Bulgaristan yarın sandık başına gidiyor

Bulgaristan'da seçmenler, ülkenin yeni meclis üyelerini belirlemek için yarın sandık başına gidecek.

Avrupa Birliğinin (AB) ekonomik olarak en geri durumdaki üyesi olan, 7 milyon nüfusa sahip Bulgaristan'da yarın yapılacak genel seçimde 240 sandalyeli meclis için 13 siyasi parti ve 9 ittifak yarışacak.

Merkez Seçim Komisyonuna (ZİK) göre, ülkede 6 milyon 500 bin kayıtlı seçmen bulunuyor. Katılım oranının yüzde 65'i bulması beklenen seçimde, 12 binden fazla noktada oy verilebilecek. Cezaevlerinde oy kullanma hakkı bulunan bin 222 tutuklu için de sandıklar kurulacak.

Seçimde yurt dışında da 400 merkezde oy kullanılabilecek. Bulgaristan vatandaşları için 35'i Türkiye'de olmak üzere 70 ülkede 371 noktada sandık bulunacak.

Oy verme işleminin yerel saatle 07.00'de başlayacağı seçimde sandıklar akşam 20.00'de kapanacak.

Başbakan Ognyan Gercikov, dünkü halka seslenişinde vatandaşlara seçimlere katılmaları çağrısında bulundu. Oy kullanmanın önemli bir hak ve öncelik olduğunu belirten Gercikov, özellikle gençleri sandığa davet ederek onların ülkenin geleceğinde söz sahibi olmalarını istedi.

Partilerin seçim kampanyaları dün gece yarısı itibariyle sona erdi. Seçim yasaklarının başladığı ülkede seçim arifesi “Düşünme Günü” olarak adlandırılıyor.

Koalisyon hükümeti bekleniyor

Son kamuoyu araştırmaları, yarışın eski Başbakan Boyko Borisov'un liderliğindeki merkez sağ Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) ile Kornelia Ninova liderliğindeki Sosyalist Parti arasında geçeceğine işaret ediyor.

Her iki partinin de yüzde 30 civarında oy alabileceği belirtiliyor. Herhangi bir partinin tek başına iktidara gelmesi beklenmiyor.

Boyko Borisov, 2009-2013 ile 2014-2017 dönemlerinde başbakanlık yapmıştı. Borisov hükümetlerine bakanlık almadan destek veren milliyetçi cephenin, seçimden sonra hükümet oluşumunda yine kilit rol oynaması bekleniyor.

Popülist çizgide politika izleyen, ırkçı ve aşırı milliyetçilerin oluşturduğu "Birleşik Vatanseverler" koalisyonu, göçmen ve Müslüman karşıtlığıyla bilinen ATAKA Partisini de içinde barındırıyor. Birleşik Vatanseverlerin anketlerdeki oy oranı yüzde 10'un altında görülüyor.

Sosyalist Partinin kadın lideri Kornelia Ninova, Birleşik Vatanseverler ile yakın olduklarını söylemiş, seçimden birinci parti olarak çıkmaları halinde iş birliği yapacaklarının sinyalini vermişti.

Sosyalistlerin birinci olması halinde ülkenin Rusya'ya yakınlaşacağı değerlendirilmesi yapılıyor. Ninova da AB içinde "ikinci sınıf üye" olmak istemediklerini, Rusya'ya yönelik yaptırımların uzatılmasına karşı olduklarını ve veto edeceklerini söylemişti.

Türklerin oyları için yeni parti

Bulgaristan'daki erken parlamento seçiminde, ülke nüfusunun yüzde 10'unu oluşturan Türk ve Müslümanların oyları için Sorumluluk, Özgürlük ve Hoşgörü için Demokratlar (DOST) Partisinin yanı sıra son parlamentoda 33 milletvekili bulunan Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) mücadele verecek.

Türkiye'de 24 Kasım 2015'te hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesi, HÖH'te görüş ayrılığına neden olmuştu. Türkiye'nin tutumunu destekleyen Genel Başkan Lütvi Mestan, Onursal Başkan Ahmet Doğan'ın baskılarına maruz kalarak partiden ihraç edilmişti.

Mestan ve bir grup milletvekili, Nisan 2016'da DOST Partisini kurarak Bulgaristan'daki Türk siyasi hareketinde yeni bir sayfa açmıştı. Kısa sürede örgütlenen DOST Partisi, erken seçimlere Hürriyet ve Şeref Halk Partisi (HŞHP) ile ittifak yaparak DOST Birliği altında katılıyor.

Seçmen listesinde ırkçı ATAKA partisinin eski milletvekillerine yer vermesiyle tepki çeken HÖH, bu kararının ardından ülkedeki Türk ve Müslümanlardan tepki görüyor.

DOST Partisi yöneticileri, yüzde 4 olan seçim barajına takılmadan ülke siyasetinde önemli bir yer edineceklerine inanıyor.

Seçmene "Türklüğümüzü ve Türkçülüğümüzü cesurca savunacağız" mesajı veren DOST lideri Mestan, her fırsatta Türkiye'de ve Avrupa'da yaşayan Bulgaristan vatandaşlarını 26 Mart'ta oy vermeye çağırıyor.

