Ekonomik Kurtuluş Savaşında Türkiye'nin kur rejimi ne olmalı?
Türk Lirası'ndaki değer kaybı ve kurdaki dalgalanma sürüyor. Merkez bankasından kura yapılan geç müdahale, kurdaki yükselişe engel olamadı. Ekonomist Serhat Latifoğlu, kurdaki dalgalanma ve Türk Lirasındaki değer kaybını önlemenin en önemli adımı kontrollü kambiyo rejimine geçilmesi olduğunu söyledi. .
Merkez Bankası'ndan piyasadaki döviz oyunlarına müdahale etti. Ancak piyasadaki dalgalanma sürüyor.
Son iki ay içinde dolardaki yükseliş yüzde 50’lere kadar ulaştı. Serbest piyasa modelinde geçerli olan dalgalı kur Türkiye ekonomisine kayıplar yaşatıyor.
Türkiye'yi döviz kayıplarından kurtaracak sistem de kontrollü kambiyo olarak da bilinen sabit kur modeline geçilmesi.
Sabit kur rejimi, bir ülkenin para biriminin değerinin başka bir para biriminin veya para birimleri sepetinin değerine veya altın gibi başka bir değere bağlandığı kur düzeni olarak biliniyor. Kur, merkez bankası tarafından belirlenir ve uygun gördüğünde fiyatta değişiklik yapabilir.
Uygulamada üç farklı türde sabit kur sistemi kullanılıyor. Düz çizgide tam sabitleme, dar sabitleme ve dar bantlı sabitleme.
IMF’nin 2020 tarihli ‘Kur Rejimleri ve Kur Sınırlamaları’ raporuna göre geleneksel sabit kur rejimini uygulayan 65 ülke bulunuyor. Bu ülkeler içinde Danimarka, Katar, Suudi Arabistan, Türkmenistan ve Birleşik Arap Emirlikleri.
Daha esnek bir sabit kur rejimi uygulayan da toplam 64 adet ülke bulunuyor. Bu ülkeler arasında Çin, Singapur gibi büyük hacimlerle ticaret yapan ülkeler dikkat çekiyor.
İçinde Türkiye’nin de bulunduğu 63 ülkede ise serbest kur rejimi uygulanıyor.
Ekonomist Serhat Latifoğlu'na göre Türkiye için en uygun kur rejimi, sermaye kontrolleri çerçevesinde dar bantlı sabit kur.
Dar bantlı sabit kur rejimini uygulamada çok sayıda avantaj sağlıyor.En önemli avantajı da istikrarsızlığının tamamen devre dışı kalması, kurda istikrar sağlanması ve milli paranın değer kaybının önlenmesi.
En önemli etkenlerden bir diğeri de enflasyonu orta ve uzun vadede baskı altına alan ve düşüren bir etki yaratması.
Enflasyonun baskı altında kalması faizler genel seviyesinin enflasyonla birlikte gerilmesinde etkili olacağını söyleyen Latifoğlu, destekleyici diğer politikalarla birlikte uygulandığında cari açığın artmasına engel olacağını ve istikrarlı bir şekilde kapanmasına yardımcı olacağını söyledi:
- Türkiye’ye karşı artan saldırılar ışığında dar bantlı kur rejimine geçilmesi elzemdir. Uygulamanın detayları başta TCMB olmak üzere ekonomi bürokrasisi ve politika uygulayıcıları tarafından belirlenerek netleştirilecektir. TL’nin istikrarını sağlayacak ve finansal saldırılara karşı kalkan işlevi görecek olan bu uygulama “EkonomikKurtuluş Savaşı”nda güçlü bir mevzinin kazanılmasını sağlayacaktır.
