Bu ağaç Hz. Musa’dan yüzlerce yıl büyük, hala yaşıyor!

Yusuf Yavu

Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Ercan Oktan'ın yaptığı çalışmaların ardından dünyanın en yaşlı 5 ağacından biri olduğu saptanan Zonguldak Alaplı'daki porsuk ağacının (Taxus baccata L.) tam 4 bin 112 yaşında olduğu saptandı. Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nca 'Tabiat Anıtı' olarak koruma altına alınacağı açıklanan porsuk ağacı 41 asrı aşan yaşamı boyunca, Tunç Çağı'nı ve Sümerleri görürken, Hz. Musa'dan ise yüzlerce yıl daha büyük.

Zonguldak'ın Alaplı ilçesindeki Gümeli Ormanları'nda yaşayan porsuk ağacı üzerinde yapılan bilimsel çalışmalar, ağacın yaşının 4 bin 122 olduğunu ortaya koydu. Türkiye'nin en yaşlı ağaçlarının yaşadığı bölgede bulunan porsuk ağacının da içinde bulunduğu meşcerede, ortalama yaşları 300 ile 500 arasında değişen türdeşlerinin yanı sıra 1987 ve 1164 yaşlarında iki ayrı anıt porsuk ağacı daha bulunuyor.

TUNÇ ÇAĞI’NDA DOĞDU, SÜMERLERİ VE MUSA’YI GÖRDÜ, HALA YAŞIYOR

Türkiye’nin en yaşlı ağacı unvanını alan 4 bin 112 yaşındaki porsuk ağacının yaşı, porsuk ağaçları hakkında uluslararası projelerde görev alan, doğal yaşlı ormanlar uzmanı Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Görevlisi Dr. Ercan Oktan tarafından araziden alınan örneklerin laboratuvarda incelenmesi sonucunda tespit edildi. Anıtsal nitelikteki porsuk ağacı, 41 asrı deviren yaşıyla, Tunç Çağı ve Sümerler’i görürken, M.Ö 13. Yüzyılda yaşayan Hz. Musa’dan ise yüzlerce yıl daha büyük.

BAKANLIK ANIT AĞACIN BULUNDUĞU BÖLGEYİ KORUMAYA ALACAK

Porsuk ağacının da içinde bulunduğu 1500 dekarlık alanın, Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından ‘Tabiat Anıtı’ ilan edilerek koruma altına alınacağı belirtildi. Bakanlık, Tunç Çağı’ndan günümüze kadar ulaşan anıt ağacı, yılın belirli aylarında sınırlı sayıda ziyaretçiye açmayı da planlıyor.

TÜRKİYE’DE DOĞAL OLARAK YETİŞEBİLİYOR

Dünyada 7 türü bulunan ibre yapraklılardan porsuk ağacının yalnızca bir türü Türkiye’de doğal olarak yetişiyor. Ağaççık boyutunda olan porsuk, kimi bölgelerde 20 metreye kadar boylanabilen anıtsal nitelikteki ağaçlara dönüşüyor. Karadeniz, Kaz Dağları ve Trakya’nın kuzeyinde ve Amanos Dağlarında doğal olarak yetişebilen porsuk ağacının yaşlı olanlarının yaprakları zehirli olmasıyla biliniyor.