'Türkiye, Ortadoğu'daki narenciye pazarını kaybetti'

ZİRAAT Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Semih Karademir, Türkiye'nin son zamanlarda komşularıyla olan ilişkilerindeki olumsuzluklar nedeniyle Ortadoğu'daki narenciye pazarını kaybettiğini, bunun da üretici ve ihracatçıyı zora soktuğunu söyledi.

Narenciye üreticilerinin temel sıkıntılarını değerlendiren Semih Karademir, yaşanan tabloyu şöyle anlattı:

"Bugün narenciyede 1,5 milyon tonluk bir ihracatımız ve ekonomiye 1 milyar dolarlık katkımız var. Narenciyenin büyük bir kısmını şu an ağırlıklı olarak yalnızca 2- 3 ülkeye ihraç edebiliyoruz. Bunlardan biri Rusya. Rusya'ya yaklaşık 500- 600 bin tonluk bir ihracatımız var. Komşu ülkelere olan ilişkimizin son dönemde kötü olmasından dolayı, Irak ve Suriye pazarını kaybetmiş durumdayız. Suriye pazarı bizim için Ortadoğu'ya açılan bir kapı olması nedeniyle büyük önem taşıyordu. Bugün Suriye'ye olan ilişkimiz ile Irak'taki IŞİD teröründen dolayı her iki ülkeden de Ortadoğu ile olan bağlantımız kopmuş durumda. Buralara gidecek TIR bulunamıyor. Bu durum da narenciye ihracatını geriletti."

'BAHÇEDE 35 KURUŞ, MANAVDA 3.5 LİRA'

Türkiye'de yıllık 3,5 milyon ton narenciye üretimi yapıldığını, bunun yüzde 70'inin Çukurova bölgesinde üretildiğini, yarısının ise portakal olduğunu belirten Karademir, şöyle devam etti:

"En çok üretilen çeşit portakal grubu. Ürettiklerimizin yaklaşık yüzde 40'lık kısmını ihraç ediyoruz. Bu üretim bandında yüzde 40 biraz az görünüyor. Üretim aşamasında olan temel sıkıntılar var. Çeşitli sebeplerden dolayı ihraç edilemeyen ve iç pazarda, pazarlama sorunu yaşanmasından dolayı üretici hak ettiği fiyatı alamıyor. Portakal dalında kilosu 30- 35 kuruşa alıcı beklerken, tüketimin yoğun olduğu Ankara, İstanbul gibi bölgelerde 3.5 lirayı bulan fiyatlara satılıyor. Bu durumda üretici değil, aracısı para kazanıyor."

SOĞUK HAVA DEPOLARI ŞART

Üreticilerin, üretimden pazarlamaya kadar olan kısımda da mutlaka örgütlenmesi gerektiğini vurgulayan Karademir, ürünün soğuk hava depolarına nakli sıkıntısını anlatırken de şu önerilerde bulundu:

"Türkiye'de üretilen portakalın büyük bir kısmı Adana, Mersin ve Antalya'dan sağlanıyor. Ürünlerin 15 Ocak'a kadar pazarlanması gerekiyor. 1 milyon 700 bin ton portakalı ihraç etme ve iç pazarda tüketme şansımız maalesef olmuyor. Bundan dolayı üreticilerin malları soğuk hava depolarında bir şekilde istifleyip, daha sonraki dönemde tüketime sunmalarını sağlanmalıdır. Bu depoların üreticilere devletin desteğiyle yaptırılması gerekmektedir. Eğer soğuk hava depolarımız olmuş olsa, bugün üreticiler ürünleri soğuk hava deposuna çeker, fiyatların uygun olduğu dönemde depodan çıkarır ve satışı gerçekleştirir. Böylece riski bir şekilde bertaraf etmiş olur."

Akif Özdemir / ADANA, (DHA)