İşte 'Hayır'ın formülü

Aydınlık'ın haberine göre, nisan ayında yapılacak halk oylamasında “hayır” oylarının galip gelmesi için, “evet tamam” propagandasına kanılmaması, “hayır” oyu vermeyi düşünenlerin mutlaka sandığa gitmesi istendi. Anayasa değişikliğinin halk tarafından bilinmediğini kaydeden uzamanlar, cumhurbaşkanlığı sisteminin halkın birliğini bozacağının iyi anlatılması gerektiği belirtildi. Terörün ve ekonomik krizinin “Güçlü Meclis”le çözülebileceğinin halka kavratılması durumunda halk oylamasından “hayır” çıkacağı vurgulandı. Gezici Araştırma Merkezi sahibi Murat Gezici, daha önceki referandumda ve Cumhurbaşkanı seçiminde olduğu gibi anketlerle kamuoyunun yönlendirilmeye çalışıldığını kaydederek, referandumda “hayır” çıkmasının normal, “evet” çıkmasının sürpriz olacağını ifade etti.

ANKETLERLE YÖNLENDİRME

Türkiye anayasa değişikliği için referanduma hazırlanırken “hayır” oylarının yüksek çıkması için neler yapılması gerektiğini araştırdık. Siyasetçiler, halkla ilişkiler uzmanları ve kamuoyu araştırmacılarına dayanarak yaptığımız araştırmada, AKP ve Cumhurbaşkanlığı çevrelerinin topluma yaymaya çalıştığı “evet tamam” algısının halkoylamasına yönelik bir taktik olduğu ortaya çıktı. AKP’nin daha önceki referandumda, cumhurbaşkanlığı seçiminde ve diğer seçimlerde hep aynı taktiği uyguladığını belirten uzmanlar halkın bu tuzağa düşmemesini istediler.

TÜRKİYE'NİN GÜNDEMİ TERÖR VE EKONOMİ

Bütün araştırmalarda Türkiye’nin bir numaralı gündeminin terör ve can güvenliği, iki numaralı gündeminin de ekonomik kriz olduğunu kaydeden uzmanlar, “hayır” kampanyası yürüteceklerin bu iki konuya yoğunlaşmasını istediler. Halkın yapılmak istenen anayasa değişikliği ile bu iki sorunun kangren haline geleceğini anlaması durumunda “hayır” oylarının daha da artacağını ifade eden uzmanlar kampanyada teröre ve ekonomik krize karşı birliğin AKP ve MHP tabanında kaymalar sağlayacağını vurguladılar.

Halk oylamasında en etkili olacak konulardan birinin de halkın “Meclis’in yetkilerinden alındığını” kavraması olacağını ifade eden konunun uzmanları , “Halka terör ve ekonomik krizi güçlü Meclis’in çözebileceği iyi anlatılırsa oyunun rengi değişir” dediler

Anayasa değişikliğinin şimdiden toplumda gerilimi arttırdığına işaret eden uzmanlar, anayasa değişikliği tuzağının iyi anlatılması halinde “evet” oylarının eriyeceğini belirttiler.

GEZİCİ: HAYIR OYLARI ÖNDE

Gezici Araştırma Merkezi sahibi Murat Gezici de Aydınlık’a yaptığı değerlendirmede Nisan ayında yapılacak halk oylamasını değerlendirdi. Gezicinin değerlendirmeleri şöyle:

ANKETLER MORAL BOZMA AMAÇLI

Referandumla ilgili olarak anketlerle halk yönlendiriliyor. Referandumda sonuç belli evet çıkacak propagandasının nedeni, moral bozmak, hayırcıların kampanyasını etkisizleştirmek ve hayır oyu vereceklerin sandığa gitmesini önlemek. Geçmişte de bunu yaptılar. 2010 yılı referandumunda bu yolla sandığa gitme yüzde 73,5’ta kaldı. Açılım sürecinde HDP sandığa gitmedi. AKP’ye destek için bunu yaptılar.

Cumhurbaşkanlığı seçiminde de aynı taktik izlendi. Tayyip Erdoğan seçimden önce cumhurbaşkanı ilan edildi. Güçle güç toplandı. Seçmenin yüzde 26’sı sandığa gitmedi. Sandığa gitmeyen yüzde 26’nın yüzde 24’ü Erdoğan’a karşı çıkan isimlerdi. Eğer sandığa gidenlerin sayısı yüksek olsaydı seçimin kaderi değişebilirdi.

Şimdi yine aynı yöntem devrede. Anayasa değişikliği teklifi kabul edildi, evetler çoğunlukta, yapacak bir şey yok algısı yaratılarak “hayır” oyu verecek seçmen sandıktan uzaklaştırılmaya çalışılıyor. Şu anda sandığa gitmeyeceğini söyleyenlerin oranı yüzde 14. Anketlerle bu oran arttırılıyor. Bu oran yüzde 18’i bulursa “evet” lehine bir durum ortaya çıkabilir.

'HAYIR' NORMAL, 'EVET' SÜRPRİZ

Şu anda referandumda “evet” oyları yüzde 42, “hayır” oyları yüzde 58 seviyesinde. CHP’nin yüzde 93’ü “hayır” diyor. Yüzde 7’si ise sandığa gitmeyeceğini ifade ediyor. MHP’nin yüzde 70 civarındaki seçmeni Bahçeli gibi düşünmüyor. “Hayır” oyu kullanacağını söylüyor. HDP’nin yüzde 20’si sandığa gitmeme eğiliminde. Referandumda “hayır” çıkması normal, “evet” çıkması sürpriz olur.

AKP’DE DURUM

AKP seçmeninin yüzde 20’si “hayır” diyor. Bu kesim kararlı. Sandığa da gidecek. Eğitim seviyesi yükseldikçe AKP seçmeninde “hayır” diyenlerin oranı artıyor. Ayrıca batı illerinde de “hayır” oranı yüksek. AKP’ye oy veren seçmenin yüzde 65’i ideolojisi nedeniyle, yüzde 35’i de yaşam konforunu daha da arttırmak için oy veriyor. Yaşanan ekonomik kriz yüzde 35’lik kesimde etkili oluyor. Ayrıca rejim kaygısı ve bölünme endişesiyle referandumda “evet” vermeyecek AKP’li seçmen de var.

İSTANBUL’DA 'HAYIR' YÜZDE 50-55

İstanbul’da “hayır” oyları “evet” oylarından yüksek. Şu anda İstanbul’da “hayır” oyları 50-55 arasında. Bu durumun fazla değişeceğini sanmıyorum.

BAŞKANLIK BÖLER

“Başkanlık bölünme yaratır” diyen bir seçmen kitlesi var. AKP ve MHP içinde de böyle düşünen ciddi bir kesim bulunuyor. Bu kesim Erdoğan’a ve AKP’ye “Her şeye sahipsiniz, ne istersen yapıyorsunuz, daha ne istiyorsunuz” tepkisi gösteriyor. Seçmenin yüzde 76’sı oy vereceği anayasa değişikliğinin içeriğini bilmiyor. Değişikliği iyice anlayanlar arasında “hayır” eğilimi güçlü.

MUHALEFETİN ZAAFI

Şu an Meclis’te temsil edilen muhalefete oy veren seçmeninin genel başkanlarına güveni yok. Bu durum “hayır”cılar açısından referandumun en olumsuz noktası.

ulusalkanal.com.tr