Türk geleneğiymiş!!! Hade len!
İlkokulda, ortaokulda sığındığımız bir bahaneydi: Sular kesikti, çalışamadım öğretmenim. Öğretmen yer miydi bu bahaneyi? Yoo..
Egemen Bağış, buna benzer bir bahaneyi öne sürüyor ve yememizi bekliyor. Olayı biliyorsunuz. Çikolata kutusunda, Zarraf'tan gelen paralar. Paraları yok sayıyor ve çikolataların hediye geldiğini söylüyor. Bahanesi de şu: Hediye bir Türk geleneğidir.
Gelenek, bir yılda, üç yılda, 10 yılda, oluşmaz. Yüzyıllar gerekir. Bizde çikolatanın geçmişi ne ki geleneği ne olsun. Bakın şimdi.
"İtalyan maceraperest Gemelli Careri, Avrupa’yı toplu ulaşım araçlarıyla gezen ilk gezgin olarak tarihe geçti. Gezisi sırasında Osmanlı topraklarına da uğrayan Careri’nin, çikolatayı Türkiye’ye getiren ilk insan olduğunu bilen ise pek az. 1693 yılında İzmir’de dostlarına ikram ettiği sıcak çikolata, Osmanlı topraklarındaki bilinen ilk çikolata deneyimi. Benzer bireysel tadımları saymazsak, Osmanlı’nın son zamanlarına kadar halkın çikolatadan haberdar olduğunu söylemek mümkün değil. Uzun süre, tıpkı Avrupa’da olduğu gibi, sadece sarayın ve saraya yakın seçkin kişilerin tadını bildikleri Amerika kökenli bu lezzet, Pera’da lüks oteller ve kafelerde sıcak çikolatanın sunulmasıyla tanınmaya başlandı.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında Atatürk’ün yurt dışından gelen misafirlerinin alışık olduğu bu lezzetin Türkiye’de bulunmadığının fark edilmesiyle Avusturya ve İsviçre’den çikolatalar getirtildi. Türkiye’nin ilk yerel üretim yapan çikolata fabrikası Cumhuriyet’ten 3 yıl sonra, 1927’de Feriköy’de kuruldu. Türkiye 1970 yılına kadar çikolatayı dışarıdan ithal etmeyi sürdürdü. 1970 yılında yapılan girişimler 1975 yılında patlak veren döviz sıkıntısıyla birlikte başarıya ulaşamadı. Zaten yeteri kadar olamayan talep daha da düştü ve çikolata tanıtımlarına yeterli bütçe ayrılamadı böylece, çikolata sanayisi sekteye uğramış oldu. 80 yılı sonrasında hazırlanan teşvik paketleriyle üretim desteklendi, gümrük giderleri kaldırıldı. Bazı girişimciler kar marjını görüp çikolataya yatırım yapmaya başladılar ancak Avrupa ile aramızda kıyas edilemeyecek bir fark vardı."
Netice?
Çikolata ülkemizde şöyle böyle 35 yıldır kitlelere ulaşabilmiş. Makaracı kalkmış gelenek diyor. Türk gleneğiymiş.
Hade len!..
Halil Nebiler
ulusalkanal.com.tr
