Ankara Büyükelçisi Reyes, Ulusal Kanal'a konuştu: Venezuela'yı Suriye yapmak istiyorlar
Ezilen uluslar yoğun bir emperyalist saldırı altında… Yanı başımızda Suriye ve Irak. Kuş uçuşu 10 bin 15 km olan Venezuela’da da sokaklar yangın yeri. Sokaklarından duman ve çatışma sesi yükseliyor. Ölüm haberleri anında flaş kodu ile düşüyor batı ajanslara... Türkiye’de basın Venezuela haberlerini hiç sektirmiyor. Neredeyse bütün metinler AFP, Reuters, CNN Int., AP’ye ait. Peki, neler oluyor Venezuela’da? Venezuela’nın Ankara Büyükelçisi Jose Gregorio Bracho Reyes ile buluştuk ve ondan dinledik yaşananları.
15. YY’DAN BERİ BAĞIMSIZLIK SAVAŞI VERİYORUZ
Büyükelçi Reyes, sorularımıza yanıt vermeden önce uzun bir giriş yaptı. Özetle şöyle konuştu:
“Dünya çok yoğun ve ilginç bir süreç içinden geçiyor. Venezuela’da yaşananlar iki dünya arasındaki çatışmanın yoğunlaşmış hali. Başkan Nikolas Maduro sosyalist düzeni geliştirmek, sağcı Henrique Capriles da neoliberalizmi diriltmek istiyor. Latin Amerika ve Karaipler’de 15. Yüzyıl’dan beri bir bağımsızlık savaşı veriyoruz. Kolomb, Amerika topraklarını keşfettiği andan itibaren direniyoruz ve bu savaşı sürdürüyoruz. Biz direnerek bu noktaya geldik. Bolivarcı devrim bütün Latin Amerika ve Karaipler’de özgürlük alanıdır. Venezula ve Latin Amerika tarihinin en zorlu dönemlerinden birinden geçiyor. Bir kırılma noktasındayız. Hainlik derecesinde sert bir darbe aldık. Bu darbeler bizi şaşırtmadı, biz aynı zamanda Don Kişot'un da çocuklarıyız.”
LATİN AMERİKA ÜLKELERİ TUZAĞA DÜŞTÜ
“Bugün yaşananlar siyasal, ekonomik ve kültürel bir savaştır. Bu nedenle de Venezuela 27 Nisan 2017’de Amerikan Devletleri Örgütü (ADÖ)’nden ayrıldı ve bağımsızlığını ilan etti. ADÖ, ABD'nin Latin Amerika ve Karayipler'de kontrolü elinde tutmak amacıyla icat ettiği bir aygıt. Aslında Latin Amerika ülkeleri, İnter-Amerikan sistemin kurulmasıyla birlikte bir tuzağa düştü. 19. YY’da Monroe Doktrini ile Kuzey Amerikalılar, Latin Amerika'da jandarmalık görevi üstlenmeye çalıştı. Simon Bolivar ayaklandı. Monroe doktrini Truman'ın güvenlik doktrini izledi. Ardından 1948’de Amerikan Devletleri Örgütü ortaya çıktı. Sistemin amacı Güney Amerika'yı komünizm tehdidinden korumaktı. ADÖ, ABD emperyalizminin yaptığı darbeleri meşrulaştırmak için kullanılan bir mekanizma, bir maske. ADÖ’den ayrılma kararı aslında tarihi bir görevdir, bunu çok önce yapmamız lazımdı. Hugo Chavez, bununla ilgili bir çalışma yürütmüştü. ADÖ’den ayrı bir grup kurulması konusunda çalışma yürütmüştü, ismi de SELAK'tı ve SELAK, ABD'yi kendi oluşumunun dışında bırakmıştı.”
“MADURO SATRANÇ USTASIDIR”
ULUSAL KANAL: Sokaklarda erken seçim ve anayasa değişikliği talebi var. Sayın Maduro’da seçime gitmek yerine “kurucu meclis” önerisi yaptı. “Önce kurucu meclis sonra anayasal değişiklik” dedi. Maduro neden böyle bir hamle yaptı? Adeta bir kumar.
