Devlet Karadeniz'de sele kapıldı!
Artvin'de yaşanan sel felaketlerinin ardından ortaya çıkan tablo devletin de bölgede sele kapıldığını gözler önüne serdi. Rize Güneysu'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın annesinin adı verilen Tenzile Erdoğan Hastanesi başta olmak üzere bölgede pek çok kamu tesisinin dere yatağında inşa edildiği ortaya çıktı. Bölgede dere yatağına inşa edilen tesisler arasında, taşkınları önlemekten sorumlu DSİ ve Karayollarının yanısıra stadyum, çay fabrikası, fen lisesi ve RTEÜ'ye bağlı meslek yüksek okulu gibi yapılar bulunuyor.
DEVLET KARADENİZ'DE SELE KAPILDI
Doğu Karadeniz Bölgesinde yaşanan son Hopa felaketinin ardından tartışmaya açılan bir başka konu olan, dere yataklarındaki yapılaşma ve buraların imara açılması konusu oldu. Yapılan çalışmalar sonrasında, yaklaşık 20 yıldır bölgede çalışmaları sürdürülen ‘dere ıslahı’ çalışmalarıyla, söz konusu dere yatakları ve havzalarda, yurttaşlardan daha çok devlet kurum ve kuruluşlarının yapılaşmaya gittiği ortaya çıktı.
Derelerin Kardeşliği Platformu (DEKAP) Yürütme Kurulu Üyesi Gazeteci Ömer Şan'ın bölgede yaptığı araştırmanın ardından verdiği bilgilere göre, önceki yıllarda çok sayıda ölümlü sel ve heyelanın meydana geldiği, geçtiğimiz günlerde ise sadece maddi hasarlı su taşkınları, sel ve heyelanların yaşandığı Rize, bu yapılaşmaların en başında geliyor.
STADYUM, DSİ VE ÖZEL İDARE BİNALARI DERE YATAĞINDA
Kent merkezindeki dere ve akarsuların üzerleri kapalı olan Rize’de dere yatağındaki en önemli bina, Gençlik Spor İl Müdürlüğü’nün de bulunduğu Yeni Şehir Stadyumu ve ek tesisleri. Hemen Taşlıdere (Askaroz) Deresinin denize döküldüğü noktadaki tesislerin karşısında ise Rize Sanayi Sitesi var. Aynı güzergâhın hemen üst kesininde DSİ ve Karayolları Bölge Şeflikleri, karşılarında ise İl Özel İdaresi ve şantiyesi bulunuyor.
DEREYE İNŞA EDİLEN GÜZEL SANATLAR LİSESİ
Şar Enerji şirketine ait olan ve son taşkınlarda zarar gören Hamzabey HES ise Salarha ve Güneysu Derelerinin birleştiği nokta üzerinde ve aynı havzada bulunuyor. Havzanın Güneysu kolunda hemen dere yatağının içerisinde Türk Telekom Güzel Sanatlar Lisesi bulunurken, aynı güzergah üzerinde bu kez Çalık Holding’in, son sel ve heyelanlardan zarar gören Ada HES projesi yer alıyor.
ERDOĞAN'IN ANNESİNİN ADI VERİLEN HASTANE DE DEREDE
Kent merkezinde 6 ayrı ufak derenin birleştiği Güneysu’daki, Gürgen Deresi yatağında bulunan Kale HES projesi de bölgedeki taşkınlardan zarar gördü. Güneysu kent merkezindeki dere yataklarında ise çeşitli okullar ve belediye tesislerinin olması dikkat çekerken; Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Annesi adına yapılan Tenzile Erdoğan Hastanesi’nin de dere yatağında olması gözden kaçmıyor.
FEN LİSESİ, BELEDİYE VE ÇAY FABRİKASI DERENİN ORTASINDA
Salarha Vadisi üzerinde yer alan Rize Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Fen Lisesi ise tam olarak dere yatağının ortasında bulunuyor. Derepazarı ilçesinde, belediye binası ile Çaykur’a ait yaş çay fabrikasının da bir kısmının dere yatağında olması dikkat çekiyor. Rize’nin Çayeli ilçesindeki bazı okul ve yurt binaları ile spor ve sosyal tesislerin de dere yatağı içerisinde olduğu gözlenirken, Ardeşen’de de özellikle spor tesisleri ve okulların dere yataklarına yerleştirilmiş olduğu dikkat çekiyor.
DERE YATAĞINA RTEÜ'YE BAĞLI YÜKSEK OKUL VE SPOR SALONU
Fındıklı’da ise RTEÜ’ye bağlı Fındıklı MYO ile spor tesisleri de dere yatağında bulunuyor. Artvin’in Arhavi ilçesinde de bazı sosyal tesisler ile kamu binalarının yine dere yatakları üzerine yerleştirildiği Hopa’da ise Gençlik Spora ait Kapalı Spor Salonu’nun dere yatağı üzerinde olduğu ve ayrıca Sahil Yolu’nun Hopa-Sarp arasındaki kesimindeki tünellerin de dere yatağına yerleştirildiği ifade ediliyor.
'ISLAH' ADIYLA DERE YATAKLARINI İMARA AÇTILAR
Bütün bunların yanında, başta valilik ve kaymakamlıklarla yerel yönetimlerin idare edildiği belediyeler aracılığıyla, yer ve alan-arsa sıkıntısının çekildiği bölgede özel işletmelerin de dere yatakları üzerinde yapılaşmasına izin verildiği ve buraların imara açıldığına vurgu yapılıyor. Zira bölgede ‘dere ıslahı’ adı altında yapılan çalışmalarla yaklaşık 15-20 yıl önce önemli oranda debileri bulunan derelerin yataklarının daraltılarak 3-5 metreye sığdırılmaya çalışıldığı ve dere yataklarında böylece kazanılan alanların da imara açıldığına dikkat çekiliyor.
Yusuf Yavuz
ulusalkanal.com.tr