Doğu Perinçek yazdı: Amerikan reklam şirketinin verdiği bir reklam ismi gibi

Çocuklara isim koyarken ne olacakları belli değildir. İsim vermek, bir bakıma hayata müdahaledir. Ana baba, nüfus kütüğüne evlatlarının ismini yazdırırken hayat görüşlerini açıklarlar. İsimler dilektir ve yönlendirir.

Ancak nam, hayatla kazanılır. O nedenle ad, eski Türklerde başarıdan sonra verilir. Eski Türk adlarına şöyle bir bakın, hep başarılmış bir eylemdir, Ögdülmüş, Kutalmış, Tölemiş gibi.

Bütün hakanların bir eski adı vardır, bir de sonra kazandığı adı. Örneğin İlteriş Kağan, ili derleyendir, ili düzenleyendir. Timuçin, hakan olunca Cengiz Han olmuştur. Yıldırım, Fatih, Kanunî gibi Osmanlı padişah adları da aynı geleneğin devamı sayılabilir. Atatürk adı da devrimle kazanılmıştır.

TARİHİMİZDE SİYASAL PARTİ ADLARI

Siyasal Partilerin isimleri de, insan isimleri gibidir. Bir program özetidir, bir bildiridir. Siyasal Parti, ismiyle aslında programını ilan eder, hedefini açıklar, yapacağı işi belirler.

Partiler, isimleriyle aynı zamanda geleneklerini de açıklarlar. Dünyanın hiçbir yerinde, hele Türkiye’de geleneği olmayan partiler tutmuyor. Parti dediğin bir tarihe dayanmalı, yeni olan partilerin de bir tarihleri vardır. Tarihin içinde oluşur ve tarih sahnesine çıkarlar.

Türkiye tarihine şöyle bir bakalım, siyasal partilerin isimlerini sıralayın, yakın tarihimizi özetlemiş olursunuz:

Fedailer Cemiyeti, Yeni Osmanlılar Cemiyeti, İttihat ve Terakki, Vatan ve Hürriyet, Hürriyet ve İtilaf, Müdafaai Hukuk, Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası, Halk İştirakiyun Fırkası, Türkiye Komünist Fırkası, Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet Halk Partisi, Serbest Fırka, Demokrat Parti, Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi, Türkiye Sosyalist Partisi, Millet Partisi, Köylü Partisi, Hürriyet Partisi, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi, Adalet Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi, Millî Selamet Partisi, Sosyalist Devrim Partisi, Türkiye İşçi Köylü Partisi, Millî Nizam Partisi, Demokratik Sol Parti, Refah Partisi, Anavatan Partisi, Milliyetçi Demokrasi Partisi, Halkçı Parti, Doğru Yol Partisi, Liberal Parti, Halkın Emek Partisi, Halkların Demokrasi Partisi, Saadet Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Vatan Partisi.

Dikkat edilirse bütün bu parti adları, bir köşeyi tutuyor, koruduğu düzeni ya da kurmak istediği toplumu açıklıyor. Hedef var, program var, bildiri var, kimlik beyanı var.

PARTİ MARKASI

Şimdi yeni bir parti kuruldu. Adı İyi Parti.

Parti isminden çok, piyasaya sürülen bir malın markasına benziyor.

İyi, boya markası olabilir, İyi Boya gibi. Veya çocuk maması markası: İyi Mama. Çorba markası olarak da fena sayılmaz: İyi Çorba. Düdüklü tencereye de yakışır doğrusu: İyi Tencere.

Ama Parti adı olarak İyi Parti, Türkiye siyaset hayatında bir icat oluyor. Amerikan reklam şirketleri koymuş olmalı bu adı. Deterjan satmak, boya satmak, cila satmak, ambalaj satmak, balon satmak, muz satmak, ciklet satmak isteyenler için iyi fikir.

Pazarlarda satıcıya sorarsınız, “Domatesin iyi mi”, size iyi diyecektir. Veya “Peynirin iyi mi”, elbette iyi. Satıcı malına hiç kötü der mi?

Parti kültürü ile satıcı söylemleri farklıdır. Muz, “iyi muz” diye satılır ama parti “iyi parti” diye tanıtılamaz. Partinin bir programı, bir duruşu, bir hedefi, bir ideolojik mevzisi olması gerekir.

Eğer o program utanılacak bir program ise, bir ambalaj bulmaktan başka çare yoktur. Küresel Sermaye Partisi, İşbirlikçi Parti, NATO Partisi, Atlantik Partisi, Amerika’ya Sadakat Partisi, Cemaat Partisi, Proje Partisi diyemeyeceğinize göre, iyi bir ambalaj gerekiyor.

Galiba Türkiye’de satıcı kültürüyle ilk kez parti kuruldu.

İsim babası küresel sermaye olunca, partilerin adları da bir tuhaf oluyor.

Aydınlık Gazetesi

Doğu Perinçek