Antalya’da susuz yaz alarmı!
Yusuf Yavuz
Türkiye’nin en önemli su havzalarını barındıran Antalya Beydağları’nda susuz yaz şoku yaşanıyor. Torosların önemli bir kolu olan Beydağlarında, yüzlerce yıldır yayla- sahil konar göçer yaşamın üretim ve yaşam alanı olan onlarca yaylada su kaynakları birer birer kuruyor. Kar yağışından beslenen yeraltı sularında büyük azalma olduğunu belirten uzmanlar, nüfusun yoğun olduğu yerleşimlerdeki sondaj kullanımlarının denetim altına alınması gerektiğini belirtiyor. Kemer’in Beycik, Korkuteli’nin İmecik, Konyaaltı’nın ise Üçoluk mahallelerinde had safhaya ulaşan susuzluk sorunu yaz aylarını yaylada geçiren yurttaşları da olumsuz etkiliyor. Feslikan ve Saklıkent yaylaları da susuzlukla karşı karşıya kalan bölgeler arasında.
Türkiye kavurucu sıcaklarla boğuşurken Türkiye’nin en önemli su havzalarını barındıran Antalya Beydağları’nda susuz yaz şoku yaşanıyor. Meteoroloji verilerine göre Antalya’nın son 6 aylık kuraklık haritası kıyıdan iç bölgelere doğru olağanüstü kuraktan, orta kurağa doğru seyrediyor. Geçmişte su kaynakları bol olduğu için yaylalara çıkan çobanlar, bugün tankerlerle yaylalara su taşımak zorunda kalırken, kente yakın olduğu için yurttaşlarca yoğun olarak tercih edilen Feslikan ve Saklıkent yaylalarında susuzluk sorunu yaşanıyor. Su kaynakları ve doğal güzellikleriyle ünlü Beydağları’nın yaylalarının bu güzellikleri, artık fotoğraflarda kaldı.
BEYCİK: ‘YÜZDE 60 SU KAYBI VAR, SUYUMUZ BİR AY ZOR YETECEK’
Beydağlarının çevrelediği bazı köylerin muhtarlarıyla susuz yazı konuştuk. Kemer'e bağlı Beycik Mahallesi'nin Muhtarı Cemil Beyrek, bu yıl yüzde 60 oranında su kaybı yaşadıklarına dikkat çekerek, "Kar yağışının az olması nedeniyle su kaynaklarımız kurumaya başladı. Varolan kaynaklarımız Temmuz ayının 20'sine kadar zor yetecek" diye konuşurken, Konyaaltına bağlıDoyran Mahallesi Muhtarı Muharrem Akman ise Saklıkent yaylasının bir bölümünde su sorunu yaşandığını belirterek, "Doyran'da yapımı devam eden iki adet gölet tamamlanınca su sorununun çözüleceğine inanıyoruz" dedi.
ÜÇOLUK: ‘BIRAKIN BAHÇE SULAMAYI İÇMEYE BİLE SUYUMUZ YOK’
Konyaaltına bağlı bir başka mahalle olan Üçoluk’un Muhtarı Turan Dikmen, "Köyümüzde su sorunu had safhaya ulaştı. Bırakın bahçe sulamayı, içmek için bile suyumuz yok. Kaynaklar, çeşmeler kurudu. Ovacık su hattıyla ilgili mahkeme süreci devam ediyor. Bu sorun çözülürse su sorunumuz da çözülebilir" ifadelerini kullanırken, Yarbaşçandır Mahallesi Muhtarı Süleyman Utku, mahallelerinde şimdilik suyun yetersizliği ile ilgili bir sorun bulunmadığını ancak tarımsal üretimde 'vahşi sulama' olarak adlandırılan salma sulama yapılmasının suyun bilinçsiz kullanımına yol açtığını, bunun da önemli bir sorun olduğunu dile getirdi.
