ABD ve Rusya Ortadoğu Hesaplarında AKP'yi dışladı

Aydınlık/Ankara

Suriye krizinin çözümü için dikkatlerin çevrildiği 2. Cenevre Konferansı öncesinde, diplomasi trafiği de hız kazandı. BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ve Almanya’dan oluşan P5+1 ülkeleri ile İran’ın vardığı anlaşmanın da yarattığı olumlu iklime paralel olarak, ikinci Cenevre Konferansı’nda alınacak kararlarla, Ortadoğu’da yeni dengelerin ortaya çıkması beklenirken, AKP hükümetinin bugüne kadar izlediği politikalar nedeniyle Türkiye yine sürecin dışında kaldı.

22 Ocak'ta toplanacağı açıklanan 2. Cenevre Konferansı için geri sayım başladı. Toplantıya, Suriye’nin komşularının yanısıra, BM Güvenlik Konseyi üyeleri ile birlikte 30 ülkenin katılmasını sözkonusu olacak. Ancak, İran ve Suudi Arabistan’ın konferansa katılımı henüz netleşmedi. Konferans beklenilenin aksine devlet ve hükümet başkanları düzeyinde olmayacak. Cenevre’ye dışişleri bakanları gidecek. Bu nedenle toplantıda Suriye’yi temsilen masada Beşar Esad’ın değil Dışişleri Bakanı Velid Muallim’in tem yetkili olarak oturması sözkonusu olacak.

20 Aralık’ta hazırlık toplantısı

Toplantının hazırlık çalışmaları başladı. İlgili ülkeler arasında ikili temas düzeyinde yürütülen çalışmalar, 20 Aralık’ta Rusya’nın girişimiyle yapılması öngörülen son hazırlık toplantısında nihayetlendirilmiş olacak. Moskova yönetimi, bu toplantıya BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyelerinin yanısıra Türkiye’nin de aralarında olduğu Suriye’ye komşu ülkeleri de davet edecek.

İkinci Cenevre Konferansı’nda, Suriyeli sıağınmacıların da önemli gündem maddesi olması beklenirken, hazırlık toplantısında öncelikli olarak bu konunun ele alınması, ardından da konferansta ele alınacak konu başlıklarına ilişkin gerek Esad yönetiminin gerekse muhaliflerin siyasi pozisyonlarını netleştirmesi bekleniyor.

Türkiye hazırlık toplantılarında yok

Aydınlık’a bilgi veren kaynaklar, 2. Cenevre Konferansı öncesinde temasların iki ayrı zeminde yürütüldüğüne işaret ederek, “Görünen zemin, uluslararası basına yansıdığı şekliyle Suriye krizinin sona erdirilmesi için masaya konulacak çözüm önerileri için yürütülen temaslar…” görüşünü dile getirdiler. Aynı kaynaklar, asıl stratejik pazarlığın Suriye’de krizin sona erdirilmesinin de ötesinde ancak Suriye’den çıkış yaparak, İran’dan Lübnan’a kadar Ortadoğu’da yeni dengeler oluşturulması için ABD ile Rusya arasında kapalı kapılar ardında yürütülen temaslarda yapıldığını dile getirdiler. Türkiye ise Ortadoğu yeniden şekillendirilirken masada olmayacak. AKP hükümetine sadece, 2. Cenevre Konferansı’nda Türkiye'de konuşlandırılan muhalif grupları Esad yönetimi ile uzlaşmaya ikna etme görevi verildi.