Çetin Ünsalan
Çetin Ünsalan Köşe Yazısı

JP Morgan dolara mı yattı?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası faizi sabip tutup bir açıklama yapıyor. Diyor ki, enflasyon oranlarından aşağıya faiz uygulaması yapmayacağım. Ertesi gün yatırım kuruluşu JP Morgan bir rapor yayınlıyor.

TC Merkez Bankası’nın yılın son üç ayında 50’şer baz puanlık, yani toplamda yüzde 1,5 faiz indireceğine dair tahminini paylaşıyor. Beklentisini koruduğunu belirtiyor. Peki hangi gerekçeyle? Ortada faiz indirimi sağlayacak nasıl bir veri var?

Resmi ve gerçekçi olmayan enflasyon oranları bile yükselirken, Merkez Bankası hedeflemelerini yukarı doğru revize ederken, dar gelirlinin harcamasının yüzde 46’sını oluşturan gıdada, tarım yurtiçi maliyetleri en az yüzde 22 artarken, üreticinin yansıtamadığı yüzde 25 enflasyon farkı varken, dolar ihtiyacına paralel dövizdeki stres artarken ve en önemlisi girdi maliyetleri yükselmeye devam ederken enflasyon nasıl düşecek?

Yetmedi... Diyelim ki bizimkiler yine kağıt kalem oyunuyla enflasyonu aşağıya çektiler. Dünyada petrol fiyatları yükselirken, ülkelerin tamamında enflasyonist baskı artarken, faiz artışları konuşulurken, bunun dolar / TL kuru üzerindeki riski arttırdığı bir ortamda enflasyon nasıl gerileyecek de, faiz indirimine ortam yaratacak?

Hadi yine zorlayalım şansımızı... Çünkü reel sektörün ve vatandaşın nefes alabilmesi için gerçekten faizin gevşemesi gerekiyor. Fakat ekonomik gerçeklerimiz buna izin vermiyor.

Diyelim ki zorladılar ve eksi faiz vermeye niyetlenen bir ekonomi yönetimi tarzı oluştu. Fakat bu da ‘yaptım’ diyerek yapılacak bir iş değil. Buradan ortaya çıkacak maliyeti finanse etmek gerekiyor.

Yeni para bulamayan, rezervleri eksi 50 milyar dolarlarda gezen ve muhtemelen maliyetli swap anlaşmalarıyla rezerv makyajlaması yapan bir Türkiye ekonomisi bu zararı nereden karşılayacak?

Velhasıl kelam şu anki koşullar iktidarın tüm tutkusuna rağmen faiz indirmeye olanak vermiyor. Daha kötüsü borçluluk nedeniyle çıkarmaya da imkan yok. Yani yüzde 19 mertebesine sıkışmış bir Merkez Bankası var.

Üstelik bunun önümüzdeki aylarda dolar / TL üzerinde nasıl baskıları beraberinde getireceği, bunun da enflasyona yapacağı ilave yükü nasıl karşılayacağımız konusunda da hiçbir fikir yok.

O zaman geriye bu raporla ve faiz düşüşü beklentisi söylemiyle ilgili tek bir ihtimal kalıyor. JP Morgan yatırımcılarını TL karşısında dolara yatırmış; hesap bilmezleri gaza getirip faiz düşüşü beklentisi yaratıyor ve parayı vurmayı amaçlıyor.

Çünkü bu tablodan ve bu söylemden başka bir sonuç çıkmıyor. Her seferinde dış güç masalı anlatan sevgili ekonomi yönetimimiz. Sıra sizde... Bu spekülasyona verilecek bir yanıtınız yok mu?

Not: Tüm inananların mübarek Kurban Bayramı’nı tebrik eder; 26 Temmuz 2021 Pazartesi günü görüşene dek iyilikler dilerim.

ekonomi dolar çetin ünsalan yazı jp morgan