Suriye Ulusal Uzlaşma Bakanı Ali Haydar: Türkiye'nin gücü Suriye'nin gücünden gelir

- Sayın Erdoğan'ın yaptığı siyaset, olayların eski durumuna dönmesini engelliyor. Rusya ile Türkiye ilişkileri iyi yöne gittiği zaman hayırlı olması için umutediyoruz. Olumlu olduğumuz için Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkilerin iyi olmasını isteriz.

- Türkiye'nin güçlü komşu müttefiklere ihtiyacı var. Türkiye'nin gücü Suriye'nin gücünden gelir. Şam'da güçlü bir devletin olması olayların Şam'dan yönlendirilmesi Türkiye'ye güç katar

Suriye Ulusal Uzlaşma Bakanı Ali Haydar, Ulusal Kanal Suriye Temsilcisi Mehmet Kıvanç'ın sorularını yanıtladı. Türkiye ile Rusya arasındaki yakınlaşmanın Şam-Ankara ilişkilerine de yansıyacağını değerlendiren Haydar, öncelikle Erdoğan'ın siyasetini değiştirmesi gerektiğini söyledi.

Haydar, güçlü bir Suriye devletinin Türkiye'ye etkisini ise şöyle açıkladı:

Türkiye'nin gücü Suriye'nin gücünden gelir. Şam'da güçlü bir devletin olması olayların Şam'dan yönlendirilmesi Türkiye'ye güç katar!

M.K: Rusya Türkiye yakınlaşmasının sonuçları Suriye'ye nasıl yansıyor?

Ali Haydar: Suriye halkı ile Türkiye halkı komşudur. Kardeş ve birbirlerini seven halklardır. Ve herkesin bildiği gibi iki ülke arasında olan ilişkiler çok yüksek ivme ile gidiyordu. Sınırlardan vizesiz geçme noktasına kadar iyi bir noktaya gelinmişti. İki ülke arasındaki iktisadi, siyasi, kültürel ve hayatın farklı alanlarında gelişmeler sağlanmıştı Sayın Erdoğan başkanlığında olan Türkiye hükümeti, ilişkileri terse çevirdi. Terörist gruplara verdiği destekten dolayı Suriye ve Türk halkını ayırıp Suriye halkının düşmanı oldu. Bu iki halkı birbirine düşman etti.

'SAYIN ERDOĞAN SİYASETİNİ DEĞİŞTİRMELİ'

Suriye halkının derin vicdanı ve kültüründen kaynaklanan Türk halkı ile ilişkilerini eski gibi iyi olmasını ister. Ama esas bir engel var. O da Sayın Erdoğan'ın yaptığı siyaset. Olayların eski durumuna dönmesini engelliyor. Rusya ile Türkiye ilişkileri iyi yöne gittiği zaman hayırlı olması için umut ediyoruz. Olumlu olduğumuz için Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkilerin iyi olmasını isteriz. Biz Türk halkını kastediyoruz. Onun için Rusya ile Türkiye arasında yakınlaşma olduğunda bunu umut edip, olumlu şeklinde yaklaşan taraflarla da el birliği yapacağız. Suriye halkıyla Türk halkı arasında iyi yönde ilişkiler kurulmak istenirse ilk başta Suriye'de olan olayların gerçek bir şekilde anlaşılması Türkiye hükümeti ile Sayın Erdoğan ve çalışma grubunun siyasetlerini kökünden değiştirmeleri gerekiyor. İki halk arasındaki çıkarları ve halkların nasıl bir araya geleceklerini bir daha göz önünden geçirmeli. Türkiye'nin Suriye'de nasıl bir rol oynayacağına bir daha bakmalı. Bu rol, iki ülkenin ve halkının çıkarları doğrultusunda olmalı. Biz bunu hep vurgularız. siyasette kalıcı düşmanlık ve kalıcı dostluklar olmaz ama kalıcı çıkarlar söz konusudur. Çıkarlar kalıcı olursa ilişkiler iyi olur.İki ülkenin arasındaki ilişkileri özel kılan şey de dostluktur ve biz bunun yakın geleceğimizde gerçekleşmesini temenni ediyoruz.

M:K: Türkiye sınırında terör ve federasyon istemediğini ilan ederek operasyona başladı. Bu konuda Şam'ın görüşü nedir?

