Vefat edenlerin anıları 'Sanal Mezarlık'ta yaşayacak

Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Bölümünce yürütülen "Sanal Mezarlık" projesiyle, vefat eden vatandaşların anılarının yaşatılması için sosyal ağ kurulacak.

GTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Göktürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, projenin 1 yıldır üstünde fikir yordukları bir çalışma olduğunu belirterek, gerekli ekibi toparlamak için uzun süre uğraştıklarını söyledi.

Dünyada, vefat etmiş insan sayısının yaşayanlardan daha fazla olduğunu aktaran Göktürk, "Dolayısıyla bilişim hizmetleri ve ürünlerinde hedef kitle olarak yaşayan insanlardan ziyade bu kez yaşamayan insanları seçtik. Bugün görüyoruz ki hayatını kaybeden insanların sosyal medyadaki sayfaları yaşamaya devam ediyor. Hayatını kaybeden insanların sanal ortamda yaşamaya devam ettiği bir ortamda 'Bunu ayrı bir konsept ile hayata geçirebilir miyiz?' diye düşündük ve sadece hayatta olmayanlar için bir yapı oluşturmaya karar verdik." diye konuştu.

"Amacımız sosyal medyada varoluşlarını güçlendirmek"

Göktürk, mezarlıklar müdürlüklerinin son yıllarda oldukça iyi elektronik hizmetler verdiğini, bu kapsamda bir kişinin mezarının nerede olduğunun birçok ilde kolayca internet kanalı ile sorgulanabildiğini anımsatarak, bu sistemle entegre olarak projeyi uygulayacaklarını bildirdi.

Farklı bir proje hayata geçireceklerine işaret eden Göktürk, şunları anlattı:

"Ancak resmi olan sistemlere sanal ortamda girip baktığınızda oraya bir yorum yazmak, resim yüklemek, dua okumak gibi bir imkanınız yok. Anı defteri gibi bir ihtimaliniz yok. Bizim yaptığımız, fotoğraf paylaşımı, yorum yazma ve dua konusunu ele alarak yaşamayan insanlar için bir sanal ortam oluşturmak. Yakınları böyle bir sayfa açtıklarında tüm ziyaretçiler gerçek mezarla ilgili olarak yer bilgileri, güncel fotoğraf bilgileri, diğer yakınlarının o kişiyle ilgili ortaya koydukları dualar, dilekler, ve daha önce birlikte edindikleri fotoğrafları paylaşabilecekler. Hedefimiz yaşamayan insanların sosyal medyada varoluşlarını biraz daha güçlendirmek, bunlara özel bir sosyal medya yapmak, onların hatırlanmasını sağlamak. Yaşamayan insanların da bu proje ile sosyal medyada yer almasını sağlayacağız. Sanal mezarlık projesiyle oldukça önemli bir yeri olan mezarlık ziyaretini öne çıkarmaya çalıştık. Amacımız insanların gerçekten mezarı ziyaret etmeden, mezar ziyaretini yapabilmelerini bir anlamda sağlamak, daha çok mezar ziyareti yapabilmelerini sağlamak, bunu mobil ortama aktarabilmek. Vefat eden insanlar için yakınları tarafından açılabilecek, gerek taziye, gerek anı paylaşımı, çiçek gönderilmesi gibi faaliyetlerin sanal ortamda yapılmasını sağlayacak bir yapı geliştirdik. Amacımız sosyal medyada yaşamayan insanların da var olmasını sağlamak, onlarla bağımızı güçlendirmek, şu anda hayatta olanlarla olmayanları sosyal medya aracılığıyla birbirine bağlamak."

"Biz de mezarlık ziyareti önemli"

Göktürk, sistemin web tabanlı işleyeceğini, iki öğrencinin sistem üzerinde çalışmalara devam ettiğini aktardı.

Uygulamanın ücretsiz kullanıma açık olacağını bildiren Göktürk, şunları kaydetti:

"Mobil uygulamayla, mezarlıktan ziyaret sırasında güncel lokasyon tabanlı fotoğraf gönderebileceksiniz. Örneğin babanızın mezarının yakınlarında kimin mezarının bulunduğunu görebileceksiniz. Fiziksel olarak mezarlığın olduğu bölgeyle ilgili bilgileri mobil uygulamayla aktarabileceğiz. Günü geldiğinde mezarlık ziyareti yaptığınızda orada kimlerin olduğunu gayet rahat bir şekilde hatırlayabileceksiniz. Böylelikle yaşayan insanlarla, yaşamayan insanların bağı biraz daha yakınlaşmış olacak. Mezar sahibinin yakınlarında bulunmayan fotoğraflar da bu kişilere ulaştırılabilecek."

Yurt dışında bunun birkaç örneğini bulduklarını vurgulayan Göktürk, "Ancak bizim İslami kültürün mezarlık yaklaşımıyla, Batı'nın mezarlık yaklaşımı farklı olduğu için nasıl bir tepkiyle karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Beklentimiz daha da avantajlı olması yönünde çünkü biz de mezarlık ziyareti çok daha önemlidir. Ölümün hatırlanması ve ona göre hazırlık yapılması bakımından. Bu açıdan bizim İslam toplumunda mezarlık ziyaretinin önemli olmasından dolayı bizim projenin daha çok etki yapmasını bekliyoruz. " dedi.

Ziyaretler artacak, bakımsız kalan mezarlar azalacak

Göktürk, mezarlıkların çoğunun elektronik sisteme geçtiğine, projeyle mezarlıklarla entegrasyonun mümkün olduğuna işaret ederek, bu sayede projenin Türkiye genelinde uygulayacaklarını, ilk etapta pilot bölge olarak seçtikleri Gebze ilçesinde haziran ayında hayata geçireceklerini belirtti.

Vatandaşların kaybettikleri yakınlarının hali hazırda bile mevcut sosyal medya hesaplarına duygularını paylaştığını anımsatan Göktürk, birlikte çekildikleri fotoğrafları etiketlediğini ve doğum günlerinin kutlandığını gözlemlediklerini anlattı.

Vatandaşların bu yeni uygulamaya da ilgi göstereceğini tahmin ettiklerini dile getiren Göktürk, mezarlık ziyaretinin bu sistem ile azalmayacağını, aksine sistemin ziyaretlerini artırmasının yanı sıra bakımsız kalan mezarların sayısının azalması gibi etkilerinin de beklendiğini sözlerine ekledi.