JOSE GREGORİO BRACHO REYES: Muhalefet anayasanın ihlal edilmesi için hükümete baskı yapıyor. Venezuela'da seçime “Seçim Gücü” (Yüksek Seçim Konseyi) karar verir. 2018 sonuna kadar da seçim gözükmüyor. Seçimlerin ne zaman yapılacağına ne ABD, ne Almagro, ne Mogherini, ne de Temer karar verir. Hatta Nicholas Maduro bile. Seçimlerin yapılmasına yürütme değil, “Seçim Gücü” karar verir. Bu yüzden de faşist muhalefet de Venezuela topraklarında ölümün, kayıpların ve maddi zararın tohumlarını ekiyor.
Devlet Başkanımız Maduro’nun kurucu meclisi önerisi Latin Amerika’da tarihi bir olaydır. Bu hamle Maduro’nun siyasi satranç ustalığını gösteriyor. “Eğer siz anayasayı ihlal etmemizi istiyorsanız, biz de sizin önünüze kurucu meclisimizi süreriz” demiştir. Bu Başkanlık seçimlerinin de üstünde bir seçimdir. Çünkü kurucu meclisi halk seçecektir. Maduro, sadece siyasi partilere değil bütün örgütlere çağrı yaptı. İşçi örgütlerine, yerel örgütlere, balıkçılara, engellilere, yerlilere, herkese... Bütün örgütlerin, kurucu meclise kendi üyelerini aday olarak sunma hakları var. Sağcı muhalefet, böyle bir adımı beklemiyordu, bütün örgütlerin seçime dâhil etmesine karşı çıkıyorlar. Şimdi ne yapacaklarını şaşırdılar. Venezuela, tüm dünyaya demokrasi dersi verdi aslında.
Anayasamıza göre şu anda yapabileceğimiz tek şey Kurucu Meclis'i çağırmak. Seçimler mi istiyorsunuz? O zaman seçimlere gidelim. Savaş mı istiyorsunuz? O zaman savaşalım.
ULUSAL KANAL: Kurucu Meclis için Anayasa değişikliği gerekmiyor mu?
REYES: Hayır öyle değil. (Anayasa kitapçığını istiyor) Açıklayayım size; Anayasa 347.
Madde: Venezuela halkı, anayasal hakkın asıl kaynağıdır. Ülkenin değişimi, yeni bir adli düzen yaratma ve yeni bir Anayasa kaleme alma amacıyla bu gücün yürütülmesinde bir Milli Yasama Meclisi toplanabilir. 348. Madde: Milli Yasama Meclisi toplama inisiyatifi, Cumhurbaşkanı tarafından alınabilir. Madde 349: Cumhurbaşkanı yeni Anayasa itiraz edemez. Devlet Başkanı bu çağrıyı yapmıştır, çünkü anayasa kendisini bu konuda yetkilendiriyor.
ULUSAL KANAL: Maduro kurucu meclis için seçime gidiyorsa neden devlet başkanlığı seçimini öne alıp süreci kontrol almıyor?
REYES: Çünkü yapamaz. Bu anayasal olmazdı.
“ANAYASALAR DOKUNULMAZ DEĞİLDİR”
ULUSAL KANAL: Devlet başkanlığı seçiminde Maduro yüzde 10 oy kaybetti. Şimdi ise kurucu meclis için seçime gidecek. Seçimle devrimi koruyabilecek mi?
REYES: Biz, halka güveniyoruz. Çok kritik bir süreçten geçtiğimizi biliyoruz, bunu zaten reddetmiyoruz. Kimse bize devrimin kolay olacağını söylemedi. Venezuela'nın bir sanayisi yok. 10 yıldan fazla bir süredir iktidarız, tabi ki belli bir miktar halk desteğinden kayıp olacak. Maduro'nun teklifi; halka güvenmekten öte onun cesaretini ortaya koydu. Evet, kaybedebiliriz. Bolivar Hükümeti, 18 seneden beri iktidarda. Venezuela'dan fazla referandum veya seçim düzenleyen başka bir ülke daha yoktur, bu 18 yıl içinde.
Devlet Başkanımız, kaybetme riskini göze alarak bir seçim düzenlemesine gidiyor. Bu krizi, tarihi yükseliş krizi olarak kabul ediyoruz. Bolivarcı devrimin istediği neydi? Bu anayasa 1990 yılında Chavez ile birlikte yazıldı ve birçok şey geçti başından. Anayasalar, dokunulmaz kutsal kitaplar değillerdir, değişime açıklardır ve gelişmelilerdir.
“PETROLE BAĞLI EKONOMİ HATAYDI”
ULUSAL KANAL: Sadece sayasal değil aynı zamanda büyük bir ekonomik krizin içindesiniz.