Ali Haydar: Benim önem verdiğim nokta Türkiye'nin Suriye krizinde sergilediği genel duruşu ve coğrafyada sergiledikleri pratik gerçek duruşlarıdır. Ne dedikleri değil ne yaptıkları. Teröristlerin girmesi, sınırları açması, eğitmek finans vermek silahlandırmak... Bir kaç gün önce IŞİD ve Nusra benzeri terörist gruplarının içinde savaşan insanlar sakallarını kesmesiyle yeni elbise giyinmeleriyle yeni pankartlar açtıkları için demokrat güçler oldular. Bunların benim için önemi yok. Türkiye hükümetinin problemi; Suriye krizine sadece bir açıdan bakmasıdır. O da Türkiye'nin dar çıkarlarıdır. İki halkı ilgilendiren geniş ve uzak erimli çıkarları değil. Dediğim gibi dar hesaplar var.

'ŞAM TÜRKİYE'YE GÜÇ KATAR'

Türkiye hükümeti Suriye krizine karşı doğru bir bakış açısından baktığında az önce dediğim gibi de hesaplarını gözden geçirirse ve açık bir vizyon ortaya koyarsa, sahaya yansıyacak projeler sergilerse olumlu olur. Federallik sistemine karşı olduğunu söylemesi yeterli olmuyor. Çünkü Kürtlere karşı. Ben şunu söylemesini isterim. Kendisi merkezi devletle, merkezi devletin güçleriyle ve Suriye'nin de ihtiyacı olan bu devlete, iki devletin arasındaki ilişkilerin bu güçlü devlete ihtiyacı olduğunu söylemedi. Çünkü Türkiye'nin güçlü komşu müttefiklere ihtiyacı var. Türkiye'nin gücü Suriye'nin gücünden gelir. Şam'da güçlü bir devletin olması olayların Şam'dan yönlendirilmesi Türkiye'ye güç katar. Türkiye'nin bakış açısı ve Türkiye hükümeti, ben izah ettiğim verilerle konuşuyorum; evet Türkiye ve Suriye merkezli olarak federallik sistemine karşı olunur. İşte orada biz beraber olduğumuzu söyleyebiliriz. Ama kendisi federalliğine karşı olduğunu ve aynı zamanda merkezi devlete karşı olduğunu söylerse o zaman geriye bir tek seçenek kalıyor. O da Suriye'nin bütünlüğünü bozup imha etmek istemesi...

M.K: Hangi şartlar olursa Türkiye Suriye arasındaki ilişkilerin yeniden kurulması için temaslar olabilir? Bu şartlar oluşursa Türkiye ile Suriye'de hareket eden gruplarla da uzlaşma bakanı olarak masaya oturur musunuz?

Suriye halkının içinde Türk hükümetinden kaynaklı derin bir yara var. Türkiye hükümeti geçtiğimiz beş buçuk yıl içinde sergilediği performans, davranışı ve uyguladığı siyaset ile Suriye halkına çok zarar verdi. Türkiye hükümetinin sergilediği davranıştan dolayı ciddi bir acı ve ciddi bir üzüntü var. Lakin az önce dediğim gibi kalıcı düşmanlık kalıcı dostluk yoktur. Çıkarlar vardır. Çıkarlar buluştuğunda bizler buluşabiliriz. Ama bizlerin buluşması için çıkarların buluşması ne anlama geliyor? Çıkarların buluşması önceden dediğim gibi Türkiye hükümeti tarafından Suriye'de neler olduğuna yeni bir gözle bakmalı.

'SURİYE, TÜRKİYE'YE GÜÇLÜ MÜTTEFİK OLUR'

