İşte bebeklerin büyük problemi
Erken doğan bebeklerin çoğu hızlı bir şekilde iyileşip, normal santral görme özelliğini geliştirebilmektedirler. Fakat gerileme gösteren bazı bebekler de ise göz tansiyonu, katarakt, şaşılık, gözün yanlış hizalanması ve yakın görüşlülük gibi erken doğuma bağlı sorunlar ile karşılaşabilirler. İleri evrelerinde, normal dışı kan damarları ve buna bağlı yara dokusu tedavi edilmediği takdirde körlüğe yol açabilir.
Neden erken doğan bebeklerde ortaya çıkar ve önemi nedir?
Erken doğumdan ötürü gelişimini tamamlamamış damarlar nedeniyle retina tam oksijen alamaz ve normal olamayan zararlı yeni damarlar oluşur. Bu da retina tabakasında kanama, kabarma ve büzüşmeye gibi sonuçlara yol açar. Tedavi edilmezse görmeyi tamamen bozan ve prematüre bebeklerin en önemli göz sorunlarından biri haline gelir ve erken tanısı ve tedavisi çok önemlidir.
Görülme sıklığı 1500 gr.dan küçük prematürelerde yüksektir. Vakaların % 70-80'inin ağırlığı 1000 gr.ın altındadır. Tekrarlayan solunum güçlükleri, hızlı yapılan kan değişimi veya beyin kanaması, akciğer oluşum bozuklukları, solunum güçlüğü sendromu, çeşitli kalp hastalıkları bu hastalığın riskini artırır.
Peki bu bebeklerde göz sorunları herhangi bir belirti verir mi?
Hiçbir belirti vermeyebilir ancak en çok göz bebeğinde beyazlıkla kendini gösterir. Çocuk ışığa karşı duyarsızdır ve göz bebeğinde bir beyazlaşma olabilir. Bunun yanında ileri evrelerde göz tansiyonu, şaşılık, gözün yanlış hizalanması gibi problemler oluşabilir.
Yeni doğan bebeklerde nasıl teşhis edilir?
Risk grubundaki bebekler göz bebekleri genişletildikten mercek ve ışık sistemi ile kontrolden geçirilirler.
Prematüre bebeklerde göz muayenesi ne zaman yapılmalıdır?
Prematüre bebeklerin ilk göz muayenesi genel olarak doğumdan sonraki 4.-6. haftalar arasında yapılmalıdır. Ancak doğum tartısı 1000 gr.ın altında ve anne karnındaki yaşı 28 haftadan küçük bebeklerde daha erken dönemde problemin gelişebileceği göz önünde bulundurulmalıdır. İlk muayenede sorun gözlenmemiş olsa bile bebekler yine doğması gereken zamana kadar 2 haftada bir kontrol edilmelidir. 32 hafta ve 1500 gr.ın altında doğan ve oksijen alan bebekler ile 30 hafta ve 1250 gr.ın altında doğan tüm bebekler doğum sonrası yaşları 4 haftalık olduktan sonra taranmalıdır. Doğum sonrası dördüncü haftasında hastanede yatmakta olan bebeklerde bu tarama küvöz içinde yapılır. Bebek hastaneden taburcu olurken, göz muayenesi için randevularının alınmış olması gerekir.
Korkulan son: Ameliyat gerekir mi?
Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ışığın azaltılması, E vitamini uygulamaları tartışmalı olmakla birlikte sorunun gelişimini önlediği gösterilmiştir
Bebeklerin %80’inde kendiliğinden geriler ancak gerilemeyen vakaların zamanında müdahalesi açısından tarama ve düzenli takip şarttır. Körlüğe kadar giden ağır tahribatlar oluşabilir. Aktif bu sorunu yaşayan bebeklerin %20’si iz bırakıcı döneme ilerler.
Unutmayalım ki hastalığın 5 evresi vardır; uygun tedavi edilmemiş çocuklar büyüdükleri zaman ileri derece görme bozukluğu ile karşıya kalmakta ve özel eğitim ihtiyaçları olmaktadır.
İstanbul Florence Nightingale Hastanesi
Yrd.Doç.Dr. Rıfat RASİER
ulusalkanal.com.tr
