İlk kez Türk dilini resmi dil kabul eden Karamanoğlu Mehmed Bey kimdir?

I. Mehmed ya da Karamanoğlu Mehmed Bey olarak tanınan beylik kurucusu, tahmini olarak 1240'larda dünyaya geldi. Babası Subaşı'dır, Mehmed ise en büyük oğuldur.

Mehmed Bey, askeri ve idari yönden büyük başarılara imza atmış bir devlet adamı olmuştur. Bilime çok önem vermiş, bilim adamlarını yanına çekmekte ısrarcı olmuştur.

13. yüzyıl ortalarında Selçuklular, devlet işlerinde Farsçayı kullanırlardı. Halk ise öz dilleri olan Türkçeyi kullanırdı. Mehmed Bey millet olarak birlikte yaşamanın ilk şartı olan dil birliğinin sağlanmasının gerekliliğine inandı ve bunun için hamleler gerçekleştirdi.

Bu birliği gerçekleştirmek için Toroslar üzerinde yaşayan bütün Türkmen boylarını çevresinde toplayarak bir ordu oluşturdu. Üzerine gönderilen Selçuklu ve Moğol kuvvetlerini büyük bir yenilgiye uğratarak Konya’ya girdi. Burada yaşayan Selçuklu Türkleri, Karamanoğulları ile birlik oldular. Kısa zamanda Konya vilayeti ve bazı çevre iller Karamanoğulları'nın hâkimiyeti altına girdi. Daha sonra Selçuklu Sultanı İzzettin Keykavus’un oğlu Gıyaseddin Siyavuş’u başa geçiren Mehmed Bey’in kendisi de vezir oldu.

İlk önceleri Moğol baskısına başarı ile karşı koymasına birçok kere galip gelmesine rağmen, daha sonraki çarpışmaların birinde iki kardeşi ile beraber 1280 yıllarında öldürülmüştür. İdareciliği sırasında Türkçeyi resmi dil olarak ilan eden fermanını vermiştir. Bu fermanda "Bugünden sonra divanda, dergâhta ve bargâhta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır." diyerek sadece siyasî ve askerî bir zafer değil aynı zamanda kültürel bir zafer kazanmıştır.

Türkçe'yi ilk defa resmi dil olarak ilan eden kişidir. Bu yüzden tarihe bu önemli adım ile imzasını atmıştır.

Mezarı Karaman’ın Ermenek ilçesine bağlı Balkusan Köyü’nde bulunmaktadır.

ulusal.com.tr