Özel maden işletmeleri işçi çıkarıyor
ZONGULDAK'ta faaliyet gösteren özel maden işletmeleri, Soma'da 301 madencinin yaşamını yitirdiği maden kazası ardından çıkan Torba Kanun ile artan işçi ve iş güvenliği maliyetlerini karşılayamayınca işçi çıkarmaya gitti.
Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Metin Demir, 2012 itibariyle 5 bin işçinin çalıştığı özel işletmelerde bu sayının son işten çıkarmalarla 1100'e düştüğünü söyledi.
Eylül 2014'te 'Torba Yasa' olarak bilinen 'İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun' un yürürlüğe girmesi ile işçi ve iş güvenliği maliyetleri artan özel maden işletmecileri, yapılan iyileştirmeye rağmen iş yerlerini kapatma aşamasına geldi. 15 Haziran'daki düzenlemeyle ton başına 60 lira tutan ek maliyetin 22 lirası devlet tarafından karışlanan maden sahipleri, geri kalan 38 liranın getirdiği yük altında ezildiklerini söyledi.
Zonguldak TSO Başkanı Metin Demir, 20 maden şirketinde 2012'de 5 bin işçi çalışırken, gelinen noktada bu sayının 1100'e kadar düştüğünü söyledi. Demir, 'Zonguldak'ta rödevanslı sahaların mevcut durumu ve iyileştirme için çözüm önerileri' başlıklı raporu milletvekilleri ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na göndermelerine rağmen bir sonuç alamadıklarını belirterek, şöyle dedi:
"Raporda işçilik ücretlerinin en az iki asgari ücrete çıkması, haftalık çalışma saatlerinin yüzde 20 oranında azaltılması, yıllık ücretli izinlerin arttırılması, yeraltı işçilerinin erken emekliliğinin sağlanması gibi yeni yaptırımlar nedeniyle bir işçinin maliyetinin 3 bin 650 liraya çıktığını belirttik. Yeni düzenlemeyle ton başına 60 lira tutan ek maliyetin 22 lirasının devlet tarafından karşılanmasına rağmen, geriye kalan 38 liranın da devlet tarafından karşılanmasını bu raporta istedik. Hükümet tarafından bir iyileştirme yapılmadığı veya yapılması gündeme gelmediği takdirde maden ocakları kapancak. Yılbaşından sonra biz buralarda ancak 250 kişilik bir kadroyla belli bir süre ocaklarımızı sökmekle meşgul olacağız. Burada 25 yıldır devam eden bir özel sektör üretimi, yer altına yapılmış 300 milyon dolardan fazla yatırımdan bahsediyoruz. Maalesef yılbaşından sonra bunların hepsi çöpe gitmiş olacak. Bu ülkemiz ve Zonguldak için çok büyük kayıptır."
Özel sektör madenciliğinin ülke ve Zongludak ekonomisi için vazgeçilmez olduğunu, üretmedikleri her bir ton kömürün yurt dışından ithal edileceğini belirten Demir, şöyle dedi:
"Bu ocakların kapanması cari açığımıza bir 750 milyon dolar daha ilave yük getirecek. Ancak işverenler olarak yolun sonuna geldik. Artık, 'Paydos' deme durumundayız. Devam etme imkanımız yok. Biz de isteriz bütün çalışma arkadaşlarımız daha yüksek ücret alsınlar ama serbest piyasa diye bir mekanizma var. Biz uluslararası fiyatlarla rekabet etme durumundayız ve maalesef bu torba yasayla getirilen yükümlülükler bu piyasa şartlarında ayakta kalmamızı engellemiştir. Bizi bu piyasadan diskalifiye etmiştir. Yılbaşına kadar 2 hafta süre içinde bu işe bir çözüm bulmak durumundayız."
Özel maden şirketi sahibi Yusuf Günay da üretimi durdurarak 91 işçiyi zorunlu yıllık izne çıkardıklarını, yılbaşı itibariyle de kıdem tazminatı ve alacaklarını ödeyerek işten çıkartacaklarını söyledi. DHA