Toroslarda köylüler HES şirketini üçüncü kez yendi!

Yusuf Yavuz

Karaman’ın Sarıveliler ilçesine bağlı Göktepe beldesinde bulunan Fariske Çayı üzerinde yapılmak istenen HES projesi için yapılacağı duyurulan ÇED toplantısı yöre halkının tepkisi yüzünden iptal edildi. Bursa merkezli Çakra Elektrik Üretim Ltd. Şti. tarafından inşa edilmek istenen HES projesine karşı çıkan köylüler, projede kullanılmak istenen su kaynağı ile tarımsal sulama yapıyor. 2016 yılından bu yana proje hakkında halkı bilgilendirmek amacıyla üçüncü kez yapılmak istenen ÇED toplantısı bir kez daha iptal edildi. İlan edilen tarih ve saatte Göktepe beldesine gelen Karaman Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri ile ÇED raporunu hazırlayan firma ve yüklenici firma yetkilileri, boş salonla karşılandı. Yetkililere HES projesine karşı olduklarını belirten köylüler, ÇED toplantısının yapılmadığını tutanakla kayıt altına aldılar.

FARİSKE ÇAYI HES PROJELERİNİN KISKACINDA, KÖYLÜLER DİRENİŞTE

Göksu ırmağının kollarından biri olan Fariske Çayı, tarihi ve doğal değerleriyle bilinen Göktepe ve çevresi için önemli bir su kaynağı. Karaman’ın Sarıveliler ilçesine bağlı bir yayla beldesi olan Göktepe ile birlikte Esentepe ve civardaki köyler elma, kiraz, üzüm ve ceviz üretimiyle geçimini sağlıyor. Sulamada kullanılan Fariske çayı yöre halkı için oldukça önemli. Geçmiş yıllarda Fariske çayı üzerinde iki ayrı HES inşa edilmiş ancak köylüler bu projelerin verimli çalışmadığı belirtiyor. ‘Sularıma Dokunma Platformu’ adıyla bir araya gelen köylüler, HES projesine karşı mücadele yürütüyor.

PROJENİN İLK ÇED TOPLANTISI DA İPTAL EDİLMİŞTİ

Fariske Çayı üzerinde üçüncü bir HES projesi inşa etmek isteyen Bursa merkezli Çakra Elektrik Üretim Şirketi, üç yıldır köylülerin direnciyle karşılaşıyor. Ketir Regületörü ve HES Projesi adıyla inşa edilmek istenen projeyle ilgili yöre halkının bilgilendirilmesini amaçlayan ilk ÇED toplantısı 14 Aralık 2016 tarihinde düzenlendi. Ancak Göktepe ve Esentepe köylülerinin tepkisi yüzünden bu toplantı iptal edildi.

HES FİRMASI ISRARINDAN VAZGEÇMEDİ

Proje tanıtım dosyasında bir çok teknik hatalar bulunan ve DSİ Bölge Müdürlüğü’nce de uyarılan HES şirketi, dosyada küçük değişiklikler yaparak Mart 2017’de bir kez daha ÇED süreci başlattı. 7 Mart 2017’de Göktepe’de yapılacağı duyurulan ÇED toplantısı, bir kez daha yöre halkının tepkisiyle karşılandı. Toplantı gününü beklemeye başlayan köylüler, HES şirketinin Karaman Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne başvurarak ÇED sürecini geçici olarak iptal ettiği bilgisine ulaştı. Böylece HES projeleri için aşılması gereken yasal bir prosedür gibi görülen ikinci ÇED toplantısı da yapılamadı.

KÖYLÜLER HES ISRARINI ÜÇÜNCÜ KEZ GERİ ÇEVİRDİ

Ancak Fariske Çayı üzerinde HES yapma ısrarından vazgeçmeyen Çakra Elektrik Üretim Şirketi, Karaman Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne bir kez daha ÇED başvurusu yaptı. Bunun üzerine proje hakkında yöre halkını bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak amacıyla 11 Temmuz 2018 günü ÇED toplantısı gerçekleştirileceği duyuruldu. Toplantı yapılması planlanan Göktepe Yatılı İlköğretim Bölge Okulu salonuna gelen yetkililer, sadece boş sandalyelerle karşılaştılar. HES projesine karşı olduklarını belirten aralarında muhtarların da bulunduğu köylüler, ÇED toplantısını protesto ederek salona girmedi. Ardından ise toplantının yapılmadığına dair bir tutanak hazırlanarak yetkililerce imzalandı.

YETKİLİLER TUTANAĞI İMZALADI

Karaman Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü görevlileri ile HES firması ve ÇED raporunu hazırlayan özel kuruluşun yetkililerinin de imzasını taşıyan tutanakta, “Toplantı öncesinde halk toplantıya katılmayacağını beyan ederek projeye karşı olduklarını bildirdiler. Toplantı başlangıcından sonra bir müddet beklendi fakat halk tarafından katılım olmamıştır. Toplantı sonlandırılmıştır” ifadelerine yer verildi.

‘SU KANALLARI BİZİM CAN DAMARIMIZ’

HES projesiyle ilgili ÇED toplantısını üçüncü kez iptal ettirerek su kaynaklarını ve yaşam alanlarını savunan köylüler, üretim yapılan bahçelerin Fariske çayından beslenen kanallarla sulandığına işaret ederek, “Bu kanallar bizim can damarımız. Ekonomik geliri bu bahçelerden elde ettikleri sınırlı miktardaki ürüne bağlı olan Göktepelilerin durumu daha da kötüleşecek, yaşam çekilmez hale gelecektir. Esentepe ve Uğurlu köylerinin içme suları için de risk teşkil eden HES inşaatı, 10 bin kişinin hayatını çekilmez hale getirecektir” diye konuştu.

‘HES İÇİN VERECEK BİR DAMLA SUYUMUZ YOK’

Daha önce yapılan iki ayrı HES projesinin yöredeki tarımsal üretimi olumsuz etkilediğini dile getiren köylüler, yeni bir HES için verecek bir damla bile sularının bulunmadığını dile getiriyor.

‘FARİSKE ÇAYI, GEÇMİŞİMİZ VE GELECEĞİMİZDİR’

Köylülerin mücadelesine destek veren Sularıma Dokunma Platformu ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Fariske Çayının binlerce yıldır yöreye yaşam verdiğine dikkat çekilerek, “Pharax medeniyetinden Karamanoğulları’na kadar kültürlere beşiklik eden Fariske Çayı, yöre halkını besleyip geleceğe taşıdığı kadar, birçok canlı türüne de ev sahipliği yapmış, burada var olmalarının nedeni olmuştur. Fariske Çayı, çocukluğumuzun ve çocuklarımızın yeşil denizi olmuştur. Geçmiş özlemimiz, gelecek umudumuzdur” görüşüne yer verildi.