Çiftçi kuraklık için çözüm bekliyor

Amik ovasında bu gerçekleri görmek için Antakya Ziraat Odası Genel Sekreteri Metin Eryılmaz, Saçaklı Köyü muhtarı Muhriç Yıldırım ve çiftçilerle amik ovasındaki durumu gördük. Amik ovasında durum içler acısı, çözüm olmaz ise gelecek sene bu topraklara tohum atılamaz duruma geleceği üretici tarafından belirtilmektedir.

Amik ovasını gezip, gördükten sonra Saçaklı köyünde çiftçiler bir durum değerlendirmesi yaptılar.

Bizim durumu nasıl değerlendiriyorsunuz ve çözüm olarak önerileriniz nedir? Sorularımıza cevap aradılar. Çiftçiler sorunları masaya yatırdılar ve çözümleri söylediler.

1.Kuraklık sorunu var ama çözümü de var. Çözüm kışın taşan ve tarlaları basın asi nehrine bir baraj yaparak, suyun birikmesini sağlamak ve yazın yani kuraklık zamanında bu barajdan çiftçiye su vermektir. Bunun için hükümetin ya da valiliğin bu işe el atmasını istiyorlar. Çiftçi kendi imkanları ile bu sorunu çözme imkanları yoktur.

Amik ovasının ortasından geçen asi nehri hemen, hemen kurumuş çünkü: Bu su Reyhanlı tarafında olan Yarsel barajına akıtılmaktadır.

Amik ovasındaki çiftçi 100 binlerce dönüm arazinin sulanması için bu barajın suyunun açılmasını ve amik ovasındaki çiftçinin yararlanmasını istemektedir. Yarseli barajı kooperatif tarafından işletilmekte ve çiftçinin bu kooperatiften parası ile su alma imkanı yoktur. Çünkü bu sene kuraklık yüzünden birinci üründe zarar etmişler, ikinci ürünü ise tarlasına ekememişlerdir.

2. Çiftçiye ziraat bankasından destekleme verilmektedir. Bu destekleme parasından %4 vergi kesilmektedir. Çiftçi bu verginin kesilmemesini, zaten ürünlerde vergilerini ödediklerini ifade etmekteler. Ayrıca Desteklemeden %4 faiz alınmaktadır. Bu faizlerin ya aşağılara çekilmesini ya kaldırılmasını istenmektedir.

Antakya ziraat odasına kayıtlı 4 bin çiftçi bulunurken bu faiz yüzünden ancak 44 kişi desteklemeden yararlanmak için baş vurmuşlardır. Bu destekleme parasının ise bir yıl sonra ödenmesine karşı çıkıyorlar ve hasat zamanı ödenmesini istiyorlar.

3. Çiftçi halen buğday taban fiyatının açıklanmasını, çiftçiyi tüccarın insafına bırakmak olarak değerlendirmektedir. Bu mısır, pamuk gibi ürünler içinde geçerlidir.

4. Elektrik kesintileri çiftçiyi perişan etmiştir. Bazen günlerce elektrik beklediklerini, onun için tarlalarını sulayamadıklarını belirtiyorlar.

Amik ovasının bir bölümünde birinci ekim 150 bin dönüm buğday ekilmiş ama ikinci ekimde ise bunun %50 si ekim yapmamış. Bu şu anlama gelmektedir. Yüz binlerce ton pamuk, mısır üretilmeyecek ve yurt dışından gelecektir. Çünkü amik ovasında bir dönüm toprakta 1200 kilo mısır, 600 kili pamuk elde edilmektedir.

Amik ovasının ortasında ve asi nehrinin yanındaki Saçaklı köyünün nüfusu 125 hane iken bu 40 haneye düşmüş. Son senelerdeki kuraklık ve çiftçilik yapamadıklarından insanlar köylerini terk etmişler. Verimli topraklar üzerinde yaşayanlar evlerini, barklarını terk edip gitmişler ve çoğu ev yıkılmış.