REYES: Ekonomimiz bir yüzyıldır petrole bağlı. Bu hataydı. Bugün yaşananları tarihi kültürel açıdan bir kırılma noktası kabul edeceksek, evet bir şeyler kırıldı ve bu da aslında petrole bağlı ekonomi modelinin kırılmasıdır. Tarihimizin en büyük ekonomik krizinden geçiyoruz. Bu krizi bir ders olarak alıyoruz. Yeni anayasa ile petrol-sonrası dönem başlamalıdır. Biz hala dünyanın en büyük petrol rezervlerine sahip ülkesiyiz. Petrol Venezuelalı kimliğimizi kirletti; kültürümüzü, tüketim alışkanlıklarımızı. Biz artık bu dönemin bittiğini öngörüyoruz. Bu yüzden de artık anayasanın petrol sonrası dönemi olarak yorumlanabilmesini istiyoruz.
“BOLİVARCI ORDUMUZA GÜVENİYORUZ”
ULUSAL KANAL: Olaylarda hayatını kaybedenlerin sayısı kaç?
REYES: 30 civarında.
ULUSAL KANAL: Olağanüstü Hal ilan edildi mi?
REYES: Hayır, olağanüstü hal ilan edilmedi. Terörist saldırıların asıl amacı ülkeyi istikrarsızlaştırmak. Suriye ve Kolombiya tarzında bir iç savaş başlatmak istiyorlar. ADÖ ve Avrupa Birliği, Venezuela'daki şiddet olaylarına, meşruluk sağlanmak için destek veriyor. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve ADÖ Genel Sekreteri Luis Almagro ne zaman bir açıklama yapsa, Venezuela sokaklarında şiddet daha da artarak devam ediyor.
ULUSAL KANAL: Şiddet olayları yükselerek devam ederse, Ordunun tavrı ne olur?
REYES: Bolivarcı Ordu, halkın silahlanmış biçimidir. Biz her şekilde silahlandırılmış halkımıza, yani Bolivarcı ordumuza güveniyoruz. Bolivarcı Hükümet olarak anayasamıza ve insan haklarına saygılı bir şekilde yönetimimizi devam ettireceğiz. Ülkemizin bir yılan yuvası olmasını istemiyoruz. Bizim sınırımızdan hala paramiliter çeteler ülkemize sızıyorlar. Latin Amerika’da narkotrafik uyuşturucu kaçakçısı bir başkanımız vardı, adı Uribe (Eski Kolombiya Devlet Başkanı Alvaro Uribe). Bu beyefendi Venezuela'daki ölümleri teşvik ediyor. Venezuela halkı ise barış ve diyalog istiyor.
“MUHALEFET ÖZELLEŞTİRME İSTİYOR”
ULUSAL KANAL: Şahsi fikrinizi merak ediyorum. Yüzde 50,9'luk bir seçim galibiyeti var, yüzde 50 - yüzde 50. Kaygılı mısınız?
REYES: Benim hiç bir şüphem yok. Ben Venezuela halkına güveniyorum. Neden biliyor musun? Maduro bir ustalık hamlesiyle kurucu meclis kararı aldı. Şimdi 2 model sunulacak. Muhalefetin maskesi var, hiç bir önerileri yok. Yaptıkları şey sadece neoliberal politikalar. Halka verilen sağlık hizmetlerini kesmek istiyorlar. Şu andaki Meclis Başkanı Jullio Borges'ın yaptığı teklif şu; büyük konut misyonunu yok etmek, özelleştirmek. Büyük Konut Misyonu, Chavez tarafından yapılan ve Maduro tarafından geliştirilen, fakir Venezuela halkına, ücretsiz konut sağlanması. Bu bir hediye değil, bu aslında bir borç.
Bolivarcı Devrim, teklifini sundu. Sağ kanat da kedisininkini sunacak. Eğer sağ muhalefet bu hakları özelleştireceğini söylerse acaba halk bunun için oy verir mi? Eğer verirse, halk intihar etmiş olur. Bu yüzden de Venezuela halkına güveniyoruz.
“YALNIZ DEĞİLİZ”
ULUSAL KANAL: Venezuela'daki süreci Suriye'ye benzetiniz… Suriye, Rusya ve İran gibi ülkelerle ittifaklar kurarak saldırılara karşı direniyor. Venezuela, uluslararası arenada yeni ittifaklar kurabilir mi?
