Ekonomi nasıl büyüdü?

TÜİK ekonominin yüzde 11.1 büyüdüğünü açıkladı.

Uzmanlara göre büyümenin en büyük nedenlerinden biri ekonomik bir terim olan "Baz etkisi". Yani negatiften pozitife geçilmesi büyüme oranlarını beklenenden daha yüksek çıkardı.

Örneğin geçen yıl 15 Temmuz'daki darbe girişimi nedeniyle Türkiye ekonomisinde büyük bir daralma oldu. Sanayi, İhracat, tarım ve turizm gelirlerinde büyük düşüş yaşandı.

Darbe girişimi sonrası ekonomide yaşanan sarsıntı, büyümeyi geriletti. 2017 yılında başlayan normalleşmeyle birlikte büyüme yüzde 5,4 olarak gerçekleşti. İhracat ve turizm gelirlerinde yaşanan normalleşme üçünçü çeyrek beklentisini de artırdı. Yüzde 5,4 olarak beklenen 3. çeyrek büyümesi yüzde 11.1 olarak açıklandı.

Büyümeyi artıran bir diğer neden de borçlanma. Bu konuda iki önemli etken var. Birincisi Körfezden gelen sıcak para. İkincisi de Kredi Garanti Fonu'nun piyasaya sürdüğü kolay kredi. Sanayicinin yaptığı yatırımlar ve vatandaşın kredi harcamaları ekonomide bir büyüme gerçekleştirdi. Ama tabiki borçlanmayla.

2002 yılından bu yana borçlanmada yaşanan artış da bu durumu doğruluyor. Örneğin, 2002'de kamu ve özel sektörün toplam dış borcu 129 milyar dolardan 2016 yılında 421 milyar dolara çıktı. 2002 yılında 6 milyar 300 milyon lira olan vatandaşın bankalra borcu da 2016'ya gelindiğinde 331 milyar liraya çıktı.

Az bir etkisi de olsa büyümeye bir diğer katkı da enflasyon ve döviz kurunun yükselmesi. Çünkü, aynı ürüne daha fazla para ödenmesi piyasaya daha fazla bir para girişini sağladı.

Ekonomide tartışılan en kritik konuysa yüzde 11'lik büyümeye rağmen, enflasyon ve işsizliğin hala çift hanelerde olması. Uzmanlara göre yüzde 11'lik büyüme doğruysa bu kadar işsizliğin olması anormal bir durum.

Peki vatandaş bu durumdan nasıl etkilendi? Sonuçta Türkiye ekonomisi yüzde 11 büyüdü ama vatandaş ve sanayici de hiç olmadığı kadar borçlandı.

Ulusal Kanal ekibi İstanbul Kulaksız pazarını gezdi, esnafa ve vatandaşa büyüme rakamını sordu.

ulusal.com.tr