Çetin Ünsalan
Çetin Ünsalan Köşe Yazısı

Kasanın kilidi Suriye

Suriye’nin Türk jetini düşürmesinin ardından gerilen bölge hem kendisi, hem de dünya için önemli bir tarihi de yazmak üzere… Meselenin askeri boyutu var ki, bu konuda her türlü değerlendirme yapılıyor. Fakat olayın siyasi ve iktisadi boyutlarına dikkat etmek lazım…

Meselenin sadece Türkiye ile Suriye arasında yaşanan bir olay olmadığı zaten herkesçe malum. Siyaseten baktığınızda bunun Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika Projesi’nin bir ayağı olduğu da zaten görülüyor. Ama hepsinin temelinde ekonomi var.

Son bir yıldır zamanın kısaldığına yönelik her açıklama yapıldığında ortaya attığımız kritik sorunun yanıtı cevapsız kaldı: Zaman kimin için kısalıyor? Bunun yanıtının muhatabının Suriye olmadığı çok açık. Sıkışan batı ekonomileri, bayrağı doğu ekonomilerine kaptırmak üzereyken bir açılım yaratmaya çalışıyorlar.

1 Mart 2003 tarihinde meclisimizden geçmediği için bölgeye fatura edilemeden dönüp, batı dünyasını vuran krizin bir uzantısı aslında yaşananlar. Bunu daha iye anlamak için son gelişmelerden bir iki detay aktarmakta fayda var.

Avrupa ekonomisinin ciddi bir açmaza gittiği ortada… Yunanistan’ın ardından İspanya’nın da sallanıyor olması, Portekiz ve İtalya’nın da sırasını bekliyor olduğu gerçeği, merkez bankaları başkanlarının siyaseten ve iktisaden önlem alınmakta gecikildiği için duyduğu rahatsızlık durumun daha da kötüleşeceğinin göstergesi.

Bilhassa güney Avrupa ülkelerinde kronikleşen açmaz, temmuz ayından itibaren Kıbrıs Rum Kesimi’nin dönem başkanlığını devralmasıyla farklı pazarlıkları ve dolayısıyla yeni krizleri de beraberinde getirecektir. Daha sessiz yaşanan sorun olan İngiltere ve Fransa’yı konuşmadık dahi…

Peki tüm bunları kurtarması adına umut bağlanan Almanya ne durumda? Almanya’nın Avro Bölgesi’nde kalıcı ve geçici kurtarma fonlarından kaynaklanan yükümlülüğü 310 milyar Avro’yu geçti. Gerçek bu kadar netken, ‘Amerikan kredi derecelendirme kuruluşu Egan-Jones, Avrupa'da devam eden borç krizini gerekçe göstererek Almanya'nın kredi notunu 1 kademe indirerek AA-'den A+'ya çekti. Kuruluş, Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya'nın kredi notu görünümünü ise negatif olarak belirledi.’

Dönelim Amerika Birleşik Devletleri’ne… Dış yatırım açığı 4 trilyon Dolar ile rekor kıran ülkede iflaslar ayyuka çıkmaya başladı. ABD'nin en büyük eyaleti California'nın Stockton şehrinden iflas başvurusu geldi. Stockton 26 milyon dolarlık açığını kapatamadığı için başvuruda bulundu ve bir ilk oldu. Görülüyor ki seçim yılında okyanusun ötesinde durum iyice karışıyor.

İşte tüm bunları alt alta koyduğunuzda siyaseten bir proje yürütülürken, ekonomik olarak da rahatlama sağlanabilmesi için Suriye’nin düşürülmesi lazım. Çünkü bu yükselen Çin ve Rusya önderliğindeki doğu bloğuna vurulacak en büyük darbeyi oluşturuyor. Oyunun sonuna yaklaşıldı. Kasanın kilidi Suriye’de... Kilit açılırsa ve bizi de kapsayan biçimde devamı getirilirse batı rahatlayacak, kapalı kalırsa doğu ekonomisi zaferini ilan edecek.

Olay bu denli kritik seviyede… Peki bu kilit kim? Adres belli: Suriye… Kilidi açmak için kullanılacak olan el kim? Ekonomisi dışa bağımlı, sıcak parayla diz çöktürülen ve istendiği an krizi sokulabileceği herkes tarafından bilinen Türkiye… Olay bu kadar açık…

ulusalkanal.com.tr

- - - - -

kilidi suriye