Kemençe oldu çellomençe

Rizeli kemençe ustası Musa Ağun, Karadeniz kemençesine yeni bir boyut kazandırmak amacıyla 10 yıl süren çalışmaları sonucunda çellomençe, ikizmençe ve hamsimençeyi icat etti.

Ağun'un, bu enstrümana olan ilgisi, çocukken yaşadığı mahallesindeki bir düğüne gelen kemençeciyi izledikten sonra başladı.

Enstrümana merakı gün geçtikçe artan Ağun, AA muhabirine, hayatına yön veren olayı şöyle anlattı:

"Düğüne gelen kemençecinin kemençesini alıp görmek, çalmak istedim, müsaade etmediler. Benim de biraz merakım olduğu için böyle kafayı taktığım zaman onu mutlaka başarmam lazımdı. Usta, kemençeyi elime vermeyince biraz üzüldüm, öfkelendim. Kendime bunu çalmayı öğrenmek için söz verdim."

Ağun, kuzeni ile ortak bir kemençe aldığını belirterek, "Biraz kulağım da iyi olduğu için kemençe çalmayı kendi kendime 1,5 ayda öğrendim." dedi.

Kemençe yapımına da kemençesi bozulduğunda başladığını aktaran Ağun, köyde marangozdan kemençenin üzerine vurulan göğüs, yani kapak aldığını ve oradan da eve gelip diğer kemençeye bakarak yaklaşık 2 ayda kemençenin yapımını tamamlamayı başardığını dile getirdi.

Enstrümanları, Bakanlık arşivine girdi

Düğünlerde de kemençe çalan Ağun, Rize'de gittiği halk eğitim merkezinde katıldığı koroda müzik adına çok şey öğrendiğini belirterek, şunları aktardı:

"3 telli kemençe ile parçaları çalıyorduk ama yetmiyordu. Orada kemençeye yenilik getirmeye karar verdim. Bariton gibi bir sesi çıkarmak için çelloyu düşündüm. Çelloyu düşünme sebebim değişik bir ses olsun, yani Karadeniz kemençesi sadece olduğu yerde kalmasın düşüncesiydi. Çellomençeyi yaparken baya uğraştım. Sonra ikinci bir çellomençe yaptım onu da 5 tele çıkardım. Bunu yaptıktan sonra ikizmençeye geçtim. Şimdi ikizmençe 4 seste çalınabiliyor. Niçin bunu böyle düşündüm? Bir koro çalışmasında koro şefi hocamız dedi ki 'Her notada bir ses mi değişecek?' Doğru söylüyordu, şimdi solist 'la'dan okuyacak, 'sol'dan okuyacak, 'do' dan okuyacak. Ben bunları bir araya toparlamak istedim."

İlerisi için yeni projelerinin de olduğunu vurgulayan Ağun, "En son olarak da palamut balığı şeklinde olan hamsimençeyi yaptım. Hem görsel hem de çalınabilir olarak yaptık, ismini de hamsimençe koyduk." ifadelerini kullandı.

Ağun, çellomençe, ikizmençe ve hamsimençeyi ilk kendisinin tasarladığını anlatarak, "Bu enstrümanların icatçısı benim. Bunlar Kültür ve Turizm Bakanlığının arşivine de girdi. Biz bu kemençeyi hem yapıyor hem çalıyor hem de yediden yetmişe öğretiyoruz." diye konuştu.