HİSARÇANDIR, SÖĞÜTCUMASI VE BÜYÜKALAN’DA SUSUZLUK YAŞANIYOR
Yarbaşçandır'ın bölgede en bol su kaynağına sahip mahalle olduğunu dile getiren Utku, "Ancak sularımızı bilinçli kullanmalıyız. Bu konuda her zaman vatandaşlarımızı uyarıyoruz. Bizim şu anda susuzluk sorunumuz yok ancak çevremizdeki köylerde büyük bir sorun olduğunu duyuyoruz. Hisarçandır, Üçoluk, Söğütcuması ve Büyükalan gibi köyler su sorunu yaşıyor" dedi.
KORKUTELİ İMECİK’TE EKİNLER BU YIL 15 SANTİMİ AŞAMADI
Susuzluk konusundaki sorularımızı yanıtlayan Konyaaltı Çakırlar Mahallesi Muhtarı Özkan Yavuz, Feslikan yaylasına çıkan yurttaşların susuzlukla karşı karşıya kaldığına dikkat çekerek, su kaynaklarının daha dikkatli kullanılması konusunda uyarılarda bulunurken, Korkuteli’ne bağlı İmecik Mahallesi’nde de sulama suyu konusunda sorunların yaşandığı belirtiliyor. Az yağış alan bölgede ekinlerin 15 santimi aşmadığını dile getiren köylüler, geçen yıl gürül gürül akan İmecik yaylasındaki kaynakların bu yıl parmak kalınlığına düştüğünü dile getiriyor.
‘ALLAH VERMEYİNCE NE YAPALIM’
İmecik Muhtarı Ekrem Kurt, kuraklığa bağlı olarak yaşanması beklenen ürün kayıpları konusunda gerekli tespitlerin yapılması için yetkililerle temasa geçtiklerini belirterek, “Bu yıl yağışlar yetersiz oldu. İçme suyunda değil ama sulama suyunda sorunlar var. Allah vermeyince ne yapalım. Geçmişte de kuraklık yüzünden eşeklerle su taşıdığımız zamanlar yaşadık. Köyümüzde yapılması planlanan gölet projesinin su sorununu çözeceğine inanıyoruz” görüşünü dile getirdi.
UZMANLAR UYARIYOR: ‘BİLİNÇSİZ SU KULLANIMININ ÖNÜNE GEÇİLMELİ’
Beydağları’nda yaşanan susuzlukla ilgili sorularımızı yanıtlayan uzmanlar, yerel olarak yapılan araştırmalara göre bazı bölgelerdeki kaynaklarda yüzde 20’lere varan oranlarda azalmalar görüldüğünü dile getiriyor. Geçmiş yıllara göre daha az kar yağışı alan bölgedeki yeraltı sularının beslenemediğine dikkat çeken uzmanlar, su israfı ve bilinçsiz kullanımın önüne geçilmesi için acilen tedbirler alınması gerektiğine vurgu yapıyor. Beydağları’nın eteklerinde, yoğun nüfus barındıran yerleşimlerde açılan sondaj kuyularının da denetim altına alınması gerektiğine işaret eden uzmanlar, bilinçsiz ve sınırsız kullanımların yeraltı sularını yok ettiğini belirtiyor.
‘ÜRETEN’ ÇOBANLARIN YERİNİ, ‘TÜKETEN’ YAZLIKÇILAR ALDI
Yüzlerce yıldır Beydağlarında iklime bağlı üretim biçimiyle yayla sahil göç ederek yaşayan yöre halkı, ağırlıklı olarak hayvancılık üretiminden koptukça yaylalar daha çok ‘yazlık’ amacıyla kullanılan konutlarla dolmaya başladı. Geçimlik tarım için yöre halkının kullandığı su kaynakları, bugün hobi ve peyzaj amaçlı, bol su tüketen bitki ve ağaçların yetiştirildiği bahçelerde kullanılması eleştiri konusu oluyor.
Fotoğraflar: Barış Künar (Beydağlarının yaylaları)