Saçaklı köyü traktörlerle su taşımaya çalışıp, ürününü kurtarmaya çalışıyor ama buda olmuyor. Artık hükümetten gelecek yardımları bekliyor. Pek umutları yok ama yine bekliyorlar.

AKP ve onun büyükşehir belediye başkan adayı seçimlerde toprak dolan kanalları temizletmeye başlamış, seçimlerde kayıp edince öylesine bırakmış ve bir daha araçlar gelmemiş.

Antakya ziraat odası genel sekreteri durumu şöyle değerlendirmektedir.

Metin Eryılmaz “Siz ve muhtarla birlikte ovayı gezdik. Durum çok kötü. Çiftçilerimiz asiden su kullanmak zorunda ama yarseli barajı bu suyu almaktadır. Buna bir çözüm ve suyun adaletli dağıtımı şarttır. Ovada birçok ürün bitme noktasındadır. Ziraat bankasından devletin verdiği desteklemeden stopaj kesilmektedir. Maliye bakanlığı tarafından kesilmektedir. Üründen zaten KDV alınmaktadır. Ek olarak bankanın komisyonu bulunmaktadır. Kaldırılsın ya da aşağıya çekilsin oran yüksektir.” Eryılmaz ikinci meselenin faiz sorunu olduğunu belirterek şunları söyledi. “Devlet kredilerde bir erteleme kanunu çıkardı, bu ertelemeye 4 bin çiftçiden sadece 44 kişi başvurdu. Ben bu komisyon, Bu başvurusunun az olması devletin bundan %3 faiz almasıdır. Biz isterdik ki erteleme olayında hiç faiz olayı olmasın. Ayrıca halen buğday taban fiyatları açıklanmadı, nedenini öğrenmek isteriz. Desteklemede diğer illerde erken ödenmektedir, ama bize ise üç ay sonra ödeme yapılmaktadır. Bir dönem a harfine göre destekleme verildi, bir dönem TC numarasına göre şimdi ise nasıl verildiğini kimse doğru, dürüst bilmemektedir” diyerek bunun anlaşılır hale getirilmesini istedi.

Saçaklı Köyü muhtarı Murhiç Yıldırım, köyün durumun iyi olmadığını traktörlerin yattığını ve banka kredilerinin ödenemez olduğunun altını çizerek “Ürünlerimiz kurudu. Yukarıdaki mercilerden suyu talep ediyoruz. Vatandaşlarımız su talebinde bulunuyorlar. 6 Bin dönüm arazimiz var, birinci ekim yaptık, verim alamadık, ikinci ürün ise yarasını ekemedik. Yer altı sularından faydalanıyoruz ama haftada en üç gün elektriğimiz kesilmektedir. Vatandaşımız ziraat bankasından kredi çekmiş, ama bunu ödeyemez durumdadır. Bir tedbir alınmasını talep ediyoruz.” dedi.

Saçaklı köyünün azalarından Cem Atay ise kışın suların altında kaldıklarından, yazın ise kuraklıktan ürünlerinin kuruduğunu belirtiyor. “Pamuk yetiştiriciliği yapıyoruz. Pamuktan çok sıkıntı görüyoruz. Hükümet iş başına geldiğinde mazot litresini 1 liraya alıyorduk. Pamuk fiyatı da 1 lira idi. 12 Yıl sonra pamuk 1.5 lira ama mazot ise 5.5 liraya yükselmiştir. Gübre, ilaç gibi girdilere zam var ama bizim ürüne yok. Devlet ürettiğimizi değerlendirmiyor, tüccara veriyoruz. Yani tüccarın insafına kalıyoruz” dedi.

Bir çiftçi ise desteklemenin bir yıl sonra ödenmesini eleştirerek, “ geçen senenin destekleme parasını daha iki ay önce aldık. Desteklemeden stopaj kesilmesini anlamıyorum” dedi. Diğer bir çiftçi ise Hatay valisini göreve çağırmakta ve çiftçinin sorunlarını eğilmesini istemektedir.

Hüseyin Güler

ulusalkanal.com.tr