Atatürk'ün o röportajı ilk kez mi yayımlandı? Cevap Atatürk'ün Bütün Eserleri'nde

Şanlıurfa Milletvekili tarihçi Doç. Dr. Halil Özşavlı, İngiliz Milli Arşivi'nde araştırma yaparken tesadüfen bulduğu bir belgenin önemini sonradan fark ettiğini ifade etti.

Büyük İzmir yangını ile ilgili araştırma yaparken İzmir Limanı'nda demirleyen İngiliz savaş gemisi Curacoa'nın seyir defterinde Atatürk ile yapılan bir röportajı bulduğunu dile getiren Özşavlı, şu sözleri söyledi:

- Röportaj, daha önce hiç yayımlanmamış olması ve Mustafa Kemal'in verdiği mesajlar açısından çok kıymetli.

Özşavlı, Fransız Le Temps gazetesinden gazeteci Paul Gentizon'un, 12 Şubat 1923'te Atatürk ile yüz yüze röportaj yaptığını söyledi.

Gentizon'un, Atatürk ile yaptığı röportajı, Curacoa adlı İngiliz savaş gemisinin kaptanına rapor ettiğini anlatan Özşavlı, sözlerine şu şekilde devam etti:

- Kaptan da bunu alıp seyir defterine işliyor. Sonra bu röportaj acaba Le Temps gazetesinde yayımlanmış mı diye baktım. Dönemin Le Temps gazetesini buldum. Orada hiçbir şekilde çıkmamış. Atatürk Araştırma Merkezi'ne sordum, kendim araştırdım, Mustafa Kemal'in bu röportajı kesinlikle bilinmiyor. Dolayısıyla bu röportajın ilk kez ortaya çıktığı ve daha önce yayımlanmamış olduğunu tespit ettim.

-

Şavlı, Atatürk'ün 1,5 sayfalık röportajında üç kez "yeni Türkiye" ifadesini kullandığına dikkat çekti:

- Atatürk, 'Kapitülasyonları hiçbir koşul altında kabul etmeyeceğimizi, bağımsızlığımız için savaştığımız 4 yıl boyunca her zaman ifade ettim.' diyor. Mustafa Kemal, 'Fransızların bu konuda diğer herkesten daha uzlaşmaz olması beni şaşırttı. Şahsımın ve ülkemin Fransa'ya karşı hissettiği duygular dostanedir. Fransız hükümeti, bağımsızlığımızı tehlike altına sokacak koşulları kabul etmemiz konusunda ısrarcı olursa biz bu ısrarın dostane olduğunu kabul edemeyiz. Yeni Türkiye, diğer milletler gibi yaşamak istiyor. Biz yeni Türkiye'nin, ikinci bir Çin veya koloni addedilmesine karşıyız. Biz köle olmayacağız. Eylemlerimizi harekete geçiren tek şey, tam bağımsızlığa olan talebimizdir ve Fransız halkı, tutumumuzun başka bir motivasyondan kaynaklandığını düşünmemelidir. Fransa ile iyi ilişkiler kurmak istiyoruz çünkü iki ülkenin birçok müşterek çıkarı var. Bunlar karşılıklı ilişkiye dönüşürse bu, en yararlısı olacaktır. Eğer olmazsa sonsuz güçlükler var olacaktır.' ifadelerini kullanıyor. Röportaj, Mustafa Kemal Atatürk'ün, 98 yıl önce yeni Türkiye'ye ve tam bağımsızlığa vurgu yapması bakımından çok kıymetli.

PEKİ ATATÜRK'ÜN O RÖPORTAJI İLK KEZ Mİ YAYIMLANDI?

Şanlıurfa Milletvekili tarihçi Doç. Dr. Halil Özşavlı'nın açıklamasının üzerine Atatürk'ün Bütün Eserleri Genel Yayın Yönetmeni Şule Perinçek sosyal medya hesabı üzerinden bir paylaşım yaptı.

Söz konusu belgenin ilk kez yayımlanmadığını ifade eden Şule Perinçek, belgenin 16 yıl önce Atatürk'ün Bütün Eserleri'nin 2005 Şubat ayında basılan 15. cildinin 151-152. sayfalarında yer aldığını ifade etti.

Şule Perinçek, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

- İlk kez yayımlanmıyor. 16 yıl önce Atatürk'ün Bütün Eserleri'nin 2005 Şubat ayında basılan 15. cildinin 151-152. sayfalarında belge yer alıyor.

- İkdam gazetesinin 20 Şubat 1923 tarihli sayısının birinci sayfasında “Mustafa Kemal Paşa Hazretleri, Tan (Le Temps) gazetesinin özel muhabirine en son İzmir'de aşağıdaki beyanatta bulunmuştur” ibaresiyle yayımlanmış.

- Mustafa Kemal bu konularda çok titiz. Biz de o titizliğe çok dikkat ettik. Söylediklerinden farklı bir şey yayımlanırsa mutlaka takip ediliyor. Ya kendi tuttukları not yayımlanıyor ya da bazen düzeltme bile gönderiliyor. Onun için ATABE'de yayımlananlar güvenilir belgedir.

- Bir anlamda hem Atatürk'ün denetiminden hem de bizim kurallarımıza göre de sağlanması yapılmıştır. Bu konuda Atatürk'ün Bütün Eserleri'ne bakmadan karar vermemek gerekir. Çok ayrıntılı ve neredeyse detektiflik faaliyeti bile yaparak araştırma yaptık.

- Le Temp'ta beyanat daha sonra haber olarak yayımlanmış. 20 Şubat beyanatın İkdam'da yayımlandığı tarihtir.

İlk kez yayımlanmıyor. 16 yıl önce Atatürk'ün Bütün Eserleri'nin 2005 Şubat ayında basılan 15. cildinin 151-152. sayfalarında belge yer alıyor. https://t.co/kqph0Hao8X— Şule Perinçek (@suleperincek) November 20, 2021