Amiral Cihat Yaycı: ''Uçak gemisini alalım Su-33 konuşlandıralım''

Brezilya Donanması'na ait uçak gemisi 'NAe São Paulo' yaklaşık 2 milyon ABD Doları karşılığında Türk tersanesi SÖK Denizcilik ve Tic. A.Ş.'yi temsilen açık artırmaya katılan Rio de Janeiro şirketi Cormack Marítima tarafından satın alındı.

Uçak gemisi söküm içinAliağa'ya getirilecek, ardından hurdaya çıkacak.

Müstafi Tümamiral Cihat Yaycı, uçak gemisinin hurdaya çıkmadan Türkiye tarafından SÖK Denizcilik'ten satın alınmasını ve eğitim için kullanılmasını istedi. Yaycı, "Gemiyi sökmek yerine, mutlaka, bizdeki kullanımı geçerli olan farklı sistemlerle tekrar donatıp, bugünden, ileriye dönük uçak gemisi personeli eğitimlerine başlanmalı" dedi.

Yaycı’nın açıklamaları şöyle:

''ZAMAN KAZANDIRIR''

- Brezilya Donanması'na 21 yıldır hizmet veren Clemenceau sınıfı uçak gemisi 'NAe São Paulo’, Aliağa'da sökülmek üzere 10 milyon 550 bin Brezilya Reali karşılığında satın alındı. Brezilya Donanması, uçak gemisini envanter dışı bıraktı. Muhtemelen elektronik sistemler buraya gelmeden evvel sökülecektir.

- Biz ise bu gemiyi sökmek yerine, mutlaka, bizdeki kullanımı geçerli olan farklı sistemlerle tekrar donatıp, bugünden, ileriye dönük uçak gemisi personeli eğitimlerine başlamalıyız. Uçak gemisi personel eğitimine bugünden adım atılmış olması büyük önem arz etmektedir. Zira uçak gemileri ile görev icra edebilmek için iyi bir eğitim ve birikim gerekmektedir. Dolayısıyla bunlar bize zaman kazandırıcı hamleler olacaktır.

''TECRÜBE KAZANDIRILIR''

- Geminin eski olmasına gelirsek, bu çok önemli bir konu değil. Yap-boz, sök-tak, kullan-eskit şeklinde eğitim materyali olarak düşünmek gerekmektedir. Bu noktada önemli olan bu platformda askeri personeli eğitmek, personele alışkanlık ve tecrübe kazandırmaktır.

- Uçak gemisi bulunan donanmalarda flight deck yani Türkçe’ye uçuş güvertesi olarak çevirebileceğimiz gemi kısımlarında görev yapacak olan personele ‘virtual training’ yani görsel eğitim verilmesi adına simülasyonlar hazırlanır. Personel bu simülasyonlarda saatlerce görev alır. Kısacası, uçak gemisi bulunan donanmaların personelini eğitmek için gerçek bir uçak gemisi ortamı oluşturmak adına pek çok imkanı seferber ettiklerini biliyoruz.

- Türkiye ne için hem uçak gemisi konusunda tecrübe kazanmak açısından hem de donanmaya uçak gemisi külliyatını kazandırmak açısından illa bir uçak gemisi yapmayı beklesin? Bu çalışmalara uçak gemisini inşa ettikten sonra başlarsak, donanmamızın uçak gemisi ile beraber operasyonel hale gelebilmesi için yıllar harcamamız gerekir. Bu yıllar ülkemiz için kayıp olur.

''90 BİN TONLUK DİPLOMASİ''

- Tüm bunlara ek olarak, uçak gemileri tek başlarına olmaz. Uçak gemileri yanlarında bir görev grubuyla hareket ederler ve bu görev grubunda çok çeşitli muharebe görevlerini icra edebilecek savaş gemileri bulunur. Bu savaş gemilerinin de uçak gemisine göre manevra yapabilmeleri, deniz muharebesi anında uygun hamleleri yapabilmeleri gerekir. Bunun için de ayrı bir eğitim gerekir. Bu eğitimler tecrübe ve bilgi, birikim isteyen eğitimlerdir. Uçak gemileri sağladıkları stratejik üstünlük sayesinde donanmalar için çok önemli araçlardır. Amerika’da buna '90 bin tonluk diplomasi' derler.

- Dolayısıyla bu görev gruplarının etkili bir şekilde görevlerini icra edebilmeleri açısından da bizim elimizde eğitim verebileceğimiz bir uçak gemisi bulunması çok önemlidir. Bu durum bizi uçak gemisi ve onun görev grubu konusundaki tecrübemiz açısından yıllarca ileriye götürecektir.

''TEKNİK BİRİKİMİMİZ ARTACAKTIR''

- Bir başka nokta geminin yapısal açıdan önemli kısımlarının, donanma tersanelerinde yer alan mühendisler tarafından, bizzat bize ait bir uçak gemisi omurgası üzerinde belirlenmesi, bakım tutum faaliyetlerinin buna göre planlanması ve hurda olarak aldığımız bu gemiyi güverte görevleri konusunda eğitim yapılabilir bir seviyeye getirmemiz konusu da önemlidir.

- Kısacası gemiyi atıl vaziyetten eğitim için kullanılabilir vaziyete getirmek teknik açıdan bilgi birikimimizi artıracaktır. Lojistik olarak ise bu uçak gemisine ikmal yapılabilmesi hususunda şu anda Aliağa’ya gitmekte olan gemide tatbik edebileceğimiz hususlar var.