Teröristlere ve terörist araçlarına karşı açık ve dürüst duruş sergilemeli. Bu teröristlere karşı toprak üzerinde gerçek bir tavır göstermeli. Türkiye kendisinin laik, gelişmiş modern bir ülke olduğunu söylüyor. Avrupa Birliği'ne katılmak için uğraşıyor. Bunlara bakacak olursak böyle bir devletin teröristlere karşı mücadele etmekte en azından açık bir duruşu olmalı. Suriye devleti toprak halk ve güç bakımından birleşmiş bir bütündür. Komşusu Türkiye'ye güçlü müttefik olur. O zaman çıkarlar buluşur. O sırada Suriye ve Türkiye bir araya gelmesi için konular ortaya konur. Ama bu zor ve kompleksi konuları ortaya koymadan önce yaşananlardan dolayı geçici süreliğine masaya oturup görüşebiliriz ama bu görüşme ilişkileri eskisi gibi dönüştürecek düzeye gelmez. Görüşmemiz belli bir anda olabilir, bir problemi çözmek için olabilir. Bu tip görüşmeler düşmanlar arasında da olur. Biz bu şekilde, düşmanlar arasındaki gibi görüşmelerin olmasını istemiyoruz. Biz komşular arasında görüşmeler istiyoruz. En iyi bir şekilde görüşmelerin yapılmasını ve ilişkileri eski haline geri döndürmek için bir araya gelmek isteriz. Ama kuzeyde savaşan silahlı gruplar konusuna gelecek olursak; ifade ettiğim gibi görünüşlerini ve elbiselerini değiştirdikleri için bazılarının değişiyle "ılımlı muhalefet" adını aldılar. Senin bildiğin gibi ve herkesin dediği gibi Suriye'deki çözüm siyasi çözümdür. Büyük ülkeler hatta ABD Rusya ki zaten bizimle Avrupa ve Türkiye Suriye'deki krizin siyasi çözümle hallolur diyor. Suriye'deki çözüm siyasi çözümdür bu ne anlama geliyor? Siyasi çözüm kelime ile olan çözümdür. Diyalog tartışma ve daha iyi bir bakış açısı... Bunun anlamı silahı bırakıp yani bu çözümde silahın yeri olmayacak. Hala silahlı örgütler hala savaşıyorsa diyalog masasına biz gitmek istemiyoruz. Çünkü bu diyalog değil. Biz eğer gerçekten çözümün siyasi çözüm olduğuna inanıyorsak bulunduğumuz siyasi yerden siyasi güçlerle siyasi partilerle Suriye halkını temsil eden kişilere desteğimizi vermeliyiz. Silah taşıyan herkesin yolunu kesmeliyiz. O zaman savaşan fertleri ya da silahlı gruplar yerine Suriye krizinin çözümünü arayan siyasi adamlar diyalog masasına oturur. Suriye krizini çözmek için silahlı grupların ele başlarının bir araya gelmesiyle siyasi adamların bir araya gelmesi arasında çok büyük bir fark var.

M.K: Yeni yıla kadar kısa vadede Suriye için bir öngörünüz var mı?

Biz önümüzdeki süreçte çok büyük değişiklikler içinde olacağız. İlk başta önümüzde ABD seçimleri var. Bu seçimin sonucunda uluslararası sahneyi Rusya ile ABD ilişkileri bizi uç noktaya taşıyabilir. Ya süren, yükselen bir çatışmaya gidecekler ya da gerçek bir ortaklık yapıp Suriye krizinin çözümünün gerçek yollarını arayacaklar. Suriye devletinin temellerini tespit edip ve Suriye'nin merkezi gücünü koruyup iyi adımlar attığımızı söyleyebiliriz. Bizler bölgede oluşacak dönüşümün içindeyiz. Çatışmalar devam ettiği halde ve gerçek ortaklığa gidildiğinde Suriye devletinin çözüm içinde esas bir rol oynayacağını söyleyebiliriz. Kısaca Suriye devleti hatta şu ana kadar uluslararası camia tarafından alınan kararlara da olumlu yaklaştık.

'DEVLET AYAKTA, RAKKA'YA ELEKTİRİK VERİYORUZ'

Ancak tüm Suriye devletinin krizin çözümü hakkındaki kararları hepsini uluslararası camiaya bırakmadı. Onlara karşı pozitif davrandı. Uluslararası camianın Cenevre'de ya da bir başka yerde sunduğu önerilere açık olduk. Suriye devletinin projesi ise konumunu korumak tüm Suriyelilere karşı görevini yapmak. İşin aslı Suriye topraklarında bulunan bütün Suriyelilere hizmet edildi. Rakka iline de şu ana kadar elektrik su telefon ve Suriye devletinden olan tüm ihtiyaçlarını da karşılamaktayız. Rakka ili içinde bazı memurlar hala maaşlarını alıyorlar. Teröristlere karşı savaşmakla eş zaman içinde huzurlu ve güvenli alanı büyüterek daha fazla uzlaşmaya varmak için çabalıyoruz. Suriye toprakları üzerinde çok sayıda uzlaşma projemiz var. Uzlaşmaları başarmak, ordumuzun başarısı bölgesel değişiklikler, Rusya ile ABD ilişkisi gerçek ortaklığa dönüşürse bunların hepsi iç ve bölgesel faktörlerle ve devletlerin yardımı ile gerçekleşir. Tabi ki ABD seçimlerinden ve çalışma ekibinin oluşumundan sonra. 2017 yılında Suriye krizinin ciddi bir çözümünü arayacağız.

Mehmet Kıvanç / Şam

ulusalkanal.com.tr