Kapatın o madenleri
Soma’daki felaketin bir daha yaşanmaması için çözüm bulundu. Üstelik çözüm, insanlar canıyla uğraşırken 24 saat ortalarda gözükmeyen, sonra da yaptığı ziyarette söylenenleri ilk kez duyuyormuş gibi yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’ten geldi.
Diyor ki Bakan Çelik: “Ben Çalışma Bakanı olarak kömür madenlerinin kapıtılması lazım diyorum.” Bu nasıl bir mantıktır? Türkiye’nin bir doğal kaynağının üzerine beton dökün, sonra da gidip doğalgaza teslim olalım. Başımıza da Ukrayna’nın başına ne geldiyse o gelsin.
Bilimsel çalışmayı bir kenara bırakacaksınız, iş sağlığı ve güvenliğini göz ardı edeceksiniz. Doğru düzgün denetim yapmayacaksınız. İşletmecide yeterlilik aramayacaksınız, Türkiye bir doğal kaynağından vazgeçecek.
Özrü kabahatinden büyük derler ya, Bakan Çelik’in de durumu aynen bu. Hem üzerinize düşen görevleri adam akıllı yapmamışsınız; felaket yaşanmış ortalıkta gözükmemişsiniz, bir de çıkıp ahkâm kesiyorsunuz. En azından susun…
Bakan Çelik Almanya ve Fransa’nın kömür madenlerini kapattığını belirtiyor. Oysa Soma kömürüne benzer bir kömürün tozunun, Almanya’da özel bir teknolojiyle dönüştürülüp, sanayiye bedave enerji olarak verildiğini de bilmesi lazım.
Hali hazırda doğalgaza geçmiş olabilirler. Ama bu bizim adımıza kaynağın üstünü örtmeyi değil, adam gibi yönetmeyi gerektiriyor. Yıllarca bu ülkede petrol aranmadı. Arama faaliyetleri çok pahalıymış. Varil fiyatı 3 dolar iken yaptığınız maliyetlerle, 100 dolar civarında gezerken yapacağınız maliyetler aynı mı? Ama yok ört üstünü…
Bu kafa diğer madenler için de aynı yaklaşımı sergiler. Milli Eğitimi okullar kapanırsa çok güzel yöneteceğini söyleyen zihniyetten hiçbir farkı yok. Oysa madencilik açısından Türkiye 132 ülke arasında 28. sırada ve maden çeşitliliği bakımından da 10. basamakta yer alıyor.
Dünya kömür rezervlerinin de yüzde 1’i bizde… Durun bir ayrıntı vereyim. Dünya jeotermal enerji kaynaklarının da yüzde 0,8’i Türkiye’ye ait, ama siz jeotermal enerji olan yere törenle doğalgaz döşüyorsunuz.
Madem Çelik Almanya’dan örnek verdi, bu ülkenin en önemli doğal kaynağının kömür olduğunu da söyleseydi ya… Almanya dünyanın en büyük kömür üreticisidir. Ülkede 2,5 milyar ton taş kömürü, 40,5 milyar ton da linyit rezervi bulunuyor.
Üretimin düşme nedeni de madenlerin kapatılması değil, 2018 yılına kadar kademeli bu üretimden vazgeçilmesidir. Almanya sadece daha katma değerli doğal kaynaklarına yöneliyor o kadar… Yani bir gecede alınacak bir karardan bahsetmiyoruz. Hoş ekonomiyi gaz fren tadında tartışan bir zihniyetten de başka türlü çözüm beklenemezdi.
Fransa’ya gelince… Onların madenciliğe bakış açısını anlayabilmek için sanırım üç ay öncesine gidip Fransa Sanayi Bakanı Montebourg’un açıklamasına göz atmak gerekiyor.
Fransız Bakan 25 Şubat 2014 tarihinde hammadde arzının güvenliği, Fransız teknoloji ihracatının teminat altına alınması için madencilik alanında bir kamu şirketi kurulacağını açıkladı. Sadece kömür madenleri için dile getirmiyorum bunları…
Bakan Çelik’in meselesi bir bakış açısı problemidir. Yönetemediğiniz ya da eş dosta yönettirmeye kalktığınız kaynağın kullanımında cinayete varan sıkıntılar ortaya çıkıyorsa, orada politikasızlıktan, bilim dışı davranmaktan ve denetlememekten kaynaklanan sıkıntılar var demektir.
Bakan Faruk Çelik madenleri kapatmayı bıraksın, bakanı olduğu iktidarının kendisinin de kusurlu olduğu bu konuyu kapatmasını engellesin. Engellesin ki biz de samimiyetine inanalım.
Çetin Ünsalan