Erdoğan'ın Esad'a hediyesi
Uçak krizi sonrasında ne olur derseniz tarihe başvurmayı önerebiliriz. Kestirmeden ifade edelim: Rusların kızıl sakalı Ortadoğu’da daha kalın çıkacaktır. Kesilen sakal kesilen kol aforizmasına konu olan Kıbrıs’ın hakim konumda olduğu Doğu Akdeniz’de Rus varlığı eskiye göre dramatik bir şekilde artacaktır. Türkiye Avrasya cephesi ile zıtlaşmaya devam ettiği sürece Kıbrıs’taki kolu dahil kritik mevzileri iki ateş (Atlantik ve Avrasya) arasında kaybetme riski ile karşı karşıya kalacaktır. ABD’yle birlikte (İncirlik) ve ABD’ye rağmen “Kürt Koridoru”nu önlemek, Rusya’yla birlikte (ekonomik,stratejik yatırımlar) ve Rusya’ya rağmen Esad’ı devirmek şeklinde bir dış politika, Türkiye açısından izahı mükün olmayan bir çöküş sürecine dönüşmek üzeredir. Konuyla ilgili çok şey yazılıp çizilecektir. Biz meselenin herşeyi etkileyecek bir boyutuyla ilgili ufak bir bilgi vereceğiz.
Ne oldu?
Suriye Ordusu, Suriye sınırlarına doğru ilerleyince terör grupları sıkıştı. Sınırları kontrol eden bir Suriye Ordusu Suriye’ye terör akışını kesecekti.Erdoğan - Davutoğlu yönetiminin yanıtı Rus uçağını düşürmek oldu. Benzer durumlar daha önce Suriye’nin İsrail sınırında oluyordu. Suriye Ordusu terör grublarına karşı ilerleme kaydedip İsrail sınırına yaklaşınca, İsrail uçakları karşı atakla silahlı grupları rahatlatıyordu. Durumun benzemeyen yönü sahnede Rusya’nın olması. Dolayısıyla sonuçlar bu süper gücün imkan ve kabiliyetleriyle doğru orantılı olacak. Mesele “müzik notası” verilmesiyle ya da Putin - Erdoğan kıyaslamalı capsler eşliğinde yükselen kahkalarla kapanmayacak. Aksine bu olayın sonuçları doğurganlığını uzun süre koruyarak coğrafyayı derinden etkileyecek.
Bir hayal...
İlk büyüksonuç 26 Kasım itibariyle Rusya’nın S 400 hava savunma sistemi Suriye’ye konuşlandırması oldu. Sistem Lazkiye’deki Hmeymim üssüne yerleştirildi. RT Arabic yazarı Mahmut Salem, konuyla ilgili çok önemli bir ayrıntıya dikkat çekti.Salem’in yazısının başlığı:“Erdoğan Hafız Esad’ın rüyasını gerçekleştirdi.”
Hayalleri gerçekleştirmekte mahir olan Erdoğan, böylece Suriye’ye veCumhurbaşkanı Beşar Esad’a S 400 garantili savunma kalkanı hediye etti. Bu hamleyle Rusya’nın bölgedeki askeri varlığı ve konuşlandırdığı sistemler Atlantik Cephesi’nin önüne geçti. RT Arabic yazarı Mahmut Salem’in yazısından faydalanarak füze savunma sistemi ile ilgili geri plana bakalım:
1- Önceki Cumhurbaşkanı Hafız Esad, SSCB lideri Gorbaçov’u son ziyaretinde Suriye’ye S – 300 hava savunma sistemi verilmesi konusunda ısrar etmişti.
2- Israrın nedeni 1967’deki 6 gün savaşlarındaki ağır yenilgiydi. 5 Haziran 1967 sabahı İsrail uçakları Mısır, Suriye ve Ürdün havaalanlarını bombaladı. Hatta Irak’taki bir havaalanı da hedef alındı. 6 gün savaşında Arap tarafından 400’ü aşkın uçak etkisizleştirildi. Avantajlı konuma geçen İsrail, topraklarını bu savaş sonrası dört kat genişletti.
3- Bu yenilgiden ders çıkaran Suriye her fırsatta Rusya’dan hava savunma sistemi talep etti.
4- Ancak Gorbaçov hava savunma sistemi konusunda Suriye’nin talebini karşılamadı, batıya yöneldi, Suriye’ye silah ihracatını kıstı.
5- Putin döneminde Rusya yeniden bölgeye gözlerini açtı. 2006’da İsrail uçakları,Filistinli gruplara ve Hizbullah’a olan desteğini kesmesi için tehdit amaçlı Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın evi üzerinde uçtu.
6- Suriye’nin kendisini savunmak için Rusya’dan almaya çalıştığı füze sistemleri konusunda İsrail hep pürüz çıkardı. Tel Aviv’in Rusya ziyaretlerinde temel gündemi bu sistemlerin Suriye’ye teslim edilmesini engellemekti.
7- Rus uçağının düşürülmesiyle Suriye, S 300’den daha gelişmiş olan hava savunma sistemine kavuştu. Orta menzilli hava savunma sistemi İsrail ve Türkiye’nin göbeğine kadar ulaşabiliyor.
8- Erdoğan, uçaklarına vur emri verdiğinde kafasında bu olasılıklar mevcut değildi.
Mehmet KIVANÇ / Şam
Twitter: @Mehmet__Kivanc
