Yerli ve milli 'insansız araç sürüleri' geliyor

Türkiye'nin ilk kamikaze (vurucu) insansız hava araçlarını (İHA) geliştiren ve bunlarla aynı zamanda sürü zekasının ilk milli örneğini oluşturan Savunma Teknolojileri ve Mühendislik AŞ (STM), sahip olduğu teknolojik yetkinlikle benzer projeleri hayata geçirmeye hazırlanıyor.

STM Genel Müdürü Davut Yılmaz, yaptığı açıklamada, yapay zeka ve otonom sistemler konusunda yürüttükleri çalışmalara ilişkin bilgiler verdi.

Günümüzde pek çok kaynaktan metin, görüntü, ses boyutunda fazlaca veri üretildiğini ifade eden Yılmaz, artık bu veriyi toplamanın ötesinde değerlendirmenin bir yetenek olduğunu söyledi.

"Bir füzyon merkezi oluşturabilir miyiz?" yaklaşımıyla yola çıktıklarını anlatan Yılmaz, bunu da siber füzyonla başlattıklarını belirtti. Yılmaz, şöyle devam etti:

"Pek çok kaynaktan gelen veriyi toparlayıp, bir şekilde bunu yapay zekayla destekleyip, sistemin kendi kendine öğrenmesini ve karar vermesini sağladık. Aslında otonom ve yapay zeka destekli sistemlerin ilk geçişini Siber Füzyon Merkezinde yaptık. Bunun farklı uygulamalarına baktığımızda bizim için birçok alan vardı. En azından daha kritik olduğunu değerlendirdiğimiz hava platformlarına bunları entegre etmeyi düşündük. Buradaki yaklaşımımız da aslında siber füzyonda yaptığımızın benzeri. Yerden aldığımız görüntüyü yapay zekayla işleyip, otonom olarak 'drone'un bir takım görevler çerçevesinde kendisini idame ettirmesini sağlıyoruz. Diyelim ki kamikaze gibi bir görev verdiğinizde, insan unsuruna gerek kalmaksızın kendisi topladığı verileri analiz edip, değerlendirip hedefe saldırıyor. Burada 2 opsiyon var. Operatör kendisi hedefi görüp, 'drone, buraya gidip vur' diyebilir ya da bir şekilde drone otonom olarak uçup, kendisine potansiyel tehdit gördüğü bir takım hedefleri etkisiz hale getirebilir."

Sürü halinde etkinlikleri artacak

Yılmaz, hedeflerinin bu araçları mevcut kabiliyetleriyle sürü haline getirmek olduğunun altını çizerek, "Drone kamikaze çok etkili bir silah ama bunları sürü yaptığınızda ve bu sürü ne yapacağına kendisi karar verdiğinde, asıl o zaman daha etkili bir silah haline gelecek." dedi.

Dünyadaki trendleri takip ederek bu çalışmaları yaptıklarını vurgulayan Yılmaz, şunları kaydetti:

"Artık çok fazla insansız hava, deniz, kara aracı yapıldığı için ileride bunları sürü halinde göndermek marifet olacak. Özellikle ABD bu konuda çalışıyor. Dünyadaki gidişata bakıp, bizdeki mevcut kabiliyetleri toparlayıp, bu gidişata uydurduk. Bizim için yeni bir kabiliyet geliştirme değildi. Proje üzerinde yaklaşık 1 yıldır çalışıyoruz. Bir şirkette en azından temel kabiliyetler anlamında bir takım şeyleri standart hale getirip, bu temel kabiliyetlerin üzerine ortak ara ürünler çıkartabilirsiniz. Bunun üzerine her şeyi koymanız mümkün. Sonunda ortaya çıkacak ürünler İHA da olur, insansız kara ve deniz aracı da olur. Sizin yapay zeka konusunda bir kabiliyetiniz varsa bu kabiliyeti herhangi bir platforma aktarmanız çok kolay. Dolayısıyla bundan sonra kara, deniz, hava fark etmiyor, buna benzer insansız, tamamen otonom ve yine yapay zekayla destekli birkaç projemiz daha olacak."

İlk örneği büyük ilgi gördü

STM, Türkiye'de ilk olan kamikaze ve gözetleme maksatlı otonom drone sistemlerini geliştirmişti.

Türk mühendisler tarafından özgün geliştirilen ürünler, sahip oldukları üstün taktik özellikleriyle asimetrik harp, terörle mücadele ve güvenlik operasyonlarında kullanılacak.

Yakın zamanda testleri tamamlanarak üretimlerine başlanacak "drone"lar, isimleriyle de dikkati çekiyor. İsimlerini, öz Türkçe savunmayı hedefleyen askeri ikonlardan alan "Alpagu", "Kargu" ve "Togan"ın bu yıl göreve hazır hale getirilmesi planlanıyor.

Alpagu ve Kargu kamikaze, Togan ise keşif ve gözetleme görevlerini üstleniyor. Togan'ın, sürü zekasının ilk milli örneğini teşkil etmek üzere, "kamikaze drone"lar Kargu ve Alpagu ile birlikte çoklu drone harekatı yapacak şekilde kullanılması planlanıyor.

"Drone"lar, ilk kez sergilendikleri Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda büyük ilgi gördü.