Kronik hastalar için "danışman eczaneler" geliyor

Türk Eczacıları Birliğince (TEB) pilot olarak başlatılan, Sağlık Bakanlığı ile iş birliği sonrasında ülke genelinde yaygınlaştırılacak "Smart Eczane" projesiyle, astım, KOAH gibi kronik hastalıkları bulunanlara gelişmiş danışmanlık hizmeti verilecek, hastaların ilaç takipleri gerçekleştirilecek.

TEB Genel Sekreteri Arman Üney, gelişmiş danışmanlık hizmeti verilen "Smart Eczane" projesinin 2014'ün sonunda Samsun, Batman, Edirne, Hatay, Antalya, Konya, Eskişehir ve Manisa olmak üzere 8 ilde, 24 eğitici eczacı ve 254 gönüllü eczacıyla pilot olarak başlatıldığını belirtti.

Eczacının, ilaçların yan etkileri, kullanım şekli, ilaç etkileşimleri gibi konularda uzman olduğunu ifade eden Üney, projeyle eczacının asli görevi olan danışmanlığının ön plana çıkarılmak istendiğini vurguladı. Üney, "Özellikle kronik hastalıklarla ilgili tedavi kapsamında kullanılan ilaçların tüm ayrıntılarıyla ilgili danışmanlık hizmeti veriliyor. Projeye, öncelikle Türkiye'de önemli sayıda hasta bulunan KOAH ve astımla başladık." dedi.

Üney, eczacıların, alacakları kapsamlı eğitim sonrasında, diyabet, obezite, yüksek tansiyon, kalp-damar hastalıklarına yönelik de danışmanlık hizmeti sunacağını bildirdi.

Uygulamanın ikinci aşamasını "diyabet" hastalığının oluşturduğunu dile getiren Üney, "Diyabet modülümüzü TEB Eczacılık Akademisi ile birlikte hazırladık. Son hazırlıkları yapıyoruz. Astım ve KOAH eğitimini alan eczacılarımız ve gönüllü diğer eczacılarımızla bu çalışmalara başlayacağız." diye konuştu.

Türkiye'de hizmet veren tüm eczacıların, zaman içinde programa dahil edileceğini ve bunun için gönüllü olduğunu bildiren Üney, "Sağlık Bakanlığının da yer almasıyla birlikte tüm eczaneler bu uygulamaya girecek. Eczanelerin içinde, bu hizmeti verdiklerine dair danışman eczacı ve akılcı eczane uygulamalarına ilişkin sticker bulunacak." ifadelerini kullandı.

"Gereksiz kortizon kullanımı yüzde 30 azaldı"

Proje kapsamında 3 bin 654 eczacının bu eğitimi aldığını anlatan Üney, verilen hizmetten hem eczacılar hem de hastaların memnun kaldığını vurguladı.

Raporlara göre astım ve KOAH hastalarının, danışmanlık hizmetinden sonra nefes alma kapasitelerinin arttığına işaret eden Üney, "Bunun belirlenebilmesi için eczaneye ilacını almaya gelen hastaya, bir cihazla nefes alma kapasitelerine ilişkin ölçüm yapıldı, ilaçları nasıl kullandığı incelendi. Hasta bir ay sonra geldiğinde, aynı şeyler yine yapıldı. Hastanın, ilaçlarını danışmanlık sonrasında nasıl kullandığına bakıldı. Daha doğru tariflerle ilaçlarını kullanan kişilerin yaklaşık yüzde 40 oranında daha rahat nefes aldıkları belirlendi." dedi.

Üney, "Hastaların, ilaçlarını doğru kullanmadıklarında daha fazla kortizon alması gerekiyordu. Hastalar doğru tariflerle ilaçlarını daha doğru kullandığında, gereksiz kortizon kullanımında da yüzde 30 azalma oldu." bilgisini verdi.

"Bakanlıkla yapılan çalışmalar önem arz ediyor"

Bu sonuçların, ilk pilot uygulamalara ait olduğuna değinen Üney, uygulamanın yaygınlaşmasını takiben alınacak verilerin çok daha yüksek olacağını söyledi.

Sağlık Bakanlığı ile yapılan çalışmaların çok büyük önem arz ettiğini belirten Üney, şunları kaydetti: "Bu çalışmayı 25 bin 700 eczaneyle yapmak istiyoruz. Bunu hayata geçirebilmek için de Sağlık Bakanlığı ile birlikte çalışmamız çok önemli. Bunun için Sağlık Bakanı Recep Akdağ'a pilot çalışmanın sonuçlarını ilettik. Kendileri de bu konuda daha fazla çalışmamız gerektiğini bildirdi. Biz bu uygulamayı Türkiye geneline Sağlık Bakanlığı ile birlikte yaygınlaştıracağız. Uygulamanın tüm Türkiye'de daha da güçlenerek yaygınlaştırılabilmesi adına Sağlık Bakanlığı ile iş birliği içinde çalışıyoruz." Uygulama nasıl? "Smart Eczane" projesinin işleyişi hakkında bilgi veren Üney, gelişmiş danışmanlık eğitimi alan eczacıların, ilaç ve kullanım şekline ilişkin detaylı bilgi verdiği hastanın, ilacı nasıl kullandığını ve sağlık sıkıntılarını kayıt altına alarak, ona özel bakım planı uyguladığını ifade etti.

Hastaların değerlendirildiği rapor ve testlerin olduğunu, danışman eczacıların hastaya bu yönde sorular sorduğunu dile getiren Üney, "Mesala 'İlacını kullanmadan önce başını dik tut' diyor. İlacı kullandıktan sonra, ağızda yara oluşmaması için ağzın çalkalanması gerektiği anlatılıyor. Bazı ilaçların astım ve KOAH hastalarında yan etkiye yol açtığı göz önünde tutularak, bunların neler olduğu belirtiliyor. Bazı alerjilere karşı uyarılarda bulunuluyor. İlaçlarından iyi sonuç alamıyorsa, mutlaka hekime başvurması gerektiğinin altı çiziliyor." diye konuştu.