Stalin Kars ve Ardahan'ı istedi mi?
Rusya’nın Ukrayna’daki NATO kuşatmasına başlattığı askeri harekat tartışılırken Türk-Rus dostluğu da ABD yanlıları tarafından hedef alınıyor. Türkiye ile Rusya’nın arasını açmak için “Stalin Türkiye’den Kars ve Ardahan’ı istedi” iddiası ortaya atılıyor. Peki işin aslı ne?
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği lideri Josef Stalin’in Türkiye’den toprak talep ettiği iddiası yıllarca kimi Amerikancılar ve kimi tarih bilmeyenler tarafından Türk-Rus dostluğunu hedef almak için ortaya atılmıştır.
Peki Türk kamuoyunda Rusya düşmanlığını yeşertmeyi hedefleyen bu iddianın kaynağı ne? Stalin ya da Sovyet yöneticileri gerçekten de Türkiye’den Kars ve Ardahan’ı istedi mi?
Vatan Partisi Genel Sekreteri Özgür Bursalı, Ulusal Kanal’da yayınlanan 16 Mart 2022 tarihli “Yalancının Mumu” programında konuya açıklık getirdi. Bursalı, bu iddialar için “1945 sonrası Türkiye’nin Atlantik’e bağlanma sürecinde Sovyet dostluğunu bozmak üzere ortaya atılan ve o süreci güçlendirmek için yapılan bir propaganda” dedi.
Bu iddialar ise bir büyükelçinin kişisel telgrafına ve Gürcistan’daki iki profesörün makalesine dayandırılıyor. Hatta bu iddiayı da Türkiye’de ilk defa gündeme İngiliz yayın organı BBC’nin muhabiri getiriyor. Böylelikle bu iddialar bir ezbere dönüştürülüyor.
Halbuki Stalin’in Türkiye’den Kars ve Ardahan’ı istediğine dair hiçbir resmi evrak ya da nota yok.
güne ulaşan tek resmi belge ise 30 Mayıs 1953 tarihli Sovyet notası. SSCB Dışişleri Bakanı Molotov’un Türk büyükelçisine verdiği notada şunlar söyleniyor:
- İyi komşuluk ilişkilerinin korunması ve barış ve güvenliğin güçlendirilmesi namına Ermenistan ve Gürcistan hükümetleri Türkiye’ye karşı toprak iddialarından sarfı nazar etmeyi mümkün telakki etmişlerdir. Boğazlar meselesinde Sovyet hükümeti bu mesele hakkında eski noktaı nazarını yeniden gözden geçirmiştir ve Sovyetler Birliği’nin boğazlar cihetindeki güvenliğini Sovyetler Birliği için olduğu gibi Türkiye kabule şayan şarlar altında temin etmeyi mümkün addetmektedir. Bu suretle, Sovyet hükümeti Sovyetler Birliği’nin Türkiye’ye karşı hiçbir toprak iddiasının olmadığını beyan eder.”
Türkiye ise bu notaya karşı şöyle bir 17 Temmuz 1953 tarihinde şöyle bir cevap verir:
- Türkiye Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği’nin Türkiye’ye karşı hiçbir toprak iddiasında bulunmadığını mübeyyin Sovyetler Birliği hükümetinin beyanatını memnuniyetle kayededer.
Bu resmi belgelerin yanı sıra Molotov’un Kasım 1939’da TASS(Sovyet Haber Ajansı)’a yaptığı açıklama da Sovyetler Birliği’nin bu konudaki resmi görüşünü görmek bakımından önemlidir:
- Türkiye ile yapılan görüşmelerin içeriği konusunda yabancı ülkelerde birçok masallar yayınlanmıştır. Bu masalların bazısında, Sovyetler Birliği’nin Kars ve Ardahan bölgesinin kendisine geri istendiği zannedildiği yazılmıştır. Bunun yalan ve uydurma bir haber olduğunu söyleyeceğiz.
Mehmet Perinçek’in ortaya çıkardığı ve Teori dergisinde yayınlanan tüm bu belgeler, Stalin’in Türkiye’den Kars ve Ardahan’ı istediği iddiasının 80 yıllık bir yalan olduğunu gösteriyor.