aldığımız nadir durumlarda bile, özel iletişim hakkını ihlal etmeniz, sırları ifşa etmeniz ve/veya konuşmaya katılan birinin itibarına zarar vermeniz halinde bunu yapmak birçok ülkede suç olarak kabul edilebilir.

Bu konunun pek çok nüansı olsa da, özel bir görüşmeyi paylaşan kişiler veya medya kuruluşları, dikkatsiz bir ekran görüntüsü nedeniyle hayatları etkilenebilecek kişiler tarafından kınanabiliyor. Bu nedenle, herhangi bir hukuki sorundan kaçınmak için kişisel meseleleri olması gerektiği gibi, yani kişisel olarak ele almak en iyisidir. Kişisel konuşmalarınızı arkadaşlarınızla veya başlangıçta dahil olmayan üçüncü taraflarla paylaşmaktan kaçının.

5. Başkalarına Hakaret Etmek

Bulunduğunuz yere göre öyle ya da böyle davranmanız gerektiğini biliyorsunuz. Örneğin, ofisteyseniz evde veya restorandaymış gibi davranmazsınız. Bu, çevrimiçi ortamda bir şeyler yayınlamak söz konusu olduğunda da aynı derecede önemlidir. Sosyal medyada uymanız gereken belirli bir davranış kuralları vardır. Bu durumda kaçınmanız gereken şey birisine internette hakaret etmek, onunla alay etmek veya yapmış olabileceği bir hatayla dalga geçmektir.

Elbette doğru olan şu ki, çevrimdışı davranış şeklimiz, çevrimiçi davranışlarımızdan veya gösterdiğimizden çok farklı. Ancak her kötü eylem, saygısız olay veya aşağılanma anı, ilgili tüm taraflar için ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle sosyal medyada birine hakaret etmeden önce bir dakika durup düşünün. Kendinize aynısını size yapmalarını isteyip istemediğinizi sorun ve birisi çevrimiçi olarak fotoğraflarınızla veya yorumlarınızla dalga geçerse nasıl tepki vereceğinizi düşünün. Empati, çevrimiçi ortamda bile insanları anlamanın anahtarıdır.

6. Başkalarının Onurunu Zedeleyen Resimler

Fotoğrafları sosyal medyada yayınlamak o kadar yaygın bir hale geldi ki, bu görsellerden bazılarını kamuya açık hale getirmenin sonuçlarını her zaman hesaba katmıyoruz. Bu özellikle kişisel hayatımıza bir bakış sağlayan fotoğraflar için geçerlidir. Açıkçası, yalnızca yayınladığımız selfie'lerden veya resimlerden değil, aynı zamanda izniniz olmadan üçüncü taraflarca yapılan ve internette viral hale geldiğinde itibarınıza zarar verebilecek olanlardan da bahsediyoruz.

Şiddeti ve ayrımcılığı teşvik eden görsellerin paylaşılması sadece fotoğrafların konusunu değil, paylaşan kişileri de etkilemektedir. Örneğin, platformun içerik standartlarını ihlal ettiğiniz için Facebook'tan yasaklanabilirsiniz ve hesabınız bloke edilebilir. Hatta daha ciddi durumlarda üçüncü kişilerin özel hayatına saygı göstermediğiniz gerekçesiyle dava bile açabilirsiniz. Gördüğünüz gibi bu çok ciddi bir sorun, dolayısıyla çevrimiçi paylaşım yaparken bunları dikkate almak önemlidir.

7. Çok Fazla Kişisel Bilgi

Herhangi bir sosyal medyada hesap oluştururken doldurulacak birkaç kutu bulabilirsiniz: diğerlerinin yanı sıra ad ve soyad, doğum tarihi, adres, telefon ve e-posta. Bu tür durumlarla karşılaştığınızda, kamuya açıklanabilecek çok fazla bilgi vermemeye daima dikkat etmelisiniz. Bunu yapmak, gerçekte tanımadığınız kişilerin tacizine ve istenmeyen ilgilerine yol açabilir. Çoğu sosyal medya şirketinin kişisel bilgilerinizi gizli tutmanın yolları vardır.

Kamuya açık bilgi olarak yayınlanması tavsiye edilmeyen veriler arasında elbette ev adresiniz, telefon numaranız ve hatta ailenizin ve arkadaşlarınızın resimleri yer alır. Bunlardan herhangi birinin, kimliğinizi ve en kötü senaryoda paranızı bile çalmak için kullanabilecek siber suçluların eline geçebileceğini unutmayın. Her durumda, temel profil bilgilerinizi yalnızca kişilerinizin görebileceği şekilde ayarlamak her zaman en iyisidir.

8. Telif Hakkıyla Korunan Görseller

Beğendiğiniz bir illüstrasyon veya resim görürseniz ve bunları çevrimiçi olarak paylaşmak istiyorsanız, bunu kimin oluşturduğunu ve paylaşılması için herhangi bir özel gereksinimin olup olmadığını öğrenerek başlamalısınız. Ayrıca orijinal sanatçıya bunu kullanıp kullanamayacağınızı sormalısınız ve bunu yaparak, izinleri olmadan çoğaltma iddiası olması durumunda arkanızı koruyacak yazılı onay belgesini elde etmiş olursunuz.

Bu kuralın bazı istisnaları vardır; örneğin, kamu malı görseller, bunu yapmadan önce izin istenmeden herhangi bir yere gönderilebilir. Ancak telif hakkıyla korunuyorsa lisansa sahip olabileceğini unutmayın. Bu durumda, gerekli olup olmadığını öğrenmek, görselin yazarlığını netleştirmek ve mümkünse bağlantıyı orijinal kaynağa da göndermek için gereksinimleri dikkatlice okumalısınız.

9. Tıbbi Bilgiler

Tıbbi ve biyometrik veriler genellikle herkesin "gizli bilgi" olarak anlayacağı şemsiyenin altına girer.  Açıkçası bu, sizi birçok yönden savunmasız bırakabileceği için çevrimiçi olarak paylaşmamanız gereken bir şeydir. Hasta bir akrabanız veya arkadaşınız varsa onun sağlık durumu hakkında kesin bilgi vermekten kaçının. Bu, yalnızca ilgili kişi veya profesyoneller tarafından paylaşılması gereken özel ve hassas bir bilgidir.

Doktorsanız, hastanızın izni olmadan sosyal medya gruplarında veya topluluklarında görüntü veya röntgen paylaşmaktan kaçının. Ancak bunu profesyonel amaçlarla yapıyorsanız, görselde görünebilecek kişisel verileri atlamak en iyisidir.

Benlik Saygınızın Düşük Olduğuna Gösteren İşaretlerSağlık