3 liradan 20 kuruşa düştü!

Yusuf Yavuz

Geçtiğimiz yıl rekoltenin düşük olması nedeniyle kilosu 3 liraya kadar yükselen Türk mutfağının vazgeçilmezi kuru soğan, bu yıl 20 kuruşa düştü. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kuru soğanda planlama eksikliğinin üretimde ve üretici fiyatlarında dalgalanmaya neden olduğunu, piyasalarda dengesizliğe yol açtığını belirterek, "Üretici market fiyatları araştırmamıza göre, markette 1 lira 3 kuruştan satılan kuru soğan, yüzde 414,72 üretici market fiyat farkıyla 2017 Şubat ayında fiyat farkında ilk sırayı almıştır. Üreticide 20 kuruş olan kuru soğan, markette 5,1 katına satılmıştır" dedi.

TARIMDAKİ PLANSIZLIK KURU SOĞANI VURDU

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kuru soğanda planlama eksikliğinin üretimde ve üretici fiyatlarında dalgalanmaya neden olduğunu ve piyasalarda dengesizliğe yol açtığını belirterek, "2015 rekoltesinin düşük olması ve fiyatlardaki yükselme üreticimizi 2016’da soğana yönlendirmiş, sonuçta üretim 1,88 milyon tondan 2,12 milyon tona çıkmış, 30-35 kuruşa mal edilen soğanın üretici fiyatı, Şubat ayında 20 kuruşa kadar gerilemiştir" dedi.

ÜRETİCİ-MARKET FİYAT FARKI REKORU SOĞANDA

Üretici market fiyatlarına ilişkin yaptıkları araştırmaya göre markette 1 lira 3 kuruştan satılan kuru soğanın, yüzde 414,72 üretici-market fiyat farkıyla 2017 Şubat ayında fiyat farkında ilk sırayı aldığına dikkat çeken Bayraktar, "Üreticide 20 kuruş olan kuru soğan, markette 5,1 katına satılmıştır. Yapılması gereken, kuru soğan üretimini, iç piyasa ihtiyacı ve ihracat miktarı toplamında tutmak, pazarlama sorunlarını çözmek, üretim maliyetlerini düşürmektir. Soğan ekiminin devam ettiği şu günlerde, planlı ve sürdürülebilir bir üretimin gerçekleşmesi üreticilerimizin en büyük beklentisidir" diye konuştu.

FİYAT DÜŞÜNCE ÜRETİCİ YÜKSELİNCE TÜKETİCİ MAĞDUR

Üretimde meydana gelen dalgalanma ve pazarlama sorunlarının üreticiden tüketiciye tüm tarafları derinden etkilediğini dile getiren Bayraktar, "pazarlama sorunlarının yaşandığı dönemde düşük fiyat nedeniyle üretici, arzın daraldığı dönemde yüksek fiyat nedeniyle tüketici mağdur olmaktadır" dedi.

TÜRK MUTFAĞININ VAZGEÇİLMEZİ

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Türkiye’de yetiştirilen en önemli yumru ve kök sebzelerden birinin de kuru soğan olduğunu, bugün hemen hemen bütün yemeklerde kullanılan kuru soğanın mutfakların en temel ürünlerinden biri haline geldiğini bildirdi.

SOĞAN SAĞLIK KAYNAĞI

İçerdiği kükürt, lif, B ve C vitamini ile bünyesinde bulundurduğu faydalı maddeler nedeniyle sağlık açısından da oldukça önemli bir besin kaynağı olan kuru soğanın, hastalıklara yakalanmama noktasında ciddi katkılarda bulunduğu, hastalık durumunda iyileşme sürecini hızlandırdığını, özellikle enfeksiyon hastalıklarına karşı etkili olduğunun uzmanlarca dile getirildiğini vurgulayan Bayraktar, şu bilgileri verdi:

ÇİN SOĞANDA DA BİR NUMARA

“Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre, dünyada üretilen 88 milyon 475 bin ton kuru soğanın yüzde 25,5’i Çin, yüzde 21,9’u Hindistan tarafından gerçekleştiriliyor. İki ülkenin dünya kuru soğan üretimi içindeki payı yüzde 47,4’ü buluyor. Bu iki ülkeyi yüzde 3,6 payla ABD, yüzde 2,8 payla Mısır, yüzde 2,4 payla İran, yüzde 2,3 payla Rusya Federasyonu, yüzde 2 payla Türkiye izliyor. Üretimde 7’nci sırada yer alan Türkiye, önemli kuru soğan üreticilerinden biri konumunda. Kuru soğan daha çok üretildiği ülkelerde tüketiliyor. Dünya üretiminin ancak yüzde 3,9’u ihracata konu oluyor.

TÜRKİYE'NİN KURU SOĞAN ÜRETİMİ

Türkiye’de 2007 yılında 1,86 milyon ton olan kuru soğan üretimi, 2008’de 2 milyon tonu aştı. 2009’da 1,85, 2010’da 1,9 milyon ton olan kuru soğan üretimi 2011’de 2,14 milyon tona kadar çıktı. 2012 yılında 1,74 milyon tona kadar inen kuru soğan üretimi, 2013’de 1,9 milyon tona çıkıp, 2014’de 1,79 milyon tona indi. 2015 yılında 1,88 milyon tona yükselen üretim, 2016’da 241 bin ton artışla 2,12 milyon tona ulaştı.”