Sigara ile mücadele de yeni bir yöntem geliyor
Manyetik alan kullanılarak beyin faaliyetlerinin değiştirilmesi, sigarayı bırakmada etkili, yeni bir yöntem olabilir.
James Gallagher / BBC
Uzmanlar yaptıkları deneylerde beynin manyetik alan kullanımıyla uyarılması tekniğiyle, beyindeki nikotin bağımlılığını "ortadan kaldırmayı" denediklerini aktarıyorlar
Nörobilim 2013 konferansına sunulan bulgular, bu tekniğin bağımlılığı gerçekten azaltabileceğini ya da sona erdirebileceğini gösteriyor.
Ancak uzmanlar bağımlılık tedavisinde uygulamaya konmadan önce daha kapsamlı deneyler yapılması gerektiğini söylüyorlar.
Kısaca TMS (Transcranial Magnetic Stimulation) diye anılan beyin fonksiyonlarını değiştirebilmek için nöronların uyarılması tekniği, halen depresyon tedavisinde kullanılıyor.
İsrail'deki Ben Gurion Üniversitesi'nden bir uzman ekip, yaptıkları deneylerde, manyetik alanı, beynin nikotin bağımlılığıyla ilgili olduğu düşünülen iki bölgesi olan prefrontal korteks ve insula kortekse uyguladılar.
Yerleşik tepkileşimler
Deneye katılan 115 nikotin bağımlısı üç gruba ayrıldı ve 13 gün boyunca kendilerine birinci gruba yoğun TMS, ikinci gruba düşük yoğunluklu TMS uygulandı, üçüncü gruba ise herhangi bir tedavi yapılmadı.
Yüksek yoğunlukta TMS uygulananların diğer iki gruba göre sigarayı daha az içmeye başladıkları ve altı aylık deneyin sonunda bu grupta sigarayı tamamen bırakma oranının da daha yüksek olduğu görüldü.
En yüksek başarı oranı ise manyetik alan tedavisi sırasında bağımlılara yanmış bir sigara gösterilmesi durumunda elde edildi.
Bu grubun üçte biri altı ay sonra sigarayı tamamen bıraktı.
Uzmanlar bu tekniğin beyindeki sigara içme isteği yaratan yerleşmiş fiziksel tepkileşimleri değiştiriyor olabileceğini söylüyorlar.
Ben Gurion Üniversitesi'nden Abraham Zangen, "Araştırmamız, kronik nikotin bağımlılığının beyinde yol açtığı bazı değişiklikleri ortadan kaldırabileceğimizi gösteriyor. Sigara bağımlılarının çoğunun bu alışkanlıktan kurtulmak istediğini ya da daha az içmek istediklerini biliyoruz. Dolayısıyla bu yöntem, önlenebilir ölümlerin sayısında büyük bir azalma yaratma potansiyeline sahip" diyor.
Galler'deki Cardiff Üniversitesi'nden TMS uzmanı Dr Chris Chambers, BBC'ye "Bu titizlikle yürütülmüş, iyi kontrol edilmiş bir çalışma. En büyük katkısı ise beynin ön kısımlarında belli bölgelerin uyarılmasının bağımlılıkla mücadelede bize destek olabileceğini ortaya koyması" diyor.
Dr Chris Chambers, heyecan verici bulduğu tekniğin psikiyatri alanında da kapsamlı bir şekilde kullanıldığını hatırlatıyor ama aynı zamanda bulguların başka bir ekip tarafından gözden geçirilmesi gereğine işaret ediyor ve "bu yöntemlerin tam olarak neden ve nasıl işe yaradığını daha iyi anlamamız lazım" diyor.
Eroin bağımlılığı
Aynı konferansa sunulan bir başka çalışma da beynin elektrodlar yoluyla uyarılmasının eroin bağımlılığıyla mücadelede etkili olabileceği sonucuna varıyor.
Bu çalışma fareler üzerinde yapılmış.
Normal olarak fareler her istendiğinde bir düğmeye basılarak alınabilen eroinin dozunu, bağımlılıkları arttıkça artırıyorlar.
Ama beyinleri elektrotlarla uyarılan fareler hem daha az miktarda eroin alıyor hem de dozu zamanla artırmıyorlar.
Bu iki birbiriyle ilintili çalışmayı yorumlayan Cambridge Üniversitesi'nden Profesör Barry Everitt, "Bağımlılıkların ilaç kullanılmadan tedavisi, çok büyük bir adım olacaktır. Şu anda uygulanan yaygın tedavi yöntemlerinde bağımlı olunan maddenin yerine başka bir madde konularak yapılıyor ve kişinin alışkanlığına geri dönme oranı da çok yüksek" diye konuştu.
