İran'da neler oluyor?

Dikkatler İran'da. Uzun süredir ABD yaptırımlarıyla mücadele eden İranlılar ekonomik sorunlarda da boğuşuyordu.

Ekonomik kriz nedeniyle ülkede batan kredi kurumları var. O kurumlarda bazı İranlıların paraları kaldı.

Yaptırımlardan kaynaklı hayat pahalılığı da mevcut. Buna bir de onaylanan yeni bütçedeki zamlar eklenince İranlıların üzerine yük binmiş durumda.

Benzin, vergi, harç pullarına zamların yanında döviz bürolarında da işler kötü. Döviz satışı durmuş vaziyette.

Polislerin maaş alamadığı ifade ediliyor. Hatta bazı devlet şirketlerinde 6 aya kadar maaş alamayanların olduğu belirtiliyor.

İran'daki eylemler de işte bu sıkıntılardan dolayı başladı. Eylemlerin Meşhed'te başlamasının nedeni de oradaki bir kredi kurumun batması.

Eylemlerin ilk günlerinde atılan sloganlar da aslında bu durumu gösteriyordu: Suriye'yi Lübnan'ı Gazze'yi bırak İran'a bak.

Peki ya sonra?

Birden Ruhani karşıtı sloganlar türedi. Eylemlere karışan bazı gruplar "Ruhani'ye ölüm" sloganları atmaya başladı.

Zaman zaman sloganların hedefine ülkenin dini lideri Hamaney de oturtuldu.

Birileri devreye girmişti. Tepkiler başka değirmenlere su taşımaya evrilmek isteniyordu.

ABD Başkanı Donald Trump'ın başkanlığa geldikten sonra açıkladığı Ortadoğu vizyon belgesini hatırlayalım. O belgede Washington'un İran ile ilgili politikalarının şifreleri mevcut.

İran ile alakalı "yakın zamanda İran'da bir rejim değişikliği öngörülmüyor. Dolayısıyla bizim İran'da yerel dinamitleri hareketlendirmemiz lazım" diyor.

Yerel dinamitler derken?

İran hassas bir ülke. Birbirinden farklı fay hatları ve kırılma noktaları var. Mesela Azerbaycan bölgesinde ayrılıkçı hareketler var. Arap bölgesinde Nizal hareketi var. Sistan ve Belucistan bölgesinde bazı cihadi gruplar var. Selefileşmiş bir yapı.

Hatta Trump'ın belgesi yayınlandıktan sonra Arnavutluk'ta "halkın mücahitleri" adlı örgüt bir toplantı yapıldı. Toplantıya katılan sürpriz(!) isim kim dersiniz? Tabi ki ABD'nin meşhur Cumhuriyetçi senatörü John McCain. Toplantıda alınan karar "İran'daki muhalif grupların hareketlendirilmesi"

Bu karar çevresinde bazı örgütlerin fonlandığı konuşuluyor.

Hayat pahalılığına tepki eylemleri ABD için bir fırsattı.

Şimdi fonlanan o örgütler kullanılarak eylemlere rota çizilmek isteniyor.

Batı basını da ekonomik tepkilerden çok "Ruhani'ye ölüm" sloganlarını öne çıkarıyor.

Hatta çoğu zaman 2009 yılındaki eylemlerin görüntüleri kullanılarak "İran'da Arap Baharı" rüzgarı havası estirilmeye çalışıyor.

Bu kadar basit.

Oğuz Polatbilek

ulusal.com.tr