REYES: Böyle ilişkilere sahibiz. Venezuela'da, Chavez öncesi ve sonrası dönem vardır. Chavez'den sonra dış politikamız çeşitlendi. İlk başkonsolosluğumuzu İstanbul’da açtık. Bu Chavez’in politikasıydı. Rusya ve Hindistan ile dostluk ilişkileri geliştirdik. Biz yalnız değiliz.
SANAYİ, TARIM, TURİZM…
ULUSAL KANAL: Devrim, 18. yılında aslında bir özeleştiri veriyor; “ekonomimizi petrol üzerine inşa ederek hata ettik, şimdi bunu geliştireceğiz” dediniz. Nasıl geliştirilecek, neler yapılacak?
REYES: Bizim dikkate almak zorunda olduğumuz bir şey var. Venezuela'da burjuvazi, sahip olduğu tarihi rolü oynamayı ya da yorumlamayı kesinlikle beceremedi. Sanayimiz yok maalesef. Petrol, keşfedildiği andan itibaren bir uyuşturucuya dönüştürüldü. Petrol bizi kirletti. Biz burada 100 yıllık bir petrol sanayisinden bahsediyoruz. Petrol tüketim alışkanlıklarını derinden etkiledi ve Venezuela'nın tavrını da değiştirdi. Biz Venezuela tarihini yorumladığımızda şunu görüyoruz ki, burjuvazi merkantilist rolünü oynayamadı, bir parazit oldu. Burjuvazi petrol tüketiminde yaşamını sürdürdü ve böyle de yaşamaya devam etmek istiyor. Onlar gücü, Venezuela petrolünü kontrol altına almak için istiyorlar. “Sizin isteğiniz nedir, teklifiniz nedir” diye sorarsanız, Maduro'yu yıkmak diyeceklerdir. Tamam, peki sonrası ne olacak? Hiçbir teklifleri yok. Bizi, Portoriko gibi bir ABD sömürgesine çevirmek istiyorlar. Bir özeleştiri analizi yapalım; bizim yüksek seviyede çeşitlendirilmiş bir ekonomimiz olsaydı, petrol fiyatlarındaki ani düşüş bizde böylesi bir krize neden olmazdı. Bir tekstil sektörü yok mesela. 34 milyon hektar ekilebilir tarım alanımız var, ancak bu topraklar bomboş. Şu anda gıda ithal ediyoruz. Bizim 2 bin km'den fazla sahil şeridimiz var, Amazonlarımız var, And Dağları’na sahibiz, Anhel Şelalesi var… Bunlara rağmen turizm sektörümüz yok. Çünkü petrol artık bizim için bir uyuşturucuya dönüşmüş. OPEC, Petrol Üreten Ülkeler örgütünün kurucusu bir Venezuelalıydı; Juan Paulo Peres Alfonso. Petrol aslında şeytanın dışkısı, bu bizim için bir lanet. Bu kriz gerekli bir krizdi, çünkü biz bu sayede aynaya bakabildik. Petrol gelirine bel bağlamayan bir model üretmenin peşindeyiz.
“ESCOBAR’A İLK İŞİ URUBİ VERDİ”
ULUSAL KANAL: Uyuşturucu kaçakçısı olarak bahsettiğiniz Uribe nerede yaşıyor?
REYES: Kolombiya’nın başkenti Bogota'da yaşıyor. Pablo Escobar'a (Kolombiyalı uyuşturucu kaçakçısı, Medellin Kartelinin lideri) ilk işi veren de Uribe'dir. Nasıl bir kişiliğe sahip olduğunu artık siz göz önüne alırsınız.
ULUSAL KANAL: Sınırdan teröristlerin sızdığını söylediniz. Yakalanan birileri var mı, varsa hangi milleten?
REYES: Çok sayıda Kolombiyalı paramiliter grup yakaladı. Ve bunların arkasında Uribe'nin olduğunu biliyoruz. Kolombiya'daki paramiliterizmin yaratıcısı Uribe'dir. Devlet Başkanı Nicholas Maduro, kurucu meclis çağırısını, ülkesinin bir yılan yuvasına dönmesini engellemek için yapıyor. Biz Venezuela'nın bir Kolombiya olmasından endişe duyuyoruz ve bunu istemiyoruz. Biz kardeşler arasında doğabilecek bir savaşı istemiyoruz.
HABER: UFUK AKKAYA
FOTOĞRAFLAR: ŞENGÜL DERİN
ulusalkanal.com.tr
