Zeytinyağı ihracatında “Brexit“ umudu

Dünyanın önde gelen ihracatçıları arasında yer almalarına rağmen yüksek gümrük vergisi nedeniyle Avrupa Birliği (AB) pazarına giremeyen Türk zeytinyağı ihracatçıları, İngiltere'nin AB'den ayrılma süreciyle önemli bir pazar yakalamayı umuyor.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri verilerine göre, Türkiye'nin önemli tarımsal ihracat ürünleri arasında yer alan zeytinyağında sezonun başladığı Kasım 2016'dan Mart 2017'ye kadar olan süreçte ihracat tutarı, önceki sezonun aynı dönemine göre yüzde 265 artışla 75 milyon dolara ulaştı.

Zeytinyağı ihracatında ilk sırayı 25 milyon dolarla İspanya alırken, ihracatın geçen yıla göre 10 kat arttığı ABD, 20 milyon dolarla ikinci sıraya yerleşti. Bu dönemde İtalya'ya 7,2 milyon dolarlık, Suudi Arabistan'a 6 milyon dolarlık zeytinyağı ihracatı yapıldı.

Türkiye'den dökme olarak ithal ettikleri zeytinyağını iç pazara sokmadan ambalajlayarak farklı pazarlara yönlendiren İspanya ve İtalya dışında AB ülkelerine yapılan ihracat, Uzakdoğu ülkelerinin bile gerisinde kaldı.

"Dünyanın en büyük zeytinyağı pazarından mahrum durumdayız"

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkanı Davut Er, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıla göre önemli oranda artan ihracatın sektöre nefes aldırdığını, ürün yokluğu nedeniyle kötü giden iki sezondan sonra ihracatçının yeniden hedef pazarlardaki raflara girmeye başladığını söyledi.

Son aylarda Avrupa'da üretimin gerilemesi ve kurdaki yükseliş nedeniyle dökme pazarda ihracatın arttığını anlatan Er, İspanya ve İtalya'nın Türkiye'den uygun fiyatlarla aldıkları yağları işleyerek, ABD ve Uzakdoğu pazarlarına göndermeye başladığını dile getirdi.

Er, bu sezon yapılan 21 bin tonluk ihracatın 6 bin tonunun ambalajlı, 15 bin tonunun ise dökme olarak gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, dökme ihracatın tercih edilmemesine rağmen sektör için önemli olduğunu kaydetti.

Türk markasıyla ihracatın özellikle ABD ve Suudi Arabistan'da hızla yükseldiğini, buna Kanada, Japonya ve Avustralya'yı da eklemek istediklerini belirten Er, "Gümrük Birliği Anlaşması'na konulan şartlar nedeniyle zeytinyağında AB yüksek gümrük vergileriyle ürünlerimizin bu pazara girmesini engelliyor. Dünyanın en büyük zeytinyağı pazarından mahrum durumdayız." dedi.

"Destek artırılırsa ambalajlı ihracat da artar"

İngiltere'nin AB'den ayrılma sürecinin sektör için bir fırsat oluşturacağına işaret eden Davut Er, İngiltere, İskoçya ve İrlanda'nın Brexit sonrası zeytinyağında Türkiye'nin önemli pazarları arasına girebileceğine işaret etti.

Er, bu konuda Ekonomi Bakanlığının da çalışma yürüttüğünü, Türk zeytinyağının bu ülkelerdeki market raflarında yer bulmasını beklediklerini dile getirdi.

"Umutla 2019'u bekliyoruz. AB'den çıktıkları gibi bu pazara gireceğiz. Bakanlığımızın da bu ülkelerle tercihli ticaret anlaşması çalışması var." diyen Er, zeytinyağı ihracatının 2019'dan itibaren katlanarak artmasını umduklarını ifade etti.

Davut Er, ambalajlı zeytinyağı ihracatına verilen desteğin 3 yıl önceki seviyesinin yarısına gerilediğini belirterek, son dönemde artırılan Destekleme Fiyat İstikrar Fonu desteklerinden daha fazla pay almaları halinde ambalajlı ihracatın yıllık 8 bin 500 tondan 12 bin ton seviyesine çıkabileceğini kaydetti.