-DOST seçim çalışmaları sırasında engellemelerle karşılaşıyor

Ancak Mestan'ın bu çağrıları, Bulgaristan'da özellikle aşırı sağcıların tepkisini çekiyor. Türkiye'de yaşayan Bulgaristan vatandaşlarının oy kullanmak için ülkeye gelmesini istemeyen birtakım gruplar, sınır kapısında araçların ülkeye girişini engellemek amacıyla sürekli eylem yapıyor.

Aşırı milliyetçi grup, dün de Kapıkule Sınır Kapısı'nın karşısında bulunan Kapitan Andreevo Sınır Kapısı önünde bir araya gelerek sınır kapısı çıkışındaki yolu kapattı.

Bulgar polisi ve jandarması, Türk seçmenlerin pazar günü yapılacak seçimlerde oy kullanmasını istemeyen, ülkeye giriş yolunu kapatan göstericilere müdahalede bulunarak, sınır kapısından araç giriş çıkışına izin verdi.

Sınırda saatlerce bekletilen Bulgaristan vatandaşı Türklerin birçoğu da sınırdan yürüyerek geçmek zorunda kaldı.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Bulgar mevkidaşı Radi Naydenov ile Türkiye'den Bulgaristan'a geçen otobüslerin engellenmesiyle ilgili bir telefon görüşmesi yaptı.

DOST Partisi lideri Mestan'ın sınıra giderek ülkeye gelen Türk seçmenlerle Kapitan Andreevo Sınır Kapısı'nda bir araya gelmesine de izin verilmedi. Sınıra yakın bir noktada açıklama yapan Mestan, yapılanları "faşizm" olarak nitelendirdi.

Mestan, şu ifadeleri kullandı:

"Bulgaristan ve Türkiye sınırında Türkiye'den, yüzlerce kilometre öteden Bulgaristan'a gelip de bizleri desteklemek isteyen kardeşlerimle kucaklaşmak istiyordum. Onlara teşekkür etmek istiyordum ama onlara kavuşmam mümkün değil. Şu anda sınır ırkçı, aşırı milliyetçiler tarafından kapatılmış durumda. Bu gördüğümüz AB üyesi Bulgaristan'a yakışan bir iş değil. Bu bir rezalet. Bu kişilere ırkçı, aşırı milliyetçi dememiz yeterli değil, onlar tamamen faşisttir. Bugün gördüğümüz birebir faşizm anlamına geliyor."

DOST Birliği, seçim kampanyaları sırasında zorluk ve engellemelerle karşılaştı. ZİK, DOST Birliğinin parlamento seçimleriyle ilgili hazırladığı Türkçe klibi yasaklamıştı.

Komisyon, 1989 yılında yıkılan eski komünist rejiminin ülkedeki Türk ve Müslümanlara karşı uyguladığı asimilasyon kampanyasının acı günlerini anımsatan klibin yayımlandığı sanal ortamdan kaldırılmasına karar vermişti.

Irkçı ve aşırı milliyetçi Birleşik Vatanseverler koalisyonunun suç duyurusuyla harekete geçen komisyon, seçimde sadece "Bulgarcanın kullanılmasını öngören yasanın ve iyi ahlak kurallarının ihlal edildiği" gerekçeleriyle yasağın getirildiğini savunmuştu.

Komisyon, daha önce DOST Birliğinin hazırladığı, Türkiye'nin Sofya Büyükelçisi Süleyman Gökçe'nin göründüğü başka bir klibini de yasaklamıştı.

Türkiye ise Bulgaristan'da seçim çalışmalarında Türklere yönelik baskılara tepki gösteriyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hafta içinde yaptığı bir konuşmada şunları söylemişti:

"Bulgaristan seçimlerinin huzur içinde geçmesini, adil ve şeffaf bir şekilde neticelenmesini temenni ediyoruz. Orada bazı baskıların gerçekleştiğini görmek, duymak bizi ciddi manada üzmektedir. Bir taraftan demokrasi diyeceksin ama öbür taraftan oradaki Türklere ciddi manada baskı yapacaksın, bu olacak iş değil. Bir taraftan Avrupa Birliği müktesebatı diyeceksin öbür taraftan Avrupa Birliği müktesebatının tam tersini işleyeceksin, bu olacak iş değil."

- 20 bin kişiyle 'Ne Mutlu Türk'üm diyene'

DOST lideri Mestan, kampanyası süresince HÖH'ün seçmenler üzerinde büyük bir baskı kurduğuna işaret etti. Halkın DOST Partisine oy vermeleri halinde işten çıkarılmakla tehdit edildiğini belirten Mestan, Türkiye'den oy kullanmak için gelen vatandaşların da HÖH'ün yerel yönetim birimlerince tehdit edildiğini ifade ediyor.

Mestan, ayrıca Bulgaristan'daki Türkleri temsiliyetini yitirdiğini söylediği HÖH idarecilerinin, hiçbir zaman Türk olduklarını ifade etmediklerine, hiçbir etkinlikte Türkçe konuşmadıklarına dikkat çekiyor.

DOST Partisi, son seçim kampanyasını dün akşam Kırcaali ilinin şehir merkezinde yaptı. HÖH'ün Onursal Başkanı Ahmet Doğan'ın "kalesi" olarak bilinen Kırcaali'de yaklaşık 20 bin kişiyi toplamayı başaran Mestan'ın, kalabalıkla birlikte 'Ne Mutlu Türk'üm diyene' bağırması büyük alkış aldı.