Türkiye ve Mısır deniz yetki anlaşması yapabilir mi?
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun "Mısır ile deniz yetki anlaşması imzalayabiliriz" açıklamasının ardından gözler Doğu Akdeniz'e çevrildi... Mısır, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasındaki kıta sahanlığı anlaşması deniz yetki anlaşmasına engel olur mu? Ankara ve Kahire arasında imzalanacak anlaşmanın ardından bölgede iş birliği nasıl gelişir?
Haber: Buse Gançtürk
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ankara ve Kahire arasında bir deniz yetki anlaşması yapılabileceğini açıkladı. Kritik açıklama sonrası gözler Doğu Akdeniz’e çevrildi.
Türkiye’nin Libya ile deniz yetki anlaşmasına karşı çıkan Mısır, Doğu Akdeniz’de Türkiye’nin 18’inci sahası ile Türk kıta sahanlığını 18 Şubat’ta kabul etti. Olumlu adımın ardından deniz yetki anlaşması yapılabileceği gündeme geldi.
Çavuşoğlu, ''Doğu Akdeniz’de en uzun karası ve sınırları olan iki ülke olarak ilişkilerimizin seyrine göre biz de deniz yetki alanları konusunu Mısır ile müzakere edebilir, kendi aramızda ileride bir anlaşma imzalayabiliriz'' dedi.
Mısır, 6 Ağustos 2020’de Yunanistan ile 2003’te ise Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile kıta sahanlığı anlaşması yaptı. Peki, Ankara ve Kahire arasında deniz yetki anlaşması yapıldığında bu kıta sahanlığı engel oluşturur mu?
ANKA Strateji Yönetim Kurulu Üyesi Emekli Tümamiral Dr. Deniz Kutluk bu soruya şu şekilde cevap verdi:
- Olmaz. Yunan-Mısır uzlaşması zaten Yunanistan tarafından savunulabilecek bir düzenleme değildir.
- 2003 yılında yapılan Mısır-GKRY anlaşması Mısır’ın 11 bin 500 kilometre kare aleyhinde sonuç vermiş.
- Bu bölge zengin petrol sahalarının bulunduğu yer. Mısır, Türkiye ile anlaşmasının ardından GKRY ile anlaşmasını gözden geçirmesini beklemek lazım.
Kutluk Mısır’ın yanı sıra Suriye ile denizlerde iş birliği yapılabileceğini belirtti. Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Sencer İmer ise Türkiye, Mısır ve İran iş birliğine dikkat çekti.
Kutluk, ''Deniz yetki alanlarında da ortak işletme yapma imkanları vardır. Türklerin elindeki şu an 6’ya çıkmış olan neredeyse bir amiral yönetimine vermek gerekecek olan filotila, denizde sismik araştırma yapacak sondaj yapacak imkanlar Suriye deniz alanlarında iş yapacak imkan vermektedir'' dedi.
İmer konuya ilişkin su açıklamalarda bulundu:
- Türkiye-Mısır ilişkilerinin gelişmesi bölgeye istikrar gelmesi için çok önemlidir. Bir üçgen olarak düşünün.
- Ankara-Kahire-Tahran. Bu üçünün birlikteliği bölgeyi stabilize eder.