''YILLARDIR UÇAK GEMİMİZ VARMIŞ GİBİ…''

- Uçak gemisi bir donanma için külliyattır. Savaşta da çıkabileceğiniz en üst seviyelerden biridir. Dolayısıyla bu külliyatın oluşturulması, gelecekte kendi uçak gemimizi inşa ettiğimiz zaman bize sanki yıllardır uçak gemimiz varmış gibi bir harekat yürütme kabiliyeti sunacaktır.

- Ayrıca burada kendi uçak gemimizde uygulayacağımız sistemleri test etme şansımız da olacaktır. Pistin kullanımı açısından SİHA’ların, İHA’ların bu geminin pistinde denenmesi ve bu sistemler için uçak gemilerine göre iyileştirmeler yapılması mümkündür. Yine benzer şekilde ülkemizin Milli Muharip Uçak projesi vardır. Her uçak, uçak gemisini kullanamayabilir. Uçak gemisinde kullanacağınız uçaklar için denemeler yapabileceğiniz bir uçak gemisine ihtiyaç duyacaksınız mutlaka. Burada sadece SİHA, İHA sistemleri için değil ayrıca MMU gibi sistemler için de önemli bir test alanı oluşturulabilir.

- Kısacası bu uçak gemisini hurdaya bırakmak yerine donanma envanterine almak sadece uçak gemisi veya donanmayı değil, ülkenin tüm unsurlarıyla bütün savunma sanayisini olumlu etkileyecek bir durumdur. Tüm savunma sanayi için bilgi birikimi ve tecrübe edinimi konusunda çok büyük faydaları olacaktır.

DONANMA İÇİN UÇAK ÖNERİSİ

Amiral Yaycı, uçak gemisinin üzerinde kullanılması için savaş uçağı önerisinde de bulundu. Yaycı şunları söyledi:

- Bu gemi ile birlikte kullanabileceğimiz bir uçak alternatifi olmak üzere Rus menşeli Sukhoi Su-33 Flanker’ın dikkatle incelenmesi önerimi dikkate sunuyorum. Bu uçağın birim maliyeti ortalama 60 milyon dolardır, Su-27’lerin donanma için geliştirilmiş olanıdır ve malumunuz olduğu üzere şu anda da Rus Donanması tarafından Amiral Kuznetsov uçak gemisinde aktif olarak kullanılmaktadır. TCG Anadolu için bir ara düşünülen Harrier’lerin aksine sesüstü uçabilmekte ve çok daha fazla mühimmat taşıyabilmektedir. Gerek teknik gerekse siyasi açıdan problemli F-35’e nazaran pek çok açıdan kayda değer bir alternatiftir.

- NATO altyapısı ile şekillendirilmiş Hava Kuvvetlerimize nazaran çok daha küçük çapta bir hava kuvveti teşkil edecek bir donanma, hava kuvvetinin farklı bir altyapı ile tesis edilmesi, çok daha mümkün ve kolaydır. Uçak gemisi bu uçakların bağımsız üssü olacağı ve Hava Kuvvetleri üslerimizle operasyon ve idame altyapısı paylaşmak zorunda kalınmayacağı için, farklı silah ve bakım sistemlerine gidebilmenin önü açıktır. Yerli sistemlerin entegrasyonu ile bahriye hava filosunun özgün yapıya kavuşabilmesi gayet mümkündür. Uçakların satın alınması/ülkemizde üretilmesi konusunda ise Rusya ile siyasi iklim, daha önce hiç olmadığı kadar müsaittir.

VARYAG ÖRNEĞİ

Ukrayna'nın uçak gemisi Varyag da benzer şekilde hurdaya çıkarılacakken Çin tarafından satın alınmış ve eğitim ve araştırma programının bir parçası olarak pilotların eğitiminde kullanılacağı açıklanmıştı.

Aslında Varyag, Admiral Kuznetsov sınıfı çok amaçlı bir Sovyet uçak gemisiydi. 4 Aralık 1988'de denize indirildi. Rusya ve Ukrayna arasında yapılan bir anlaşmayla gemi 1993 yılında Ukrayna'ya bırakıldı. Geminin yapım çalışmaları maliyet sorunu sebebiyle 1992'de, henüz yüzde 67 oranında tamamlanmışken durdurulmuştu. Gemi açık artırma yoluyla satışa sunnuldu. Motorları ve dümeni yoktu. İngiltere, gemiyi 1996 yılında hurda olarak satın aldı.

Ancak daha sonra sözleşme Ukrayna tarafından iptal edildi ve gemi askeri amaçlarla kullanılmama şartıyla 1998 yılında 20 milyon Amerikan Doları'na Agencia Turistica e Diversoes Chong Lot Limitada isimli bir Makao turizm şirketine satıldı. Savaş gemisi olarak kullanılmaması için elektronik sistemleri ve güç kaynağı, Ukrayna tarafından sökülmüştü.

Rus basınına göre söz konusu turizm şirketi paravandı ve gemi Çin Donanması'na katılacaktı. Aynı iddia uluslararası savunma yayınları tarafından tekrarlandı ve Çin'in gemiyi uçak gemisi teknolojisini elde edebilmek amacıyla istediği vurgulandı. Turizm amaçlı olarak kullanılacağı taahhüt edilen Varyag'ın 2011 yılında Çin Savunma Bakanlığı tarafından savaş gemisi olarak sefere çıkmasında bir sakınca olmadığı açıklandı. Geminin ilk sefer tarihinin onarım programına bağlı olduğu ve eğitim ve araştırma programının bir parçası olarak pilotların eğitiminde kullanılacağı belirtildi.