13 kuruşluk maydanozu neden 70 kuruşa yiyoruz?

Türkiye’nin tarım sektöründeki çarpıklık Ekim ayındaki üretici, hal, Pazar ve market zincirinde bir kez daha kendini gösterdi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, üretici market fiyat farkının bir türlü kapanmadığını belirtti, “Üretici market fiyatları arasındaki makas açılıyor. Tüketiciye de üreticiye de yazık oluyor. Üreticinin 44 kuruşa sattığı ıspanak markette 2 lira 54 kuruş, 13 kuruşa sattığı maydanoz 70 kuruş, 50 kuruşa sattığı mandalina 2 lira 33 kuruş oluyorsa bunda sorumluluğu üreticiye bağlamak yanlıştır. Bunun çaresi aradaki zincir kırılmalı, aracı sayısı azaltılmalı, çiftçi de kazanmalı, tüketici de uygun fiyata tüketmeli” dedi.

ÜRETİCİ VE MARKET ARASINDAKİ FİYAT FARKI CEP YAKIYOR

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ekim ayı üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını değerlendirdiği açıklamasında, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri, takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirmek amacıyla açıklamalar yapmaya devam ettiklerini belirtti. Ekim ayındaki, üretici ve market fiyatları arasındaki farkı incelediklerinde, üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 481,68 ile ıspanakta görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, “ıspanaktan sonra fiyat farkı sırasıyla maydanozda yüzde 434,62, mandalinada yüzde 390,4, marulda yüzde 366,67’yi buluyor. Fiyat farkı salatalıkta yüzde 279,86, kuru incirde yüzde 279, lahanada yüzde 278,29, sivri biberde yüzde 264,92, karnabaharda yüzde 234,46, limonda yüzde 229,89, pırasada yüzde 221,20, kuru üzümde yüzde 212,22, havuçta yüzde 210,61, kuru fasulyede yüzde 209,28. Bu kadar fiyat farkı olmaz” dedi.

ÜRETİCİDE MANDALİNA 50, LAHANA 39 KURUŞ AMA…

Tarlada, üreticide 44 kuruş olan ıspanağın markette 2 lira 54 kuruşa, 13 kuruş olan maydanozun 70 kuruşa satıldığını dile getiren Bayraktar, “50 kuruş olan mandalina 2 lira 45 kuruşa, 50 kuruş olan marul 2 lira 33 kuruşa satılıyor. Üreticide, 48 kuruş olan salatalık markette 1 lira 84 kuruşa, 5 lira olan kuru incir 18 lira 95 kuruşa, 39 kuruş olan lahana 1 lira 48 kuruşa, 86 kuruş olan sivri biber 2 lira 7 kuruşa, 1 lira 19 kuruş olan karnabahar 3 lira 96 kuruşa fiyat buluyor. Yine üreticide 1 lira 7 kuruş olan limon markette 3 lira 51 kuruşa, 79 kuruş olan pırasa 2 lira 52 kuruş, 2 lira 85 kuruş olan kuru üzüm 8 lira 90 kuruşa, 63 kuruş olan havuç 1 lira 94 kuruşa, 3 lira olan kuru fasulye 9 lira 28 kuruşa satılıyor” bilgisini verdi.

ASIL ARTIŞ HALDEN SONRA BAŞLIYOR

Üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını incelediklerinde asıl artışın halden sonra olduğunu gördüklerini bildiren Bayraktar, şu bilgileri verdi: “Ispanak üreticide 44 kuruşa, halde 87 kuruşa satılırken, fiyat pazarda 2 lira 19 kuruşa, markette 2 lira 54 kuruşa çıkıyor. Yine üreticide 13 kuruş olan maydanoz halde 23 kuruşa satılırken, pazarda 58, markette 70 kuruş. Üreticide 50 kuruş olan mandalina, halde 83 kuruşken, pazarda 1 lira 45, markette 2 lira 45 kuruş. Üretici fiyatı 50 kuruş, hal fiyatı 82 kuruş olan marul, pazarda 1 lira 56, markette 2 lira 33 kuruşa yükseliyor. Çoğu üründe böyle. Üretici hal fiyat farkı, kuru fasulyede yüzde 100’ü bulurken, diğer ürünlerde yüzde 100’ün altında. Halkımızın çok tükettiği ürünlerden biri olan domates, üreticide 1 lira 15 kuruşken, halde 1 lira 59 kuruşa satılıyor. Buna karşın domates fiyatı, pazarda 2 lira 25 kuruşu, markette 3 lira 13 kuruşu buluyor. Üretici hal fiyat farkı yüzde 38,71 iken, üretici pazar fiyat farkı yüzde 96,08’e, üretici market fiyat farkı yüzde 172,52’ye çıkıyor.”

‘ÇARE ARADAKİ ZİNCİRİ KIRILMAKTA’

Çiftçinin, çok uygun fiyata, hatta bazen zararına ürününü elden çıkardığını, çoğunlukla da emeğinin karşılığını alamadığını vurgulayan Bayraktar, “bunun çaresi aradaki zincir kırılmalı, aracı sayısı azaltılmalı, çiftçi de kazanmalı, tüketici de uygun fiyata tüketmeli” dedi.

Yusuf Yavuz

ulusalkanal.com.tr